VWO Zuid-Amerika par 2.2 Armoede Welvaart

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4-6

Zuid-Amerika

Deze les

2.2

Armoede en Welvaart

Hoe meten we dat? 

Lorenzcurve (voor de economen)

AK in het nieuws

Duizenden Peruanen protesteren tegen afzetten van president Vizcarra

De partijloze president Vizcarra afgelopen maandag afgezet door parlement. Hij was beschuldigd van aannemen steekpenningen. Sinds afzetting Vizcarra onrustig.

Volgend jaar zijn er nieuwe verkiezingen in Peru. 

Peru Al jaren in de greep is van politieke corruptieschandalen. Vizcarra was pas sinds 2018 in functie, toen president Kuczynski was afgetreden na verdenkingen van corruptie.

Vizcarra heeft al aangekondigd zich dan niet verkiesbaar te stellen. In afwachting van verder onderzoek naar mogelijke corruptie is het hem verboden om de komende achttien maanden het land te verlaten.

2.2 Armoede en welvaart

Niet arm en niet rijk

Als regio neemt Zuid-Amerika een middenpositie in. 

Grote verschillen tussen landen. 

Hoe meet je welvaart?

Meten van welvaart

Nadelen/problemen?

Problemen meten van welvaart

Vier soorten bevolkingskenmerken

Culturele kenmerken

Economische kenmerken

Politieke kenmerken

Demografische kenmerken

Verdeling van de beroepsbevolking

Hoe zijn werkende mensen verdeeld over de sectoren landbouw, industrie en diensten.

Welk land armst?

primaire sector

Wat zijn de economische sectoren?

_{De primaire sector is de economische sector die grondstoffen en voedsel levert. Deze sector beslaat de sectoren landbouw, veeteelt, jacht, visserij en de delfstoffenwinning. De verwerking van deze grondstoffen gebeurt in de secundaire sector.}

_{De secundaire sector staat bekend als de industrie. Dit betreft alle bedrijven en activiteiten die de grondstoffen van de primaire sector verwerken. De producten worden doorgaans door de tertiaire sector aan de consument doorverkocht.}

_{De tertiaire sector omvat de commerciële dienstverlening: bedrijven die met de verkoop van hun diensten winst willen maken. Tot de tertiaire sector rekent men onder andere winkels, horeca, theaters, kappers, groothandels, transportbedrijven, verhuurders, uitzendbureaus, accountants, advocaten, adviseurs en ICT-bedrijven.}

Land A

Land B

Land C

Algemene regel?

HOE....HOE

Deagrarisatie

• Daling prijzen, stijging kosten voor investeringen -> mensen verdwijnen uit landbouw -> deagrarisatie
• Waarom vertrekkn mensen uit de landbouw?
• Ex-boeren trekken naar stad voor werk
• Industrialisatie & Tertiarisering
• Werknemer verdwijnen deels in informele sector
  

Rurale differentiatie = Het bestaan of de toename van maatschappelijke verschillen of tegenstellingen op het platteland.

Duale economie - traditioneel

Duale economie - modern

Gini-coëfficient

Sociale ongelijkheid meten we dmv de GINI-index. De lorenzcurve is hiervan de grafische weergave. 

Waar is meer ongelijkheid, Brazilië of Hongarije?

Ongelijkheid

Getal tussen 0 en 1

Bij 0 is alles gelijk verdeeld

Bij 1 verdient 1 iemand alles en de rest niks

Demografisch Transitiemodel

• Waar meeste z-Amerikaanse landen?

Demografische druk

Groene & 

Grijze druk

Vicieuze cirkel

Regel:

hoe rijker een land, hoe lager het vruchtbaarheidscijfer en hoe lager de natuurlijke bevolkingsgroei

Demografisch transitiemodel

Hoe armer een land, hoe....

1. groter de primaire sector
2. kleiner de primaire sector
3. minder verschil is in de sectoren
4. hoe minder mensen in de landbouw werken

Maken

Lezen H2 §2: 

Maken blad (einde les inleveren)

Maken vraag 2, 3, 4, 6, 7

2 nabespreken

Fase 1

Fase 2/3

Fase 3/4

Fase 4/5

Armoede

Nederland

Bevolkingsexplosie

Slecht drinkwater

Hoge grijze druk

Tekort aan scholen

Piramide

Klok

Is bij deze bevolkingsopbouw
sprake van een hoge groene
druk of ene hoge grijze druk?

1. Hoge groene druk
2. Hoge grijze druk

10 gezamenlijk

Welk begrip hoort er in elk rijtje niet thuis?

1. industrialisatie
2. deagrarisatie
3. tertiairisering
4. mijnbouw

mijnbouw

Dankzij de deagrarisatie konden de industrie en de dienstensector groeien. Mijnbouw is een onderdeel van de secundaire sector en valt niet met deze processen te combineren.

Welk begrip hoort er in elk rijtje niet thuis?

1. duale economie
2. agribusiness
3. cashcrop
4. export

duale economie

De ondernemingen produceren cashcrops, gewassen voor de export. Duale economie geeft de tweedeling weer in de hele beroepssector.

Welk begrip hoort er in elk rijtje niet thuis?

1. duale economie
2. informele sector
3. grootschalige mijnbouw
4. importsubstitutie

importsubstitutie

Het door landen zelf gaan produceren van goederen die voorheen werden ingevoerd.

Importsubstitutie is een beleid dat een land voert met het oog op de industrie. De informele sector en grootschalige mijnbouw geven de duale economie weer.

Welk begrip hoort er in elk rijtje niet thuis?

1. Gini-index
2. Latifundia
3. ongelijke grondbezitverhoudingen
4. Lorenzcurve

De andere drie begrippen betreffen de ongelijkheid. Latifundia is een bedrijfstype.