4h1 Lezen H1-H5 les 3 opdracht 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Lezen paragraaf 4

Tekstanalyse

Opdracht 2

Stappenplan tekstanalyse blz. 77

Wat doe je met een tekst als je deze voor je neus krijgt?

Stap 1: Oriënterend lezen blz. 74

• Bepaal het onderwerp van de tekst: lees de titel, bekijk de eventuele afbeelding(en) en lees de eerste alinea(’s).

• Vraag je af:

– Wat weet ik al van dit onderwerp?

– Wat zal de tekst over dit onderwerp zeggen?

Stap 2: Globaal lezen

Om alvast een idee van de inhoud te krijgen, lees je de tekst vluchtig door:

• Stel vast uit welke alinea(’s) de inleiding en het slot bestaan. Zet strepen tussen inleiding, middenstuk en slot.

• Probeer deelonderwerpen (zie Basis p. 20) te onderscheiden: lees van elke alinea het begin en het eind en ga op zoek naar kernzinnen. Zet strepen tussen de delen.

Stap 3: Precies lezen

Lees de tekst aandachtig van het begin tot het eind:

• Ga na of je eerdere verwachtingen over de tekst bevestigd worden.

• Noteer de betekenis van woorden die je niet kent: achterhaal die via een woordraadstrategie of raadpleeg een woordenboek.

• Markeer van elke alinea de kernzin of de zinnen die samen de belangrijkste informatie geven.

• Markeer de signaalwoorden die verbanden tussen alinea’s aangeven.

• Noteer (in de marge) de deelonderwerpen: informerende kopjes of vragen die in het betreffende tekstgedeelte beantwoord worden.

• Markeer (als die er zijn) woorden die de functie van een alinea aanduiden.

• Markeer signaalwoorden die een belangrijk verband tussen zinnen aangeven.

Stap 4: Analyse afronden

• Noteer de structuur van de tekst (als die duidelijk herkenbaar is). (zie Basis paragraaf 3)

• Markeer de hoofdgedachte van de tekst of noteer die in eigen woorden.

• Noteer het (belangrijkste) tekstdoel.

• Noteer de tekstsoort.

Stap 4: Analyse afronden

• Noteer de structuur van de tekst (als die duidelijk herkenbaar is). (zie Basis paragraaf 3)

• Markeer de hoofdgedachte van de tekst of noteer die in eigen woorden.

• Noteer het (belangrijkste) tekstdoel.

• Noteer de tekstsoort.

Nu doorgrond je de tekst en kan je deze gebruiken, verwerken of eventueel verbeteren.

En nu?

Stappenplan toepassen op tekst 2

Opdracht 2 maken

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Oriënterend lezen
titel/plaatjes/eerste alinea's

 - Onderwerp bepalen
 - bepalen wat je er al over weet

 - bepalen  wat de tekst over dit
onderwerp zal zeggen

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Oriënterend lezen
 - Onderwerp bepalen
 - bepalen wat je er al over weet

 - bepalen  wat de tekst over dit
onderwerp zal zeggen

• Het onderwerp van de tekst is liefdesverdriet. 

• Wat de tekst over dit onderwerp zal zeggen:
- Waarom heeft de een langer liefdesverdriet dan de ander? (zie de titel)
- Aan welke factoren ligt dat? (zie alinea 3)

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Globaal lezen
 Tekst vluchtig doorlezen
 - strepen zetten tussen 
   inleiding / middenstuk / slot

 - deelonderwerpen benoemen
- kernzinnen alvast onderstrepen

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Globaal lezen
 Tekst vluchtig doorlezen
 - strepen zetten tussen 
   inleiding / middenstuk / slot

 - deelonderwerpen benoemen
- kernzinnen alvast onderstrepen

•• De inleiding bestaat uit alinea 1, 2 en 3; daarin wordt het onderwerp geïntrodu-ceerd. Na twee voorbeeldreacties in alinea 1 wordt in alinea 2 een vraag gesteld en in alinea 3 wordt het antwoord op die vraag aangekondigd.
Het slot bestaat uit alinea 13. Die sluit aan bij alinea 1 en daarmee is de tekst mooi rond. 

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Precies lezen
 aandachtig van begin tot einde
 - eerdere verwachtingen bevestigd?
 - betekenis moeilijke woorden
    noteren
- belangrijke / kernzinnen markeren
- signaalwoorden en functiewoorden
onderstrepen
- alle deelonderwerpen benoemen

Wat voor deelonderwerpen verwacht je op basis van de inleiding?

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Precies lezen
 aandachtig van begin tot einde
 - eerdere verwachtingen bevestigd?
 - betekenis moeilijke woorden
    noteren
- belangrijke / kernzinnen markeren
- signaalwoorden en functiewoorden
onderstrepen
- alle deelonderwerpen benoemen

Welke deelonderwerpen heb je in het middenstuk gevonden?

• persoonlijkheidskenmerken, 
• sekse, 
• leeftijd, 
• sociaal netwerk, 
• manier van uitgaan
• ontleren 

En nu?

Huiswerk:
Maak de rest van opdracht 2 (vraag 2-9 op blz. 80)

Let op het argumentatieschema bij vraag 6
Weten jullie nog hoe dit werkt?

(standpunt) Dit was geen leuk festival

argument 1a

argument 1b

argument 2

(want)

(want)

En nu?

Huiswerk:
Maak de rest van opdracht 2 (vraag 2-9 op blz. 80)
Klaar? Kijk het na met het nakijkblad.

Let op het argumentatieschema bij vraag 6
Weten jullie nog hoe dit werkt?

(standpunt) Dit was geen leuk festival

De hoofdact kwam niet opdagen

Het vliegtuig had vertraging

Het was veel te heet dat weekend

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Analyse afronden
Noteer de tekststructuur

Markeer de hoofdgedachte, of noteer in eigen woorden

Noteer het belangrijkste tekstdoel

Noteer de tekstsoort

Stappenplan toepassen op tekst 2, blz. 80

Analyse afronden
Noteer de tekststructuur

Markeer de hoofdgedachte, of
noteer in eigen woorden

Noteer het belangrijkste tekstdoel

Noteer de tekstsoort 
(betoog/beschouwing/uiteenzetting

• • De structuur van de tekst is: vraag-antwoordstructuur. 
• • De hoofdgedachte is: De heftigheid en de duur van liefdesverdriet hangen van een aantal factoren af: je persoonlijkheidskenmerken, je sekse, je leeftijd, je sociale netwerk, de manier waarop je relatie uitging en de snelheid waarmee je brein je relatie ‘ontleert’. 
• • Het tekstdoel is: informeren. 
• • De tekstsoort is: uiteenzetting. 

En nu?

Huiswerk:
Maak de rest van opdracht 2 (vraag 2-9 op blz. 80)

Let op het argumentatieschema bij vraag 6
Weten jullie nog hoe dit werkt?