Biotechnologie

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

 Biotechnologie

Hoofdstuk 3
Basisstof 9
blz. 126

Wat gaan we doen?

Recombinant-DNA-techniek
Genetische modificatie
Transgeen

Wat is biotechnologie ?

- verzamelnaam
- technieken waarbij organismen worden gebruikt om       producten te maken voor de mens
- Klassieke- en moderne biotechnologie

Klassieke biotechnologie

- gebruik van traditionele technieken
- gebruik van bacteren gisten en schimmels
- productie van Kaas, bier, wijn, brood

Moderne biotechnologie

- gebruik van moderne technologie
- gebruik van bacteren gisten en schimmels
- aanpassen van eigenschappen
- de genen worden aangepast (genetische modificatie)

Recombinant-DNA-Techniek

- de genen met positieve eigenschappen van het ene organisme toevoegen aan het DNA van een ander soort
- geneitische modificatie
- een gemodificeerd organisme heet 'transgeen'

Waar word biotechnologie voor gebruikt?

- gezondheidszorg
- landbouw
- industrie
- milieu

concrete voorbeelden van biotechnologie

Tijgermug

Muggen zijn ziekteverspreiders. Ze zijn moeilijk te bestrijden omdat ze zich snel voortplanten, klein zijn en er heel veel aanwezig zijn. Recent onderzoek ziet genetische modificatie als een oplossing. 

Bij tijgermuggen, de verspreiders van knokkelkoorts zijn mannelijke muggen gemodificeerd zodat hun nageslacht sterft voordat het zich kan reproduceren. De mannelijke muggen vinden een vrouwtje, wat zich slechts eenmaal voortplant. Deze jongen gaan dood zonder voor nageslacht te zorgen, waardoor de populatie wordt verkleind.

Het aantal gevallen van knokkelkoorts neemt toe. 

Er bestaan geen medicijnen of injecties om het te voorkomen.

Knokkelkoorts

U krijgt plotseling koorts met koude rillingen, vaak met heftige hoofdpijn en pijn achter de ogen.

Uw hele lichaam kan pijn doen: spieren, botten en gewrichten, vooral onder in uw rug.

U krijgt huiduitslag op uw borst (romp), armen, benen en gezicht.

Na een paar dagen kunt u misselijk worden en overgeven.

Ook hoesten, keelpijn en smaakverandering komen voor.

Herman

De stier Herman is een genetisch gemodificeerde stier. 

Uit 1154 bevruchte en genetisch gemodificeerde eicellen kwam uiteindelijk één kalf waarbij de gemodificeerde genen tot uiting kwamen, de stier Herman. 

Aan hemzelf is geen verschil te merken, maar zijn vrouwelijke nakomelingen hebben een bijzondere afwijking. 

Ze produceren geen gewone melk, maar babyvoeding voor menselijke baby’s. Helaas zit er slechts een zeer klein aandeel lactoferrine in, wat baby’s nodig hebben. Hierdoor is de melk nooit in gebruik genomen. 

Het verhaal van Herman bewijst wel dat er vele mogelijkheden zijn.

Genetisch gemodificeerde rijst

Deze ggo-rijst heeft een hoger proVitamineA-gehalte en kan worden ingezet tegen het vitamine A-gebrek in Azië, een kwaal waar veel kinderen aan lijden. 

Per jaar worden wereldwijd 500.000 kinderen blind door een gebrek aan vitamine A en de helft van hen sterft binnen het jaar. 

De gouden rijst zou in 2013-2014 verwacht worden in de Filippijnen. 

Nadeel is dat er nog niet genoeg onderzoek is gedaan naar het effect op de omgeving, biodiversiteit en de overname van natuurlijke zaden door kunstmatige zaden.

Argumenten voor:

- pruducten kunnen goedkoper worden
- hogere opbrengsten in de landbouw (minder honger)
- milieuvriendelijkere gewassen
- medicijnen tegen ziektes

argumenten tegen:

- mens heeft het recht niet om te knippen en plakken met genen van andere organismen
- maken van nieuwe soorten gaat tegen natuur in
- kan gevaarlijk zijn voor de natuur

Het toevoegen van gist in brood om het luchtig te maken is:

1. klassieke biotechnologie
2. geen biotechnologie
3. recombinant-DNA-techniek
4. moderne biotechnologie

wat is transgeen?

1. klassieke biotechnologie
2. er is geen trans aanwezig
3. een genetisch gemodificeerd dier
4. genetische modificatie

Biotechnologie is al eeuwen oud

1. waar
2. niet waar

Huiswerk

Voor maandag: Alle opdrachten t/m basisstof 9
Voor dinsdag: TOETS THEMA 3; alle basistoffen t/m bs 9