Verwerkingsles Letterdruk

• Wereldoriëntatie
• Basisschool
• Groep 3,4

Letterdrukken

van toen tot nu 

boeken uit de tijd van de ridders 

Hoe werden letters in boeken in de tijd van de ridders gemaakt?

Laat de leerlingen de vraag beantwoorden. 

En als ze het niet weten: niet erg. In de animatie in de volgende dia wordt de vraag beantwoord.

3 minuten durende animatie over de productie van boeken door monniken in de middeleeuwen.

Animatie van Museum van het Boek, Den Haag. Door Studio Kloek.

Welke uitvinding 

zou Raymondus en

de andere broeders enorm helpen?

De uitvinding van letters drukken met letters en drukpersen. 

Drukken met een houten plank.

Uit de plank worden de letters en plaatjes gesneden.

- Drukken met een houten plank.

- Uit de plank worden de letters en plaatjes gesneden: houtsnede.

- De plank wordt met inkt erop afgedrukt. Onder een drukpers.

- Dit was een Chinese uitvinding, maar waarschijnlijk is het op meer plekken tegelijk uitgevonden.

- Een houtsnede maken, was veel en precies werk.

- En dus bleven de mensen nadenken over hoe het beter kon.

Rond 1450 bedacht de Duitser Johannes Gutenberg de losse letters van metaal.

- Je kunt met dezelfde letters steeds weer nieuwe teksten maken. 

- een foutje kan je gewoon verbeteren.

- En metaal slijt minder snel dan hout.

- De letters worden naast elkaar in een raamwerk gezet en vormen woorden en zinnen.

- Met dezelfde letters kun je steeds andere bladzijden drukken. 

- In de volgende video zie je hoe de letters geïnkt en afgedrukt worden op een drukpers.

0

Als filmpje stopt meteen door naar de volgende slide!

Waarom was de uitvinding van de drukpers zo belangrijk voor de mensen?

Laat de kinderen nadenken over de gevolgen van de uitvinding van de drukpers: 

- Boeken werden goedkoper en  beschikbaar voor meer mensen en voor scholen.

- Steeds meer mensen leerden lezen. 

- Daardoor kwamen de mensen ook steeds meer te weten. 

Laat ruimte voor meerdere antwoorden. 

Het gaat erom dat ze erover nadenken.

Al gauw kwamen er overal drukkerijtjes. Ook hier in Amersfoort (vaak tegelijk boekwinkel)

Al gauw kwamen er overal drukkerijtjes, ook in Amersfoort. Dat waren vaak tegelijk boekwinkels.

Kaart van Amersfoort 1588, Braun en Hogenberg. 

zoom in: 

wat staat op de wegwijzer?!

- Boeken bleven wel duur, daarom werden er ook centsprenten gedrukt.  Die kosten maar 1 cent. 

- Ze werden in zwart-wit gedrukt en met de hand ingekleurd met verf.

- In Amersfoort werkte de drukker Frans Felix. Hij had een boekwinkel en hij drukte en verkocht ook spellen en centsprenten.

- Deze prenten zijn van Frans Felix.

- Klik op het oog en vergroot de prent door in te zoomen. 

Steeds sneller drukken met betere drukpersen. 

- Drukpersen van ijzer (1850)

- Drukpersen aangedreven door stoommachines en elektriciteit. (1890) 

Er werkten vaak ook kinderen in de drukkerijen.

En hoe gaat het nu?

Video over de moderne drukkerij. Gemaakt bij Drukkerij Wilco in Amersfoort.

Welke techniek voor letterdruk was er eerst? 

En wat kwam daarna?

Klik op de plaatjes en sleep naar ze naar de juiste plek, op chronologische volgorde.

Welke techniek vinden de kinderen interessant/leuk en waarom?

Sommige drukkers drukken nog met oude technieken omdat ze dat mooi vinden. 

Zoals Tiny, de drukker bij wie jullie op bezoek zijn geweest. 

EINDE

... en wie weet tot ziens bij 

het Stadsatelier of Museum Flehite!