Thema 5 - bs 7 en 8 + herhaling bs 1 t/m 6

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, havo
• Leerjaar 3

Lesdoelen:

1.  Je kunt de verschillen tussen een gewone klier en een hormoonklier uitleggen;
2.  Je kunt de belangrijkste hormoonklieren van het lichaam benoemen;
3.  Je kunt de werking van hormonen uit de hypofyse beschrijven;
4.  Je kunt de werking van hormonen uit de schildklier beschrijven;
5.   Je kunt de werking van hormonen uit de eilandjes van langerhans beschrijven. 

Vandaag:

• Herhalen basisstof 1 t/m 6
  
• Uitleg basisstof 7 + 8 (interactief)
• Zelfstandig werken

Sleep de juiste namen achter de nummers 

1 =

2 =

3 =

4 =

5 =

Schildkier

Hypofyse

Teelbal(len)

Eilandjes van Langerhans

Bijnieren

• Geleiden impulsen van zintuigen naar het centrale
   zenuwstelsel
  
• Cellichamen liggen vlak bij het centrale zenuwstelsel
  

Gevoelszenuwcellen

• Geleiden impulsen van het centrale zenuwstelsel naar
   spieren/klieren
• Cellichamen liggen in het centrale zenuwstelsel
  

Bewegingszenuwcellen

• Geleiden impulsen binnen het centrale zenuwstelsel
• Liggen in het geheel in het centrale zenuwstelsel

Schakelcellen

De richting van impulsen

• Gevoelszenuwen --> uitlopers gevoelszenuwcellen
• Bewegingszenuwen --> uitlopers bewegingszenuwcellen
• Gemengde zenuwen --> uitlopers gevoels- én bewegingszenuwcellen

Ruggenmerg

Tussen twee wervels aan elke kant ontspringen zenuwen

Zenuwen in ruggenmerg

Zenuwcellen in ruggenmerg

Onderdelen van de hersenen

Hersengebieden

Wat valt op?

Bewuste reactie

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg/hersenstam/
   grote hersenen
  BEWUSTWORDING
• schakelcellen in grote hersenen/kleine hersenen/hersenstam/
  ruggenmerg
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg of hersenstam
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg of hersenstam
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

OOK een impuls naar de hersenen (trager, dus later bewustwording)

• zintuigcel
• gevoelszenuwcel
• schakelcellen in
   ruggenmerg/hersenstam/
   grote hersenen
  BEWUSTWORDING
• schakelcellen in grote hersenen/kleine hersenen/hersenstam/
  ruggenmerg
• bewegingszenuwcel
• spier/klier
  REACTIE

Bewuste reactie

Reflex

Hormoonstelsel

Hormonen regelen langzame processen:

• groei
  
• ontwikkeling
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Hormonen

• chemische stof 
• specifieke werking
• regulerende stoffen 
• hormoonklieren  maken
    hormonen

Verschil hormoonklier/ gewone klier

Gewone klier: 

- heeft een afvoerbuis om het product af te voeren

Hormoonklier:

- maakt hormonen

- Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Hormonen die je moet kennen:

2. Groeihormoon

2. Hypofysehormoon

3. Schildklierhormoon

5. Adrenaline

6. Insuline

6. Glucagon

7. Vrouwelijke geslachtshormonen

8. Mannelijke geslachtshormonen

Basisstof 7. 

De hypofyse en de schildklier

Basisstof 7. 

De hypofyse en de schildklier

De hypofyse maakt een hormoon die de groei van de beenderen regelt

De hypofyse maakt een hormoon die de groei van de beenderen regelt

Daarnaast maakt de hypofyse hormonen die de werking van andere hormoonklieren beïnvloeden

schildklier

is een hormoonklier in je hals, tegen het strottenhoofd

Stofwisseling,

groei en 

ontwikkeling.

Basisstof 8. 

De eilandjes van Langerhans en de bijnieren

Eilandjes van langerhans (alvleesklier): Bloedsuikerspiegel.

Adrenaline:

vechten of vluchten

Door welke klier wordt het groeihormoon geproduceerd?

1. Schildklier
2. Bijnieren
3. Alvleesklier
4. Hypofyse

Wat doet het schildklierhormoon?

1. Stimuleert de verbranding in de cellen
2. Remt de verbranding in cellen
3. Regelt de werking van de hypofyse
4. Stimuleert de eilandjes van Langerhans tot aanmaak insuline

Welk hormoon wordt bij een suikerziektepatiënt onvoldoende geproduceerd?

1. Adrenaline
2. Glucagon
3. Insuline
4. Schildklierhormoon

Als iemand schrikt, gaat zijn hart sneller kloppen.

Door welk hormoon wordt deze reactie veroorzaakt?

1. Adrenaline
2. Glucagon
3. Insuline
4. Schildklierhormoon

Lesdoelen:

1.  Je kunt de verschillen tussen een gewone klier en een hormoonklier uitleggen;
2.  Je kunt de belangrijkste hormoonklieren van het lichaam benoemen;
3.  Je kunt de werking van hormonen uit de hypofyse beschrijven;
4.  Je kunt de werking van hormonen uit de schildklier beschrijven;
5.   Je kunt de werking van hormonen uit de eilandjes van langerhans beschrijven. 

Vandaag:

• Herhalen basisstof 1 t/m 6
  
• Uitleg basisstof 7 + 8 (interactief)
• Zelfstandig werken: 46, 52, 54, 55, 56, 57