fabels & poëzie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, vwo
• Leerjaar 1

Wat zag je op de vorige slide?

Wat gaan we leren/doen?

Je leert wat fabels zijn.

Je leert wat een haiku is.

Je gaat zelf een gedicht schrijven.

Wat weet je al over fabels?

Wat zegt het woordenboek

1) Bedenksel 2) Dichtsoort 3) Dierensprookje 4) Dierenverhaal 5) Epiek 6) Fictie 7) Gefantaseerd verhaal 8) Kletspraat 9) Korte inhoud 10) Korte vertelling 11) Legende 12) Leugen 13) Literair genre 14) Moraliserend verhaal 15) Moraliserende vertelling 16) Mythe 17) Ongegrond verhaal 18) Ongeloofwaardig verhaal

Wat zeggen wij?

Een fabel is een verzonnen tekst waarin dieren de hoofdrol spelen. De dieren gedragen zich als mensen. Een fabel leert de lezer een lesje. Zo'n lesje noem je 'de moraal'. 

Bekijk de oude tekenfilm.

Let op: welk soort mensen worden bekritiseerd?

Wat is de moraal, denk je?

Welke eigenschappen worden volgen jou bekritiseerd. Noem er 1.

Wat is volgens jou de moraal van het verhaal?

Aan welk gedrag erger jij je het meest? (1 antwoord)

Een beer staat vaak voor vraatzucht. Welk dier past bij het gedrag dat jij irritant of slecht vindt?

Wat gaan we doen?

Je leert wat een haiku is.

Je gaat zelf een haiku maken.

Wat weet je al over een haiku?

Kenmerken

De haiku kunt uit Japan.

Een haiku is een lekker kort gedicht dat niet hoeft te rijmen.

En ....

Meestal beschrijft een haiku de sfeer van een gebeurtenis, of het gevoel dat je erbij kreeg

Een haiku heeft een vast aantal lettergrepen per regel. Welk?

1. 4-7-4
2. 4-8-4
3. 5-7-5
4. 5-7-6

I

Kijk goed naar dit schilderij van Van Gogh. Hij maakte het in Zuid-Frankrijk. Het is zomer. Hoe zou jij je daar voelen, wat zou je zien, ruiken, horen? 

Noteer je antwoord voor jezelf, op een blaadje.

luister maar

Kies een begin

Maak zelf een haiku over jouw gevoel bij het schilderij. Begin met een van deze 3 regels:

* De geur van bloemen ...

* Een brandende zon ...

* Vakantie klinkt als ...

Haiku regels

1) Kijk goed: wat zie je, wat hoor je, wat gebeurt er, welk gevoel krijg je erbij?

2) schrijf 3 regel: 5-7-5 lettergrepen

Noteer jouw haiku.

Weet je nog?

In een haiku 

* beschrijf je wat je voelt bij wat je ziet, hoort en ruikt.  

* maak je 3 regels van 5-7-5 lettergrepen.

En weet je dit nog?

In les 1 heb je een dier gekozen bij een ergernis.

Over dat dier (of eventueel een ander dier) en die ergernis maken we nu een haiku.

Hoe gaan we het doen?

Je verplaatst je in het door jou gekozen dier. 

Wat ziet het, ruikt het, wil het, doet het?

openingsregel

Je 1e regel heeft 5 lettergrepen.

Bijvoorbeeld over een haan die alles doorvertelt:

De vetste roddel ...

Nog een voorbeeld

De openingszin over een eekhoorn die alles vergeet kan zijn:

Op zoek naar eikels ....

Laat je haiku zien!

Aan de slag!

Schrijf ook je 2e regel met 7 lettergrepen

en

je 3e regel met 5 lettergrepen.

Opdracht

Maak je haiku twee keer zo lang: plak er  nog eens drie regels aan vast van 5-7-5 lettergrepen.

Klaar?

Noteer onder je dubbele haiku nog een paar regels waarin je de moraal vertelt.

Start zo: 

De moraal van dit verhaal?

.....

Afwerking

Zorg dat je haiku er aantrekkelijk uitziet en zoek of maak een passende afbeelding.

Lever je opdracht in via Toddle