Herhaling H4

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Herhaling H4

3.4 Macht op de markt

Marktvorm

Een marktvorm is het geheel van omstandigheden waaronder ondernemingen met elkaar concurreren.

Kenmerken

• Hoeveel aanbieders zijn er?
• Aantal vragers (consumenten) zijn er?
• Is er sprake van een homogeen of heterogeen goed?

Heterogeen product

Volgens consument is er verschil tussen de producten van de verschillende aanbieders.

Homogeen product

Voor de consument maakt het niet zo veel uit wie het product aanbied.

4.1 Sta je sterk in je werk

Arbeidswetgeving

Als werknemer ben je beschermd door onderstaande wetgeving:

• Wettelijk minimumloon (vanaf 21 jaar)
• Ziektewet en Wet Werk en Zekerheid (inkomensverlies).
• Arbowet en arbeidstijdenwet (gezondheid).
• Algemene wet gelijke behandeling (discriminatie)

Ook de CAO beschermt alle werknemers binnen één bepaalde bedrijfstak.

4.1 Sta je sterk in je werk

Hoeveel werk je?

• Voltijdbaan (fulltime): 36 uur of meer
• Deeltijdbaan (parttime): minder  dan 36 uur
• Flexibele baan

In Nederland werken vrouwen vaker deeltijds dan mannen. Dit is vaak het gevolg van de rolverdeling in het gezin.

4.1 Sta je sterk in je werk?

In welke sector werk je?

De redenen waarom je wil werken, noem je je arbeidsmotieven (bv. loon, sociaal contact, ...)

Werken in de informele sector

• Grijs werk: Huishouden, vrijwilligerswerk en mantelzorg
• Zwartwerk (strafbaar)

Werken in de formele sector

• Geregistreerd werk

4.2 Waar kun je werken?

Verschil loondienst en zelfstandige

Zelfstandige

Zelfstandigen hebben hun eigen onderneming. 

• De winst is hun inkomen.
• Ondernemers hebben soms personeel in dienst. 
• Zzp'ers zijn zelfstandigen zonder personeel.

eenmanszaak

vennootschap onder firma

besloten vennootschap

naamloze vennootschap

1 eigenaar

meerdere eigenaren

aandelen op naam

dagelijkse leiding door de eigenaar

dagelijkse leiding door een directeur

betalen inkomstenbelasting

betalen vennootschapsbelasting

zijn privé aansprakelijk bij faling

strikte scheiding tussen vermogen vennootschap en privévermogen

aandelen niet op naam

kunnen dividend uitkeren

4.3 Kun je aan het werk?

Productiesectoren

4.3 Kun je aan het werk?
Vraag en aanbod van arbeid

Op de arbeidsmarkt is sprake van vraag en aanbod van arbeid:

• De beroepsbevolking vormt het aanbod van arbeid (ontvangen loon).
• De werkgelegenheid vormt de  vraag naar arbeid (in ruil voor loon).

Vraag en aanbod zijn niet altijd in evenwicht!

• Krappe arbeidsmarkt: Er zijn erg veel vacatures.
• Ruime arbeidsmarkt: Er is veel werkloosheid.

4.4 Als er geen werk is

Soorten werkloosheid

• Conjuncturele werkloosheid
• Structurele werkloosheid
• Seizoenswerkloosheid
• Frictiewerkloosheid
• Regionale werkloosheid