lesplan
Botenbouw
Een lesplan van Ontdek kunst en erfgoed in Amersfoort
Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.
pROJECT VOOR BASISSCHOOLLEERLINGEN VAN GROEP 7/8, DOOR het ambachtelijk botenbouw centrum IN AMERSFOORT.
Algemene informatie
Iedereen heeft wel eens gevaren, met de boot naar een waddeneiland, met de pont over de rivier, op een zeilboot of in een kano. De mensheid vindt al eeuwenlang zijn weg over het water, met verschillende modellen boten.
Van oudsher werden de meeste goederen naar en in Amersfoort over het water vervoerd. Ook waren er scheepswerven net buiten de stad, de Eem had immers een directe verbinding met de Zuiderzee.
Informatie en beelden hiervan zijn terug te vinden in de collecties van o.a. Museum Flehite, Museum Spakenburg en Archief Eemland.
Anno 2022 kunnen leerlingen zelf een een bootje maken met verschillende houtbewerkingstechnieken in het Ambachtelijk Botenbouw Centrum.
Ze leren over de techniek van het ambacht en de geschiedenis van Amersfoort.
Leerdoelen
- Leerlingen kennen de verschillende manieren van aandrijving van vervoer over water.
- Leerlingen verwerven inzicht in alle fases van een bouwproces van een boot: ontwerp, uitvoering, testen en te water lating.
- Leerlingen experimenteren met vormen en materialen om massa te laten drijven.
- Leerlingen weten welke aspecten van belang zijn als je massa wilt laten drijven: vorm, diepte, materiaal, soortelijk gewicht, opwaartse druk, neerwaartse druk.
- Leerlingen ervaren een werkplaats voor houten botenbouw (zien, horen, ruiken en voelen).
- Leerlingen kennen- en oefenen met verschillende vormen van houtbewerking.
- Leerlingen weten wat ze zelf op het water kunnen doen in Amersfoort.
- Leerlingen leren over de geschiedenis van botenbouw in Amersfoort en Nederland.
- Leerlingen begrijpen dat ambachten zich door ontwikkelen met behulp van techniek en computers, om gemakkelijker, sneller en goedkoper te kunnen produceren.
- Leerlingen begrijpen dat ambachtelijke- en technologische- of digitale werkwijzen allemaal nog gebruikt worden.
Aansluiting bij de kerndoelen
Oriëntatie op jezelf en de wereld: 44, 45, 51, 52
Kunstzinnige Oriëntatie: 54, 55, 56 (SLO)
Competenties
Kunstzinnige Oriëntatie: Competenties uit de Leerlijnen Beeldend en Cultureel Erfgoed (SLO)
Techniek: Competenties t.a.v. gebruik materiaal en gereedschap, onderzoekend ontwerpen, denken in processen en oorzaak-gevolg. Leerplankader Wetenschap & Techniek (SLO)
een afspraak maken voor de excursie naar het ambachtelijk botenbouw centrum
Ambachtelijk Botenbouw Centrum
Contactpersoon Frank Brouwer
De Schans 20B
3813 TW Amersfoort
Telefoon: +31(0)650215733
E-mail: info@botenbouwcentrum.nl
Openingstijden:
maandag t/m vrijdag van 10.00-17.00 uur
Er kunnen maximaal 30 leerlingen meedoen per bezoek. Het bezoek duurt 2 uur en wordt begeleid door een medewerker van het Ambachtelijk Botenbouwcentrum, de leerkracht en tenminste 3 hulpouders.
1. voorbereidingsles
Aanpak: Digibordles en drijf-experiment.
Doel: Introductie begrippen, voorbereiding op workshop.
Organisatie: Klassikaal en individueel.
Duur: 60 minuten.
Benodigdheden: 3 emmers/bakken met een laagje water, 60 knikkers, aluminiumfolie, alleslijm en/of lijmpistolen, karton, papier, kurken, sateprikkers en facultatief: Creall klei, rivierklei.
Voorbereiding: Lees de achtergrondinformatie over het Ambachtelijk Botenbouw Centrum, onderaan deze pagina. Neem de digibordles door. Rechts onderin staat een icoon van een notitieblad, hier staat informatie voor de leerkracht, bijvoorbeeld conclusies die je kunt trekken of vragen die je kunt stellen aan de leerlingen.
De digibordles kan uitgeprint worden door op Print te drukken onder de rode knop Start Les.
LESOPBOUW
Deel 1. (Digibord) Opwarmquiz: Met welke boot heb jij gevaren?
Introductie van het thema. Botenbouw heeft zich ontwikkeld in de tijd. De vorm van een boot is afhankelijk van de functie, de beschikbare materialen, de beschikbare technieken en de aandrijving.
Deel 2. (Digibord) Aandrijving
Leerlingen benoemen 3 soorten aandrijving, aan de hand van de foto's die ze hebben gezien.
1. Mensenkracht (peddelen, fietsen, roeien, steken)
2. Windkracht (zeilen)
3. Benzine/diesel (boten met motoren)
Deel 3. Doe opdracht
Leerlingen maken in groepjes van 2 of 3 een bootje dat blijft drijven met daarop tenminste 4 knikkers.
Laat ze tussentijds testen in een bak water.
Test met de hele klas de bootjes en trek conclusies over de belangrijkste voorwaarden om een boot met gewicht te laten drijven. Gebruik daarbij de volgende termen:
- waterdicht
- soortelijk gewicht
- zwaartekracht
- neerwaartse kracht (meer gewicht is meer neerwaartse kracht)
- opwaartse kracht (meer oppervlakte is meer opwaartse kracht).
Deel 4. (Digibord) Botenbouw in stappen
Korte visualisatie en uitleg over het ontwerp en productieproces van een kano.
Deel 5. (Digibord) Naar het ambachtelijk Botenbouw Centrum
Filmpje van 5 minuten, waarbij 3 leerlingen van de brugklas een bezoek brengen aan het ABC en de eigenaar/oprichter Frank Brouwer interviewen.
2. excursie naar het ambachtelijk botenbouwcentrum
Bij de het Ambachtelijk Botenbouw Centrum wordt de groep in twee groepen verdeeld.
Groep 1 krijgt een workshop botenbouw. De leerlingen krijgen een korte rondleiding in de werkplaats en maken in tweetallen een bootje dat wordt aangedreven met een rad.
Groep 2 doet buiten een boten zoektocht, onder begeleiding van tenminste 3 ouders en/of leerkrachten. Er is ook tijd om even te eten en te drinken.
Na 60 minuten wisselen de groepen.
3. verwerkingsles
Aanpak: Digibordles.
Doel: Leerlingen leren over de geschiedenis van de botenbouw in Amersfoort en Nederland d.m. van een korte video.
Leerlingen begrijpen dat ambachten zich door ontwikkelen met behulp van techniek en computers, om gemakkelijker, sneller en goedkoper te kunnen produceren.
Organisatie: Klassikaal
Duur: 30 minuten
Benodigdheden: Digibord,
LESOPBOUW
Bespreek de excursie na. Bekijk de video en doe de quizvragen met de leerlingen.
Achtergrondinformatie voor de leerkracht
COLOFON
Concept & lesmateriaal: Marije Visser & Frank Brouwer
Workshop: Frank Brouwer & Jeroen Blansjaar
Eindredactie: Museum Flehite
Fotografie: Jeroen Blansjaar, Lydia Edelkoort, Marije Visser e.a.
Realisatie: Mei 2021 i.s.m OBS De Wijde Wereld
Dit project is gerealiseerd met subsidie van het Fonds voor Cultuurparticipatie.