2VM - §6.3 - Licht en kleur

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

6.3 - Licht en kleur

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat een spectrum is en hoe je een spectrum zichtbaar  kunt maken.
  
• Je kunt de kleuren van het spectrum van zonlicht in de juiste volgorde opschrijven.
  
• Je kunt uitleggen wat je met een (zak)spectroscoop kunt onderzoeken en hoe je dat moet doen. 
• Je kunt uitleggen waardoor en hoe je de kleur die een voorwerp heeft kunt zien.
  
• Je kunt opschrijven welke kleur een voorwerp heeft bij verschillende kleuren licht die erop vallen.
• Je kunt uitleggen welke kleuren licht voorwerpen absorberen en wat daarmee gebeurd.
  
• Je kunt opschrijven welk kleur licht natriumlampen geven en wat betekend voor de kleuren van voorwerpen die erdoor verlicht worden.
• Je kunt uitleggen hoe de kleuren op een televisie of ander beeldscherm gemaakt worden.
  

Bij mist zie je de zon als een witte schijf.

Het kleurenspectrum

Wit zonlicht: alle kleuren van de regenboog.

Valt zonlicht op een prisma zie de kleuren:

rood, oranje, geel, groen, blauw en violet.

Dit is het spectrum van wit licht. 

 

Voeg je de kleuren uit het spectrum samen dan heb je weer wit licht.

Hoe heet de reeks kleuren waaruit zonlicht bestaat?
De reeks kleuren in zonlicht heet een...………………….

Het spectrum van het licht van de zon meerdere kleuren. 

Zet de kleuren in de juiste volgorde. Speel elke kleur in het juiste vak.

rood

blauw

oranje

geel

groen

violet

Wat is een spectrum?

1. een andere naam voor prisma
2. een reeks kleuren
3. een natuurlijke lichtbron

(Zak)spectroscoop

(Zak)spectroscoop:

- samenstelling licht onderzoeken

- Bekijk met spectroscoop licht(bron)

--> spectrum van het licht

--> Je ziet de kleuren van het licht

Lamplicht

Lampen:

- Licht ervan bestaat uit verschillende kleuren.

- Je ziet de mengkleur ervan.

- De verhouding verschillende kleuren erin bepaalt kleur van lamplicht

Gloei/halogeenlamp:

- bevat alle kleuren van de regenboog.

- maar mengkleur is aan de gele kant door meer geel, oranje en rood erin.

Halogeen-lamp 

TL- lamp

Natriumlamp

Je ziet de spectra van drie soorten lampen.
Hoe heet het instrument waarmee je het spectrum van licht zichtbaar kunt maken?

1. lichtbron
2. prisma
3. spectroscoop

'Warm' en 'koud' licht

 

 

Licht gloeilamp:

- bevat meer rood dan zonlicht.

- daardoor vinden mensen het licht ervan ‘warm’.

Licht tl-buis:

- bevat veel groen, violet licht en weinig rood.

- mensen vinden het daarom ‘koud licht’.

Gekleurde voorwerpen

Kleuren voorwerpen:

-  doordat (veel) voorwerpen een deel van het zonlicht terugkaatsen.

Gele trui weerkaatst geel licht,  rode trui rood licht,  blauwe trui blauw licht.

- niet teruggekaatst licht wordt geabsorbeerd (= opgenomen).

   --> omgezet in warmte.

Angel heeft een blauw T-shirt aan met een witte smiley.
Je wilt de smiley op het T-shirt niet zien.
Met welke kleur licht moet je daarvoor op het shirt schijnen?

1. blauw
2. rood
3. groen
4. wit

De kleurstof magnesiumoxide in verf weerkaatst 98% van het zonlicht dat erop valt.
Welke kleur heeft magnesiumoxide?

1. helder geel
2. fel rood
3. helder wit
4. diep zwart

De stof ijzeroxide absorbeert meer dan 95% van het zonlicht dat erop valt.
Welke kleur heeft ijzeroxide?

1. rood
2. violet
3. wit
4. zwart

Mengkleuren

Mengkleuren: kleuren om je heen

- Gele trui kaatst ook oranje en groen licht terug.

   Mengsel van geel, oranje en groen is geen voor de ogen.

- Witte voorwerpen kaatsen alle kleuren uit zonlicht even sterk terug.

   Het weerkaatste licht bevat dus alle kleuren van de regenboog.

- Zwarte voorwerpen kaatsen geen (heel weinig) licht terug.

   Het (zon) licht wordt geabsorbeerd.

Licht van lampen

Speciale lampen: geven één kleur licht

       

                        zonlicht                UV-licht

Natriumlampen

Natriumlampen: geven zuiver geel licht

- Witte trui en gele trui onder natriumlamp --> beiden geel.

- Paarse trui onder natriumlamp --> zwart.

- Natriumlampen in straatlantaarns.

                                                                                                     ledverlichting /  natriumlamp

Lars heeft een wit shirt aan.
Max heeft een groen shirt aan.
Ismael heeft een geel shirt aan.
Ze staan onder een natriumlamp die alleen geel licht uitzendt.
Wie lijken een shirt van dezelfde kleur aan te hebben?

1. Lars en Ismael
2. Ismael en Max
3. Lars en Max

Lisa heeft een wit shirt aan.
Anouk heeft een groen shirt aan.
Wassima heeft een blauw shirt aan.
Ze staan onder een natriumlamp die alleen geel licht uitzendt.
Wie lijken een shirt van dezelfde kleur aan te hebben?

1. Lisa en Anouk
2. Anouk en Wassima
3. Lisa en Wassima

- Pixels: rood/groen/blauw beeldpunt

Kunnen apart aan en uitgezet worden.

Je ziet de mengkleur ervan.

Plus: De televisie (beeldschermen)

https:

Kleurenfilters

Een rood filter laat alleen rood licht door, alle andere kleuren worden door het filter geabsorbeerd. 

https:

Ga aan de slag!

- Nova H6.3 Lezen alle teksten.

- Nova H6.3 In je leerwerkboek

   Maken opdracht 1 t/m 13.

- Nova H6.3 Maken flitskaarten (online)

- Nova H6.3 Maken test jezelf (online)

- Nova H6.3 Leren

Hoe noemen we de verzameling kleuren die een lichtbron uitzendt?

1. Prisma
2. Wit licht
3. Regenboog
4. Spectrum