Week 2

• Geneesmiddelenkennis
• MBO
• Studiejaar 1

GMK week 2, blok 2

Lesplanning

•  Woordweb; pijnstillers
•  Video over zelfzorgmiddelen
• Uitleg leerstof week 2
•  Huiswerk

Tip: Schrijf mee

Doe actief mee.

Geen boek.

Pijnstillers

https://www.youtube.com/watch?v=n3Vh3o-XE0U 

Pijn

• Geeft een signaalfunctie
• Er is iets mis
• Als de oorzaak bekend is, moet er -bijna altijd- iets aan gedaan worden.

Voorbeeld: Kiespijn. eerste twee dagen paracetamol, daarna toch naar de tandarts. 

Acute en Chronische pijn

Acuut: de patiënt reageert bijna altijd goed op een behandeling met pijnstillers.

Chronisch: Pijn bestaat langer, oorzaak niet altijd duidelijk

Pijnstillers (analgetica)

2 groepen:

•  Niet- opioïden: 'gewone' pijnstillers. Aantal hiervan zonder recept verkrijgbaar.

•  Opioïden: 'sterke' pijnstillers. Deze zijn alleen op een speciaal opiumwet recept verkrijgbaar. 

Niet- Opioïden

•  'gewone' pijnstillers
• Gebruik bij lichte tot matige pijn

Deze groep kan je in drie delen verdelen:

- Paracetamol

- NSAID's

- Combinatiepreparaten

Paracetamol 

• Werking: analgetisch= pijnstillend en antipyretisch= koortsverlagend​
  
• Contra-indicaties: leverfunctiestoornis, (allergie paracetamol)​
  
• Dosering oraal: verpakking, interval minstens 4 uur​ Dosering rectaal: verpakking, interval minstens 6 uur​
• Aanvang van werking: 15-30 minuten (rectaal langzamer)​
  
• Duur van werking: 3-5 uur (rectaal langer)​
  
• Zwangerschap/borstvoeding: mag zonder bezwaar gebruikt worden​
  
• Bijwerkingen: zelden
  

Volwassenen:​

Oraal: 500–1000 mg per keer, zo nodig respectievelijk elke 4 of 6 uur. ​

Rectaal: 500–1000 mg per keer. ​

​

Kinderen:​

Oraal: Het NHG: 60 mg/kg/dag in 4×/dag. ​

Voor kinderen van 3–12 maanden: 60 mg of 2,5 ml stroop 4(–6)×/dag; ​

van 1–2 jaar: 120 mg of 5 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 2–4 jaar: 120–180 mg of 5–7,5 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 4–6 jaar: 180 mg of 7,5 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 6–9 jaar: 240–250 mg of 10 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 9–12 jaar: 360–375 mg of 15 ml stroop 4(–6)×/dag òf 3–4×/dag 500 mg;​

van 12–15 jaar: 500–1000 mg per keer, zo nodig respectievelijk elke 4 of 6 uur, maximaal 3 g/dag (maximaal 2 g/dag bij lichaamsgewicht < 50 kg), of 20 ml stroop 4–6×/dag maximaal 3 g/dag (maximaal 2 g/dag bij lichaamsgewicht < 50 kg).​

Rectaal: Het NHG: 60 mg/kg/dag in 3 doses. Het toedieningsinterval moet bij zetpillen minstens 6 uur zijn. ​

Voor kinderen van 3–12 maanden: bij lichaamsgewicht 3–5,5 kg: 60 mg maximaal 2–3 ×/dag; 5,5–10 kg: 120–125 mg maximaal 2–3×/dag; ​

van 1–2 jaar: bij lichaamsgewicht 10–12,5 kg: 240–250 mg 2–3×/dag;​

van 2–4 jaar: bij lichaamsgewicht 12,5–17 kg: 240–250 mg 3×/dag;​

van 4–6 jaar: bij lichaamsgewicht 17–22 kg: 240–250 mg 4×/dag;​

van 6–9 jaar: bij lichaamsgewicht 22–30 kg: 500 mg 2–3×/dag;​

van 9–12 jaar: bij lichaamsgewicht 30–40 kg: 500 mg 3×/dag; ​

van 12–15 jaar: bij lichaamsgewicht 40–55 kg: 500 mg 4×/dag òf 2–3×/dag 1000 mg.​

