Sociale wetgeving en modellen Verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Volgens de WRR vier functies

• Verbinden
• Verheffen
• Verzorgen*
• Verzekeren*

Bij de LessonUp over kansenongelijkheid in het onderwijs stonden de andere twee functies centraal!

Stelsel van sociale zekerheid

Verzekeringsfunctie -> mensen hebben voldoende inkomen om te kunnen leven

Verzorgingsfunctie -> mensen kunnen voldoende zorg krijgen voor een bepaalde kwaliteit van leven 

Wat is de snelste manier om erachter te komen of je met Bismarck of Beveridge te maken hebt?

De bijstandsuitkering heeft een

1. minimumbehoeftefunctie
2. loondervingsfunctie
3. equivalentiebeginsel
4. solidariteitsbeginsel

De WW-uitkering heeft een

1. minumimbehoeftefunctie
2. loondervingsfunctie
3. equivalentiebeginsel
4. solidariteitsbeginsel

Dilemma 1

Wat heeft een mens nodig?

De uitkering moet hoog genoeg zijn om van te leven.

-> pleit voor een zekere hoogte

Dilemma 2

Hoe blijven wij mensen motiveren om te werken? De uitkering moet niet zo hoog zijn dat mensen niet meer willen werken

-> pleit voor lage uitkering

Basisbehoeftebudget

• voedsel
• kleding
• wonen (huis, gas-licht-water, verzekering)
• verzekeringen
• Niet-vergoede ziektekosten
• persoonlijke verzorging

niet-veel-maar-toereikend

Basisbehoeftebudget +

• ontspanning (bijv. sportclub)
• sociale participatie (bijv. verjaardag)

Bijstandsnorm

Indicatie hoogte bijstandsnorm*

Situatie thuis                              Leeftijd                                            Bijstandsnorm 100% 

Gehuwd of samenwonend    

kostendelersnorm                  21 jaar tot AOW leeftijd             €1.834,04

                                                          Vanaf AOW leeftijd                     €1.932,32

Alleenstaande (ouder)           21 jaar tot AOW leeftijd             €1.283,83

                                                         Vanaf AOW leeftijd                      €1.425,76

* 2024

Verzorgingsfunctie

Zorgverzekeringswet -> huisarts en ziekenhuis. Iedereen is verplicht een basiszorgverzekering af te sluiten (commercieel).

• verplicht eigen risico
• overheid bepaalt basispakket -> wat hoort daarin?
• evt uit te breiden met extra zorg ->hogere premie

Wet langdurige zorg -> opname in psychiatrische inrichting, een verpleeg- of verzorgingshuis.

Noem een voordeel en een nadeel van het omslagstelsel

De mens is van nature goed en te vertrouwen

Links mensbeeld

Rutger Bregman*

de mens is van nature geneigd tot het slechte 

Rechts mensbeeld

Thomas Hobbes (Plautus)

Gøsta Esping-Andersen

'Drie' typen verzorgingsstaten...  

1. liberale verzorgingsstaat (op basis van vrijheid-> marktwerking) vb VS/UK

2. sociaal-democratische verzorgingsstaat (op basis van gelijkheid-> overheid) vb Scandinavië

3. Conservatief-corporatistische verzorgingsstaat (op basis van "naastenliefde"/particulier initiatief -> mengvorm: gezin centraal)

a. continentale verzorgingsstaten vb Duitsland/Frankrijk

b. mediterrane verzorgingsstaten (familie!) vb Spanje/Griekenland

Soc.-Dem.

Liberaal

Cons.-Corp.

++

+

--

+/-

++

-

-

+

++

+

+

+/-

Zoek op in je boek: wat is de betekenis van decommodificatie?

Welfare Triangle

Nieuwe modellen?