P11 - Les 7 - Parkinson - Neurodegeneratieve aandoeningen

Les 7 - Ziekte van Parkinson
1 / 28
suivant
Slide 1: Diapositive
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 3

Cette leçon contient 28 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 5 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Les 7 - Ziekte van Parkinson

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Opdracht 2
  • had 1 week geleden ingeleverd moeten zijn.
  • 1 week uitstel voor "vergeten" opdrachten.
  • Vandaag = deadline
  • Morgen voor de studenten met wie dat is afgesproken.
  • Niet ingeleverd of niet af?
  • LBC: onvoldoende voor werk- &studiehouding

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Lesdoelen
  • Parkinson, wat is het?
  • Veelvoorkomende symptomen
  • Meest gebruikte medicatie
  • Andere behandelingen
  • Anamnese 
  • Verpleegproblemen, -doelen en interventies 

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De ziekte van Parkinson
(Neuro degeneratieve aandoening)

Slide 4 - Diapositive

Aandoeningen waarbij bepaalde gebieden van de hersenen progressief vroegtijdig verouderen en afsterven, noemen we neurodegeneratieve aandoeningen. De aandoeningen beginnen meestal op (laat)volwassen leeftijd.
Waar denk je aan bij de ziekte van Parkinson?

Slide 5 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Parkinson

Niet hetzelfde als: 
"parkinsonisme"

Slide 6 - Diapositive

Parkinsonisme:
Parkinsonachtige symptomen die niet door de ziekte van Parkinson worden veroorzaakt.
De volgende symptomen horen bij parkinsonisme:
• Stijfheid van ledematen en romp;
• Beven van armen en/of benen, vooral in rust (tremor);
• Vertraging van bewegen en een gebrek aan spontane bewegingen. Dit kan onder andere leiden tot een verminderde gezichtsuitdrukking (maskergelaat), zachtere en monotone spraak, schuifelend looppatroon met minder meebewegen van de armen, startproblemen (moeite met opstaan uit stoel), kleiner handschrift, moeite met fijne vingerbewegingen;
• Door een verlies van houdingsreflexen is er vaak een slechter evenwicht (balans), waardoor het valrisico verhoogd is.
Oorzaken van Parkinsonisme:
Vasculair parkinsonisme
Parkinsonisme veroorzaakt door herseninfarcten en chronische doorbloedingsstoornissen diep in de hersenen. De herseninfarcten kunnen ongemerkt voorbij zijn gegaan en later tot parkinsonisme leiden.
Medicamenteus parkinsonisme
Parkinsonisme veroorzaakt door gebruik van medicijnen die de werking van dopamine tegengaan, veelal door het blokkeren van de receptoren waarop dopamine moet werken. Hierdoor kan dopamine zijn werk niet meer doen, wat kan leiden tot spierstijfheid en bewegingstraagheid. Medicijnen zoals antipsychotica, lithium, middelen tegen misselijkheid, calciumkanaalblokkers, anti-epileptica en enkele antibiotica kunnen parkinsonisme (en daarnaast soms onwillekeurige bewegingen van het gezicht) veroorzaken. Na het stoppen van de medicatie verdwijnt het parkinsonisme bijna altijd, hoewel dit maanden kan duren; de onwillekeurige bewegingen kunnen zelfs altijd blijven bestaan.
Toxisch parkinsonisme
Parkinsonisme veroorzaakt door overmatige blootstelling aan giftige stoffen in de leef- of werkomgeving, zoals: koolwaterstofverbindingen (bijvoorbeeld in organische oplosmiddelen), methanol, cyanide, mangaan, koolmonoxide, koolstofdisulfide, MPTP, disulfiram en organofosfaatverbindingen.

Slide 7 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoeveel mensen krijgen jaarlijks te horen dat ze Parkinson hebben?
A
60.000
B
30.000
C
100.000

Slide 8 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Parkinson is een aandoening van
A
het bewegingsapparaat
B
de hersenen
C
de zenuwen

Slide 9 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Bij Parkinsonpatiënten is er een tekort aan de stof
A
Serotonine
B
Melatonine
C
Dopamine
D
Levodopa

Slide 10 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Parkinson is een chronische progressieve ziekte
A
waar
B
niet waar

Slide 11 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Bij Parkinson heeft een patiënt uitsluitend last van motorische klachten
A
waar
B
niet waar

Slide 12 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Motorische symptomen


  • trillen (tremoren)
  • stijfheid (rigiditeit)
  • bewegingsarmoede (hypokinesie)
  • maskergelaat

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Parkinson patiënten moeten op hele vaste tijden hun medicatie innemen.
A
waar
B
niet waar

Slide 14 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

In rust is het beven bij Parkinson patiënten erger dan bij beweging
A
juist
B
onjuist

Slide 15 - Quiz

Ongeveer de helft van de mensen met de ziekte van Parkinson heeft last van beven. Bij sommige Parkinson patiënten is beven aanvankelijk zelfs het enige symptoom. Dit beven treedt vooral op als de handen niet gebruikt worden, maar bijvoorbeeld rustig in de schoot liggen (rusttremor).
In het begin van de ziekte van Parkinson manifesteren de klachten en verschijnselen zich vaak sterker aan één kant van het lichaam. Bij andere hersenziekten is het beeld juist vaak symmetrisch.

NB:
Bij een intentietremor ligt de oorzaak in de kleine hersenen. Dit kan ontstaan na een beroerte of een andere beschadiging van de kleine hersenen. Deze tremor is vaak asymmetrisch: het trillen begint niet tegelijkertijd links en rechts in uw lichaam. De rusttremor zien we vooral bij de ziekte van Parkinson.

Slide 16 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Niet-motorisch
  • stemmingswisselingen
  • slapeloosheid
  • slechte spraak
  • initiatiefloosheid
  • problemen met nadenken

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Meest gebruikte medicatie

  • Levodopa - bevat de stof Dopamine  
  • Dopamine antagonisten - bootsen werking Dopamine na
  • MAO-B remmers - werking bestaande Dopamine verbeteren

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Parkinson is met medicatie te genezen.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 19 - Quiz

Helaas is Parkinson niet te genezen. Wel zijn er medicijnen die de klachten (tijdelijk) kunnen verlichten en de achteruitgang enigszins kunnen afremmen:
  • Levodopa met enzymremmer
  • MAO-B-remmers
  • Dopamineagonisten
Duodopa 
DBS

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Duodopa
&
Parkinson
Parkinson
Duodopa

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Chirurgische behandeling
DBS (Deep Brain Stimulation)
onderdrukken van de symptomen van de ziekte van Parkinson

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 23 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 24 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke tip(s) heb je onthouden bij het verplegen van mensen met Parkinson

Slide 25 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Tips bij Parkinson
  1. Neem de tijd
  2. Pas de omgeving aan
  3. 1 ding tegelijk
  4. Vraag naar emotie en gevoel
  5. Bij freezing: ‘cueing-strategie’ (externe cyclische bewegingspatronen)
  6. Neem de cliënt serieus
  7. Blijf op de hoogte

Slide 26 - Diapositive

link - cueing strategie
Volgende week
Infecties van het zenuwstelsel
• Meningitis
• Encefalitis
Lees: NVV: Hoofdstuk 14 – Infecties van het CZS
Kijk: https://youtu.be/xPfBgg6TQpU (Meningitis)



Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 28 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions