Weven Verwerkingsles

• Kunstzinnige oriëntatie
• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 5,6

We weten nu al veel over weven.

We zijn naar Museum Flehite geweest en hebben daar ook met verschillende weeftechnieken kennis gemaakt.

Maar wat heeft de weeftechniek voor Amersfoort betekend? 

Daar gaat deze laatste les over. 

Zet de plaatjes in de vakken van vroeger naar nu. 

1

3

6

5

Hoe was het ook alweer?

Mensen weven al eeuwenlang. 

Laat de leerlingen de plaatjes in de juiste volgorde zetten. (plaatjes verschuiven) Het plaatje met de oudste afbeelding op 1 en die met het nieuwste op 4.

Druk daarna op controleren.  

Weven in Amersfoort  

tot 16e eeuw

Heel vroeger werden alle stoffen van schapenwol gemaakt. 

- Van de gewassen schapenvacht moest eerst garen gesponnen worden (plaatje 1). 

- Van wollen garen werden grote lappen stof geweven voor kleding en dekens (plaatjes 2&3). 

In Amersfoort in de St. Aegtenkapel hadden nonnen een weverij.

- Klik op de cirkel links met het klooster.

Veel wevers werkten thuis op hun weefgetouw voor handelaars.

- Klik op de cirkel rechts met de huizen.

thuiswevers

weeshuis

vanaf 17e eeuw

 fabriekshal

Vanaf de 17e eeuw werd op steeds meer plekken in de stad wollen stof, ook wel laken genoemd, gewoven.

1. De St Aegtenkapel werd een fabriekshal met wel 13 weefgetouwen. (Er werkten en woonden toen toen geen nonnen meer i.v.m. de reformatie.) 

2. De weeskinderen uit het 'Armen Weeskynderhuis'' in de Marienhof moesten ook werken als wevers. Dat waren goedkope werkkrachten.

3. En veel mensen werkten als thuiswever (of thuisspinner). Vaak moesten ook de kinderen meehelpen om samen genoeg geld te verdienen. 

Wat hoort waar?

-Laat de leerlingen de plaatjes van de fabriekswevers, thuiswevers en wevende wezen op de juiste plek zetten.

Wat werd er in Amersfoort geweven?

Bombazijn

Passementen/bandjes

In veel plaatsen in heel Nederland waren weverijen en er was een groot verschil in prijs en kwaliteit. 

In Amersfoort maakten ze eerst laken van wol maar later werd hier voornamelijk Bombazijn gemaakt; een combinatie van katoenen en linnen draden. Deze stof was goedkoper dan de wol en werd gebruikt voor de kleding van de gewone burger. 

Daarnaast waren er in Amersfoort veel passement-weverijen. Daar maakten ze de koorden, versterkende bandjes en sierlijke sluitingen voor op de kleding. De kinderen in de weeshuizen maakten dit soort eenvoudig banden.

19e eeuw einde van textielindustrie in Amersfoort

Amersfoort

Twente

In de 19e eeuw verdween langzaamaan de textielindustrie uit Amersfoort, omdat er in andere steden betere en snellere fabrieken waren.

In Twente en Tilburg bijvoorbeeld waren enorme fabrieken met moderne, mechanische weefmachines.

Hoe ging het verder in de textielfabriek? 

Hoe ging het verder in de textielindustrie met het weven?

De textielindustrie heeft zich door de jaren enorm ontwikkeld. Van handwerk thuis, naar grote weefmachines in de fabrieken, naar de computergestuurde weefmachines van nu. 

Op de volgende twee slides zie je  filmpjes die het verschil tussen een moderne computerweefmachine en een ambachtelijk handweefgetouw laten zien. 

Kijk goed. Wat is het verschil: in geluid, in snelheid, in arbeid en in aandacht ?

Er zijn mensen die nog steeds ambachtelijk met de hand weven.

Als hobby, maar ook nog als (deel van hun) werk. 

Begrijp je dat? 

Wat zouden zij het leukst vinden van hun ambacht/hobby? 

Waarvoor kan je de weeftechniek nog meer gebruiken?

ijzer

gebouw

leer

takken

schoen

meubels

kan je weven met:

kan dit geweven zijn?

gras

vliegtuig

Begin met de eerste rij, naar beneden (materialen):

Vraag aan de leerlingen:

Kan je weven met ...? Bespreek hun antwoord en klik daarna op de cirkel met het materiaal.

Ga dan door naar de volgende rij (voorwerpen):

Kan dit geweven zijn? - en klik weer op de cirkel met het woord.

Extra informatie:

Gras: Kunstenares Diana Scherer weeft door gras zelf te laten weven met zijn wortels. Wanneer het gras dood gaat, houdt ze een mooi geweven kleed over gemaakt van de wortels van gras.

Vliegtuig: Om het vliegtuig heel sterk en heel licht te maken worden matten geweven van ragfijne carbondraden. Deze zorgen voor een stevige cabine.

Best handig dat jij nu kunt weven.

Wie weet wat jij later weeft!