Volwassenen:​

Oraal: 500–1000 mg per keer, zo nodig respectievelijk elke 4 of 6 uur. ​

Rectaal: 500–1000 mg per keer. ​

Kinderen:​

Oraal: Het NHG: 60 mg/kg/dag in 4×/dag. ​

Voor kinderen van 3–12 maanden: 60 mg of 2,5 ml stroop 4(–6)×/dag; ​

van 1–2 jaar: 120 mg of 5 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 2–4 jaar: 120–180 mg of 5–7,5 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 4–6 jaar: 180 mg of 7,5 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 6–9 jaar: 240–250 mg of 10 ml stroop 4(–6)×/dag;​

van 9–12 jaar: 360–375 mg of 15 ml stroop 4(–6)×/dag òf 3–4×/dag 500 mg;​

van 12–15 jaar: 500–1000 mg per keer, zo nodig respectievelijk elke 4 of 6 uur, maximaal 3 g/dag (maximaal 2 g/dag bij lichaamsgewicht < 50 kg), of 20 ml stroop 4–6×/dag maximaal 3 g/dag (maximaal 2 g/dag bij lichaamsgewicht < 50 kg).​

Rectaal: Het NHG: 60 mg/kg/dag in 3 doses. Het toedieningsinterval moet bij zetpillen minstens 6 uur zijn. ​

Voor kinderen van 3–12 maanden: bij lichaamsgewicht 3–5,5 kg: 60 mg maximaal 2–3 ×/dag; 5,5–10 kg: 120–125 mg maximaal 2–3×/dag; ​

van 1–2 jaar: bij lichaamsgewicht 10–12,5 kg: 240–250 mg 2–3×/dag;​

van 2–4 jaar: bij lichaamsgewicht 12,5–17 kg: 240–250 mg 3×/dag;​

van 4–6 jaar: bij lichaamsgewicht 17–22 kg: 240–250 mg 4×/dag;​

van 6–9 jaar: bij lichaamsgewicht 22–30 kg: 500 mg 2–3×/dag;​

van 9–12 jaar: bij lichaamsgewicht 30–40 kg: 500 mg 3×/dag; ​

van 12–15 jaar: bij lichaamsgewicht 40–55 kg: 500 mg 4×/dag òf 2–3×/dag 1000 mg.​

NSAID's

NSAID= Non steroïdal anti-inflammatory drug (niet-steroïdale anti-ontstekingsmedicijnen)

• Werking: analgetisch, antipyretisch en anti-inflammatoir (bij vaginaal bloedverlies remming van uteruscontracties)​
  
• Contra-indicaties: allergie NSAID, maagzweer of maagdarmbloeding,nier en/of leverinsufficiëntie, hoge bloeddruk, hartfalen of een hartvaatziekte, darmontstekingsziekte, gebruik bloedverdunners, (ouder bent dan 60 jaar, andere medicijnen gebruikt)​
  
