Candide - Voltaire

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Introductie

De roman Candide of het optimisme plaatst de situatie in Suriname in een internationaal kader en geeft veel mogelijkheden om slavernij te verbinden aan de inzichten uit de Verlichting.

Beeld bij je boek

Candide - Voltaire

Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Aanbevolen door

• Karin Amatmoekrim

Beeld en Geluid op school vroeg schrijvers hun favoriete top 5 samen te stellen. