Ontdek kunst en erfgoed in Amersfoort
Mondriaanhuis, Museum Flehite en Kunsthal KAdE
lesplan

Lesplan: De erfenis van oom Ferdinand

Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.

Algemene informatie

Het project Erfenis van oom Ferdinand nodigt leerlingen uit goed te kijken naar museumvoorwerpen en deze te onderzoeken aan de hand van vragen. Van welke materialen is iets gemaakt? Welke techniek is er gebruikt? Welke vorm heeft het voorwerp? Wie zou het gebruikt hebben? Waarvoor kan het gebruikt zijn? In welke periode is het gebruikt? Welke waarde heeft het? 

Kortom welke betekenissen kun je aan erfgoed ontlenen?

Kinderen ontdekken dat je door onderzoek kunt leren over het gebruik van voorwerpen in een andere periode en daardoor over het dagelijks leven vroeger.

Het project bestaat uit een voorbereidingsles aan de hand van een filmpje, een gastles van een museumdocent waarbij leerlingen zelf erfgoed onderzoeken en een beeldende verwerkingsles door de leerkracht zelf.

Leerdoelen

Leerlingen ontdekken
- dat goed kijken, vragen stellen en nadenken kennis oplevert,
- dat je over het verleden kun leren via de voorwerpen (nu museumvoorwerpen) uit dat verleden.

Leerlingen ontwikkelen
- observatievermogen,
- onderzoekvaardigheden,
- verbeeldingsvermogen,
- kritisch denken.

Leerlingen leren
- over de functie van oude gebruiksvoorwerpen,
- over het dagelijks leven in andere tijdvakken,
- over verschillende soorten materialen en hun eigenschappen,
- over de werkzaamheden in het museum.

Aansluiting bij de kerndoelen
Nederlands: 2, 3, 12
Oriëntatie op jezelf en de wereld: 44, 51
Kunstzinnige oriëntatie: 54, 55, 56

Aansluiting bij 21ste eeuwse vaardigheden
Tijdens dit project ontwikkelen leerlingen 21ste eeuwse vaardigheden: communicatie, kritisch denken, creatief denken, sociale en culturele vaardigheden, probleemoplossen, informatievaardigheden en samenwerken.

Aansluiting bij SLO Leerlijn Cultureel Erfgoed
De lessen volgen de fases van een creatief proces: oriënteren, onderzoeken, uitvoeren en evalueren. Tijdens het project werken leerlingen aan een groot deel van de streefcompetenties cultureel erfgoed.

Een afspraak maken voor de gastles op school

Neem contact op met de afdeling educatie van Museum Flehite:

Mail: educatie@museumflehite.nl
Telefoonnummer: 033-2471106

voorbereidingsles: De erfenis van oom ferdinand

Duur: 45 minuten
Activiteit: Filmp(je) bekijken, groepsgesprek, mindmap maken en onderzoek doen. 
Doel: Leerlingen worden enthousiast voor erfgoedonderzoek en bedenken vragen- en onderzoeksmethoden.
Organisatie: Klassikaal en in groepjes.
Voorbereiding: Les 1 bekijken en Bijlage 1 printen op A3 voor alle groepjes. 

LESOPBOUW
In deze les staat een mysterieus voorwerp centraal.  
De leerlingen zien een filmpje, de vlog van de 14-jarige Rosie, ze onderzoekt een erfstuk van haar oudoom Ferdinand. Drie deskundigen geven uitleg over de functie en het gebruik van het voorwerp. En Rosie vraagt zich af welke uitleg klopt.
Leerlingen bedenken vragen en manieren om oude voorwerpen (erfgoed) te onderzoeken. En zoeken uit welke van de drie deskundigen in het filmpje het juiste verhaal vertelt. 
Mochten ze het niet weten, niet erg, de museumdocent komt hier in de gastles op terug.
Dit is tevens een lesje mediawijsheid en begrippen als betrouwbare bronnen, fakenieuws en dubbel checken van informatie kunnen hier geïntroduceerd worden. 

TIP: Onderstaande stappen staan uitgebreid beschreven in de notitieblaadjes van de les. Deze kunnen uitgeprint worden, door op de printer rechtsboven te klikken!

Stap 1. Rosies Vlog bekijken
Stap 2. Nabespreking
Stap 3. Onderzoeksvragen bedenken
Stap 4. Onderzoeksvragen beantwoorden.
PDF

Gastles van de museumdocent: het erfgoed van amersfoort

Duur: 75 minuten
Activiteit: Uitleg over Museum Flehite en de steen uit het filmpje, museumobjecten onderzoeken in groepjes, presentaties door de leerlingen.
Doel: Onderzoeksvaardigheden, observatievermogen, kritisch denken en verbeelding trainen.

Verwerkingsles: betekenis van erfgoed

Duur: 60 minuten
Activiteit: Een tekening maken met het museumvoorwerp zoals het vroeger werd gebruikt. Of een ontwerp maken voor je eigen merklap.
Doel: Leerlingen verbeelden de functie van een museumvoorwerp en geven betekenis aan erfgoed. 
Organisatie: Individueel
Benodigdheden: Kleurpotloden, stiften etc. Ruitjespapier A4 (0,5 cm x 0,5 cm). Boeken met beeldmateriaal uit verschillende historische periodes. Computer.
Voorbereiding: Kopieer bijlage 2.

LESOPBOUW
In deze les gebruiken leerlingen de kennis die ze hebben opgedaan over de museumvoorwerpen voor een beeldende opdracht. Er zijn 2 opdrachten waaruit gekozen kan worden:

A. Maak een historische tekening met een museumvoorwerp
- De leerlingen maken een historische tekening waarin je kunt zien wat de functie van het voorwerp was.
- Voor het voorwerp zelf kunnen ze een tekening van het voorwerp van werkblad 2 gebruiken, de rest tekenen ze er omheen.
- Haal kennis op over de gastles van de museumdocent. Bespreek elk voorwerp, de functie van het voorwerp en in welke periode het voorwerp in gebruik was. 
- Laat leerlingen nadenken over hoe de achtergrond (huizen, mode etc.) er uit moet zien. Voor inspiratie kunnen ze in de geschiedenismethode, geschiedenisboeken en op internet kijken.

B. Ontwerp je eigen merklap
- Geef leerlingen 2 a 3 vellen (A4) met kleine ruitjes. Om te oefenen en om het uiteindelijke ontwerp op te tekenen met kleur. Elke hokje is een steek. 
+ Maak letters, b.v. een naam.
+ Maak cijfers, b.v. een geboortedatum.
+ Maak 2 verschillende sierranden.
+ Maak tenminste 1 afbeelding.
PDF

Achtergrondinformatie over museum flehite voor de leerkracht

Boeken voor in de klas
- Swart, Y. (2008) Van alles over musea en verzamelen. Amsterdam: Moon.
- Raemakers, D. (2011) Kijk eens! Ontdekkingsreis door Nederlandse musea. Orange House/G+J Publishing CV/Blinck Uitgevers.
- Beneken Kolmer K. (2011) Wie maakt dinosaurysbotten schoon? Werken in een museum. Leidschendam: NBD Biblion.
- Edelkoort-van der Vlerk L. e.a. (2013) Schatten van Amersfoort, 50 topstukken uit Museum Flehite. Amersfoort: Stichting Flehite Publicaties.
PDF