• Dosering oraal: verpakking, interval afhankelijk van soort NSAID​
  
• Dosering rectaal: UR​
  
• Aanvang van werking: 30-60 minuten​
  
• Duur van werking: 3-4 uur (naproxen 7-12 uur)​
  
• Zwangerschap/borstvoeding: niet gebruiken​
  
• Bijwerkingen: maagdarmklachten, hoofdpijn, huiduitslag, vocht vast houden
  

Werking NSAID’s​

• Pijnstillend= analgetisch​

• Koortsverlagend= antipyretisch​

• Ontstekingsremmend= anti-inflammatoir​
  

Advies bij NSAID’s​

• ADVISEER LOKAAL NSAID!!​

• NSAID's kunnen maagklachten geven en de maag en darmen beschadigen​
  
• Gebruik niet 2 NSAID's tegelijk​
  
• >60 jaar, chronische ziekte, interacties: overleg met huisarts ​
  
• Nooit hogere dosering dan aangegeven​
  
• Gebruik een NSAID zo kort mogelijk​
  
• Gebruik > 2 weken overleg huisarts
  

Preparaten en dosering NSAID’s volwassenen

NSAID-gel: bij spier- of gewrichtspijn op de pijnlijke plek smeren, minder bijwerkingen: diclofenac gel 1-3%, 2 tot 4 maal per dag zacht inwrijven; ​

NSAID's (tabletten) hebben ieder een eigen dosering:​

• naproxen 250-500 mg, 2 maal per dag;​
  
• ibuprofen 400-600 mg, 3 tot 4 maal per dag;​
  
• diclofenac 25-50 mg, 2 tot 3 maal per dag (of 75 mg 2 maal per dag); ​
  
• acetylsalicylzuur 500-1000 mg, 4 tot 6 maal per dag, maximaal 4000 mg;​
  
• carbasalaatcalcium 600-1200 mg per dag, maximaal 4800 mg
  

AV/UA/UR​

• Ibuprofen 200 en 400 mg   AV​
  
• Ibuprofen > 400 mg.              UR​
  
• Naproxen 220 en 275 mg    AV​
  
• Naproxen 500 en hoger       UR​
  
• Diclofenac 12,5 mg                 AV​
  
• Diclofenac 25 mg                    UA​
  
• Diclofenac 50 en hoger        UR​
  
• Acetylsalicylzuur                     AV​
  
• Carbasalaatcalcium               AV
  

Ibuprofen kinderen​

• Ibuprofen zelfzorg voor kinderen ​
• Andere NSAID's hebben veel bijwerkingen en mag een kind alleen gebruiken als een arts dit voorschrijft/UR​
• Dosis ibuprofen is afhankelijk van het gewicht en de leeftijd van het kind​
• Nooit een hogere dosering ibuprofen dan aangegeven​
• Gebruik het ook zo kort mogelijk​
  

ADVIES: overleg met je huisarts/collega’s hoe jullie omgaan met adviseren van NSAID bij kinderen

Niet ongevaarlijk…..​

Ziekenhuisopnames door NSAID's en acetylsalicylzuur.​

NSAID’s en acetylsalicylzuur (o.a. aspirine) zijn volgens het rapport Harm-Wrestling verantwoordelijk voor 50% van de vermijdbare acute ziekenhuisopnames in Nederland. ​

In Nederland slikt 20% van de bevolking NSAID's of acetylsalicylzuur, zodat deze groep ruim vertegenwoordigd is.

Oorpijn kind

Oorpijn kind

• Oorpijn bij een kind komt meestal door een ontsteking in het middenoor.​
  
• Een middenoorontsteking begint met een verkoudheid.​
  
• Door de druk in het middenoor gaat het trommelvlies bol staan. ​
  
• Door de druk kan het trommelvlies scheuren. ​
  
• Er komt dan ontstekingsvocht naar buiten (=loopoor). ​
  
• De ergste klachten zijn meestal binnen 2 tot 3 dagen over en meestal geneest alles vanzelf. (< 2 jaar kunnen de klachten ruim een week duren)​
  
• Bij kinderen ouder dan 5 jaar komt een middenoorontsteking minder voor. En na de puberteit komt middenoorontsteking bijna niet meer voor.​

• Op spreekuur komen:​
  
• Kind met het syndroom van Down, gespleten gehemelte , voorgeschiedenis operatie KNO-gebied of verlaagde weerstand met oorpijn
  

