H1 Les 5 Tijd om te oogsten Les 6 Verpakken en bewaren

• Groen
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

H1 Les 5 Tijd om te oogsten

 Les 6 Verpakken en bewaren

Leerdoelen

Je kunt verschillende oogstbare delen van planten benoemen

Je kunt bij verschillende producten het juiste moment van oogsten kiezen

Je kunt uitleggen waarom een kweker kiest voor handmatige of machinale oogsten

Je kunt vertellen waar je op moet letten bij het sorteren van producten. 

Je kunt uitleggen welke factoren van belang zijn om producten zo goed mogelijk te verpakken

Je kunt uitleggen welke factoren van belang zijn om producten zo goed mogelijk op te slaan

Oogsten 

Van een plant kun je allerlei delen gebruiken: de oogstbare delen. Welke delen je oogst hangt af van het gewas. 

Narcissen en tulpen: de bloem en bol 

Van appels en aardbeien: de vrucht

Van granen: het zaad 

Van zonnebloemen: het zaad of de bloem 

Kamer-en tuinplanten gebruik je de hele plant 

Oogst factoren

Oogstrijpheid 

Vraag en Aanbod

Het weer 

Oogst factoren

Oogstrijpheid is het belangrijkst.  De kweker kijkt of het gewas rijp genoeg is. Zo moet een aardbei rood genoeg zijn of een aardappel genoeg zetmeel. 

Vraag en aanbod; hoe groter de vraag, hoe meer de kweker voor zijn product krijgt. Rond Valentijn, grote vraag naar roze. 

Het weer kan de oogst vervroegen of vertragen. Oogsten voordat er een zware regenbui valt. 

Hoe oogst je 

Kweker oogst het liefst met machine ook wel machinaal oogsten. Kost minder tijd en minder menskracht dan handmatig oogsten. Oogsten met machine is dus goedkoper. 

Aanschaf is duur dus moet wel goede oogst zijn om terug te verdienen. 

Handmatig oogsten:

Vooral bij kleine bedrijven

Bij kwetsbare producten 

als er geen machines voor zijn, zoals bij asperges 

Sorteren

Na de oogst worden de producten gesorteerd. 

Onderscheid tussen rechte en kromme komkommers. 

Gewassen worden gesorteerd op maat en kwaliteit. 

Maat: lengte, gewicht, omtrek en aantal. 

Kwaliteit: vorm, kleur, rijpheid, versheid en gezondheid (ziekten, beschadigingen en aantastingen)

Soorten met machine 

Ook machinaal sorteren is sneller en goedkoper. Doormiddel van camera's en de computer worden de peren op uiterlijk, gewicht, omvang en beschadigingen geselecteerd. De peren worden geselecteerd en komen in aparte kratjes terecht. 

Verpakken

Na het oogsten en sorteren komt het verpakken. Een verpakking is belangrijk om het product zo lang mogelijk goed te houden voor de verkoop. 

Doel van verpakking: 

Schoonhouden, vervoeren en beschermen tegenbeschadiging en uitdroging.

Goed opslaan

Na de oogst kunnen de meeste producten snel door. Maar sommige producten moeten nog een tijdje opgeslagen blijven. 

Dan is de bewaarconditie heel belangrijk: 

Temperatuur 

Luchtvochtigheid 

Hoeveelheid licht 

Temperatuur

Het bederven van groente en fruit komt door micro organisme zoals bacteriën en schimmels. Het is dus belangrijk om dit te voorkomen. 

Bij de meeste producten gebeurd dit door te koelen. 

Luchtvochtigheid en licht

De hoeveelheid vocht in de lucht. Bij 100% luchtvochtigheid ontstaan er druppels (dauw en mist). 

Per product verschilt de luchtvochtigheid bij bewaren. 

De meeste producten bewaar je in het donker. 

Koelcel en bewaarschuur

Om de beste bewaarcondities te regelen kun je het beste een afgesloten ruimte gebruiken. 

Een koelcel bijvoorbeeld waar je de temperatuur goed kan regelen. 

Maken

Les 5 online 

Les 6 online