7.3 Europese samenwerking en deténte

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoel:  ik kan uitleggen hoe de wederopbouw in de West-Europese landen leidde tot het begin van de Europese integratie.

Leerdoel: ik kan uitleggen hoe de wederopbouw in de West-Europese landen leidde tot het begin van de Europese integratie.

The 'Red Scare'

• VS had in tegenstelling tot Europa en de SU nauwelijks problemen na WO2. 
• De VS ging nu niet meer werken met het isolationisme, maar juist een hoofdrol spelen in de internationale politiek.
• De VS werd een supermacht die de rol van scheidsrechter op het wereldtoneel naar zich toe trok. 
• De VS was de sterkste economische macht geworden en het enige land met atoomwapens. 

• VS kon niet voorkomen dat landen in Oost-Europa communistisch werden=> Trumandoctrine van kracht. 
• VS wist dat alleen politiek en militair ingrijpen niet genoeg was om het communistische ‘Rode Gevaar’ tegen te houden. 
• Gevolg: VS minister van Buitenlandse Zaken Marshall kwam juni 1947 met een hulpprogramma voor Europa=> het Marshallplan.

• Marshallplan werd ingezet tegen verspreiding communisme door het een economisch vorm te geven.
  
• Doel economisch: West-Europa weer opbouwen om weer te kunnen handelen met de VS.
  
• Doel politiek: voorkomen dat West-Europa ook communistisch werd.
  
• Gevolg Marshallplan: West-Europa werd zeer snel weer opgebouwd en kreeg een welvaartsexplosie.
  

Ongekende economische groei West-Europa door Marshallplan

• Marshallplan ook aan Oost-Europese landen en SU aangeboden=> Stalin weigerde dit, wilde geen invloed of afhankelijkheid VS in satellietstaten, SU. 
• West-Europa werd snel opgebouwd met de nieuwste technologie en productiemethoden. Hierdoor werden infrastructuur zoals wegen, bruggen en havens sterk verbeterd. 
• Industrie en landbouw profiteerden van nieuwe technologie=> meer opbrengsten. 

1947 Molotov,(SU) met Eng., Fra. over de invoering van het Marshallplan. 

 "Neuzen naar links!": Mevrouw Molotovs School voor Satellieten.

Europese integratie

• Om de Marshallhulp te krijgen moesten de Europese landen samen gaan werken. 
  
• Om handel en betalingsverkeer te bevorderen werd de OESO opgericht=> Organisatie voor Europese Economische Samenwerking. 
• 1951: EGKS, Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal opgericht door de Benelux, Frankrijk, West-Duitsland, Italië. Hierdoor minder onderlinge concurrentie, hogere prijzen, om de vrede tussen Dui. en Fra. beter te handhaven. 

• 1957: Verdrag van Rome en oprichting EEG, Europese Economische Gemeenschap om een gemeenschappelijke markt te vormen met een vrij verkeer van personen, goederen en diensten.
  
• 1e keer dat Europese landen vrijwillig gingen samenwerken. 
  
• Nu reeds 28 landen lid van de in 1993 opgerichte Europese Unie: Europese landen werken samen op economisch, politiek en juridisch gebied.
  

ondertekening verdrag van Rome

Voordelen en nadelen EU 

• Voordelen: 

1. Vrede.
2. Gemeenschappelijke munt.
3. Meer economische samenwerking en groei.
4. Meer werkgelegenheid.
5. Vrij reizen.
6. Europese studiebeurzen.
7. Gezamenlijke afspraken over milieu. 
   

• Nadelen: 

1. Te veel onnodige regels.
2. Geen duidelijk migratiebeleid.
3. Grenzen niet voldoende bewaakt. 
   
4. Meer verzet/kritiek in lidstaten op meer integratie en machtsoverdragt aan de EU, met als toppunt de Brexit van Groot-Brittannië.

Détente en SALT 1 en 2 verdragen

• Tussen 1969 en 1979 was er een periode van rust en ontspanning (Détente) in de relatie tussen de VS en de SU.
• De supermachten zochten toenadering en maakten afspraken om de hoeveelheid kerwapens te verminderen. SALT 1 (1972) en later SALT 2 (1979). 
• Na mislukte inval SU in Afghanistan met die steun kregen van VS. Wilde president Nixon VS af van de Détente, wilde SDI wapensysteem bouwen=> meer spanning tussen VS en SU.

Brezjnev (SU) en Nixon (VS) sluiten wapenverdrag SALT 1 voor 'minder' kernwapens