Opdracht

Zoek op thuisarts.nl of in je aantekeningen van Intake op:​

• Wat is het advies bij oorpijn​
  
• Wat is het contactadvies bij oorpijn​
  
• Wat is het contactadvies bij een loopoor
  

Oorpijn volwassene

Oorpijn volwassene

Otitis externa​

De huid van de gehoorgang wordt beschermd door het oorsmeer, dat zuur en vettig is. Door irritatie van de huid kan een ontsteking ontstaan. Mogelijke oorzaken:​

• Warmte en vocht (zoals bij baden en zwemmen).​
  
• Oorpeuteren.​
  
• Het oor schoonmaken (met wattenstokjes of lucifers)​
  
• Cosmetische producten, zoals shampoo, zeep en haarspray. ​
  
• Het dragen van een oortelefoon of gehoorapparaat. ​
  
• Smalle gehoorgang, ziekten, zoals eczeem, psoriasis of (contact)allergie, soms​
  
• Bacterie- of schimmelinfectie.​
  

Echter vaak is de oorzaak niet duidelijk​

Soms is een ontsteking van het middenoor, de kaakholte, de bijholte of het gebit de oorzaak van pijn in het oor​

Cerumen​

Perichondritis

Advies

• Maak de oren niet schoon van binnen en peuter er niet in. ​
  
• Droog de oorschelp en de ingang van de gehoorgang goed af na het zwemmen of douchen. ​
  
• Ontstaat de ontsteking steeds na het zwemmen? Gebruik dan voortaan oordopjes of doe watjes met vaseline in het oor.​
  
• Vermijd (cosmetica)producten als u merkt dat ze de huid irriteren. ​
  
• Past gehoorapparaat nog goed? ​
  
• Meestal geneest een ontsteking van de gehoorgang binnen één tot drie weken.
  

Contactadvies

• Klachten niet zijn verminderd na één week druppelen met oordruppels of na 24 uur dragen van een oor-tampon​

• Koorts of ziek
  

Menstruatiepijn

Menstruatiepijn

• Menstruatiepijn is pijn vlak voor en tijdens de menstruatie. ​
• Steken en krampen in de onderbuik. Vaak trekt de pijn door naar de rug of de benen. ​
• Andere klachten: hoofdpijn, pijnlijke borsten, opgeblazen gevoel, misselijkheid, diarree, duizeligheid of moeheid, psychische klachten. (PMS)​
• Menstruatiepijn komt door het samentrekken van de baarmoeder.​
• Er is geen duidelijk verband tussen de hoeveelheid bloedverlies en pijn. 
  

Advies

• Zorg voor rust en ontspanning​
• Warme kruik of warm bad ​
• Oefeningen om de onderrug te ontspannen kunnen helpen​
• NSAID’s​

Anticonceptiepil

Opdracht: beschrijf de menstruele cyclus

Probeer kort op te schrijven hoe de menstruele cyclus werkt​

Doe dit ZONDER internet​

Gebruik de volgende termen:​

Menstruatie​

Eisprong​

Baarmoederslijmvlies​

Dag 14​

28 dagen

Huiswerk

MAAK VOOR JEZELF EEN SAMENVATTING VAN OORPIJN KIND/VOLWASSENE EN MENSTRUATIEPIJN, zie opdracht in teams!​

Voorbereiding volgende les:​

• Welke vragen stel je om onderscheid te maken of iemand griep heeft of slechts een verkoudheid? (minstens 3 vragen)​
  
• Welke groepen zijn kwetsbaar voor de griep? Wat wordt er preventief gedaan?​
  
• Welke 2 soorten hoest kennen we?​
  
• Welke advies geef je bij een volwassene die sinds een paar dagen hoest zonder ernstige ziekteverschijnselen?​
  
• In welke 4 groepen worden de geneesmiddelen tegen allergie onderverdeeld?​
  
• Wat zijn de klachten bij iemand met hooikoorts?​
  
• Wat is het zelfzorgadvies bij hooikoorts? Zoek dit op: thuisarts.nl.​