NN1 grammatica: Woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 2

Ik zit klaar voor de les:

• Mijn spullen liggen op tafel (boek, pen, papier, laptop).
  
• Mijn telefoon en oortjes zitten in mijn tas.
  
• Mijn jas hangt aan de kapstok.
  
• Ik heb geen pet of capuchon op.
  
• Ik heb geen eten of drinken meer bij mij.
  

Deze les:

• terugblik
• Instructie
• aan de slag met LessonUp
• zelfstandig aan de slag

Terugblik:

Vorige les hebben we het gehad over Hoofdletters en interpunctie.

Met of zonder hoofdletter?

1. December
2. december

Welk woord schrijf je met een hoofdletter?

1. paasei
2. limonade
3. groot goylant
4. westen

Je schrijft:
Kerstmis en kerstbal

1. juist
2. onjuist

NN1 Grammatica 

woordsoorten

Welke woordsoorten ken je?

Lesdoel:

1. Ik ken de woordsoorten: werkwoord, lidwoord en zelfstandig naamwoord.
2. Ik kan deze woordsoorten benoemen in zinnen.

De woorden van een zin kun je indelen in woordsoorten. 

Een van de woordsoorten is het werkwoord (ww). 

Een werkwoord zegt wat iets of iemand doet of wat er gebeurt. 

In een zin staat ten minste één werkwoord. Er zijn ook zinnen met meer werkwoorden:

• winnen: De hoogspringer wint de gouden plak.
• drinken: Ik dronk vanmorgen voor het eerst een kop koffie.
• maken: Mischa heeft een vogelhuisje gemaakt.
• lachen: Ik moest lachen om de grappen van mijn vriend.

Er zijn ook werkwoorden met een onduidelijke betekenis, zoals hebben, zullen, kunnen, worden of zijn.

Zo herken je een werkwoord: 

Een werkwoord kun je vervoegen. 

Je geeft het dan verschillende werkwoordsvormen:

• winnen: win, wint, winnen, gewonnen.
• maken: maak, maakt, maken, gemaakt.

Welke werkwoord(-en) staat/staan in deze zin:

Bianca kocht een leren jasje in het kleine winkeltje op de hoek.

Welke werkwoord(-en) staat/staan in deze zin:

Karin, heb jij rozen gegeven aan je vriendje?

Instructie video over woordsoorten:

https://player.vimeo.com/video/273694835

Instructie video over lidwoorden en zelfstandig naamwoorden

Lidwoord en zelfstandig naamwoord

De woorden van een zin kun je indelen in woordsoorten. Deze zin bestaat bijvoorbeeld uit drie woordsoorten:

De kaarsjes branden 

• het lidwoord de, 
• het zelfstandig naamwoord kaarsjes 
• en het werkwoord branden.

Er bestaan drie lidwoorden (lw): de, het, een.

Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord: de olifant, het journaal, een slaapfeestje.

Tussen het lidwoord en het zelfstandig naamwoord kán een ander woord staan: de oude woning, het heerlijke gerecht, een leuk nummer.

Een zelfstandig naamwoord (zn) is een woord voor een mens, dier, plant of ding.

Bijvoorbeeld: verslaggever, goudvis, roos, feeststemming.

• Een zelfstandig naamwoord heeft meestal een enkelvoud en een meervoud (het feest – de feesten).
• Je kunt er vaak een verkleinwoord van maken (het feest – het feestje).
• Je kunt er meestal een lidwoord voor zetten (het feest, een feest, de feesten).
• Een naam is ook een zelfstandig naamwoord: Wilma, Karim, Nickelodeon, Fivelcollege, Sneek, IJssel.

Uitdelen instructieblad

Wat is het woord in hoofdletters?

Karin, heb jij ROZEN gegeven aan je vriendje?

1. ww
2. lw
3. zn

Wat is het woord in hoofdletters?

Karin, heb jij rozen GEGEVEN aan je vriendje?

1. ww
2. lw
3. zn

Wat is het woord in hoofdletters?

Tygo heeft kaas en ham op de BROODJES gedaan.

1. ww
2. lw
3. zn

Wat is het woord in hoofdletters?

Tygo heeft kaas en ham op DE broodjes gedaan.

1. ww
2. lw
3. zn
4. vz

Opdracht maak het werkblad woordsoorten

Onderstreep met verschillende kleuren:

lw (lidwoord)

zn (zelfstandig naamwoord)

ww (werkwoorden)

(Dus bijvoorbeeld alle lidwoorden onderstreep je met blauw)

Evaluatie:

1. Wat was het lesdoel?
2. Hoe ging het vandaag?
3. Wat ga je de volgende les anders doen?

Huiswerk:

maken werkblad over woordsoorten