Module 4: Les 7: Filterbubbel

• Digiskills
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 2

Filterbubbel

Leerjaar 2- Module 4 - Les 7

Na deze les... 

• weet ik wat een filterbubbel is
• begrijp ik de invloed van een filterbubbel op mijn sociale media feed en op mijn mening

Waar denk je aan bij een filterbubbel?

Geen goed of fout antwoord. Bespreek vooraf met de leerlingen: Wie heeft er wel eens gehoord van een filterbubbel? Wat is het?

Profiel 

Tijdens het surfen op internet wordt er een profiel van je gemaakt. Dat gebeurt op basis van je zoekgeschiedenis, klik - like en deelgedrag en berichten op sociale media. In dat profiel staat wie je bent en wat je  interesses zijn. Bij nieuwe zoekopdrachten wordt weggelaten wat niet past binnen jouw profiel.

Filteren

Wanneer informatie gefilterd wordt, wordt er informatie weggelaten. Wanneer jij online alleen informatie leest die jij interessant vindt en de andere informatie wegklikt, ben je aan het filteren. 

Haal de woorden uit elkaar. Wat wordt er bedoeld met filteren? 

Waarom zie jij op Instagram, Google of Youtube andere resultaten dan een klasgenoot of je ouders? 

Bespreek deze vraag met de klas om kennis op te halen. Hoe denken zij hoe dat komt? In de vorige les hebben ze het gehad over algoritmes, zouden die hier iets mee te maken kunnen hebben? Deze les gaan we dieper in op hoe het komt dat iedereen anders te zien krijgt op YouTube. 

Mogelijke antwoorden: Omdat je op Instagram, Google en Youtube allemaal verschillende video's kijkt, liked en deelt. Dit wordt opgeslagen en op basis hiervan krijg je aanbevelingen. / Omdat onze telefoons en computers informatie over ons opslaan / onthouden. 

Bubbel

Een ‘bubbel’ is een ander woord voor jouw leef- en denkwereld. Daarbij horen bijvoorbeeld dingen die jij leuk vindt en die jij volgt. Bij een online filterbubbel wordt informatie weggelaten die niet binnen jouw bubbel passen. Dit filteren wordt voor jou gedaan door een algoritme. Websites en zoekmachines geven resultaten die passen bij jouw eerdere zoek, klik en blijven kijken-gedrag. 

Via het internet kunnen we leren over wat er speelt over de hele wereld en

nieuwe mensen leren kennen. Maar we kunnen door ons gedrag ook in

de ‘echokamer’ terechtkomen: waar je de hele tijd alleen maar je eigen

mening terughoort van de mensen en kanalen die je volgt. 

1. Klik op het plusje voor een voorbeeld van een filterbubbel

2. Sleep onderwerpen naar jouw filterbubbel

Politiek

Vlogs

Geloof

Gamen

School

Muziek

Hiphop

Sporten

Koken

NOS

Laat het voorbeeld zien. Je ziet hier een filterbubbel van iemand die van Voetbal en Fifa houdt, diegene kijkt vaak naar StukTV. Ook zien we dat diegene van huisdieren houdt. Dit samen hoort allemaal bij de filterbubbel. 

Sleep nu de onderwerpen die passen bij jouw filterbubbel naar de lege filterbubbel.

Geef per onderdeel aan of het in jouw filterbubbel past of niet. 

Dit past WEL in mijn filterbubbel! 

Dit past NIET in mijn filterbubbel! 

Bespreek eventueel eerst met de leerlingen wat ze zien op ieder plaatje. Achteraf leuk om na te bespreken: we zijn allemaal heel anders, maar toch hebben we waarschijnlijk allemaal wel een paar dingen gemeen. 

• Welke apps gebruik je?
• Waar haal jij je nieuws vandaan? (denk aan: ouders, NOS, jeugdjournaal, cestmocro, nu.nl, school)
• Wat doen jij vooral online? (Denk aan: gamen, shoppen, films kijken, informatie opzoeken, sociale media) 

Maak jouw filterbubbel

• Welke apps gebruik jullie allebei?
• Hebben jullie gemeenschappelijke hobbies?
• Is er muziek die jullie allebei goed vinden?
  
• Wat doen jullie vooral online? (Denk aan: gamen, shoppen, films kijken, informatie opzoeken, sociale media) 

Maak een gezamenlijke filterbubbel

Differentiatieopdracht

Mening

Een mening is wat jij zelf ergens van vindt. Je kunt het ergens mee eens zijn, of juist niet. Jouw mening gaat over hoe jij ergens tegenaan kijkt. En dat kan dus per persoon, per jaar, maand, week of uur verschillen en weer veranderen. Misschien vind je vandaag Utrecht de tofste stad van de wereld en morgen één van de saaiste. 

Meningen en filterbubbels

Door het liken van video’s op TikTok krijg je steeds vaker video's over hetzelfde onderwerp te zien. Maar vertellen die jou de feiten of komen daar ook een hoop meningen voorbij die met jouw onderbuikgevoel aan de haal gaan? Het algoritme duwt extreme meningen en posts met heftige titels naar boven in je tijdlijn. Daar verdienen ze lekker aan, want veel mensen klikken daarop! 

Wat is het verschil tussen een feit en een mening?

antwoord in de volgende 2 slides

Mening / feit 

• Een feit is echt gebeurd. Om zeker te weten of iets een feit is, moet je het kunnen bewijzen met meerdere bronnen. Zo kun je de rekensom 1 + 1 = 2 bewijzen. En de hoofdstad van provincie Utrecht heet ook Utrecht. Meerdere bronnen zeggen dat. 

• Een mening is wat jij zelf ergens van vindt. Je kunt het ergens mee eens zijn, of juist niet. 

Welke invloed heeft jouw filterbubbel op jouw mening?

Bespreek deze vraag eerst klassikaal. Wat wordt er met deze vraag bedoeld? Kijk bijvoorbeeld even naar de filterbubbel die jullie net samen hebben gemaakt. 

Wat zou je kunnen doen om je filterbubbel ook eens lek te prikken?

1. Pak jullie gezamenlijke filterbubbel er nog eens bij
2. Geef elkaar vijf tips voor accounts, videos of websites die de ander nog niet volgt, en zou kunnen volgen om uit de filterbubbel te stappen. 

Bespreek klassikaal na. 

Nu weet ik... 

• wat een filterbubbel is
• wat de invloed is van een filterbubbel op mijn sociale media feed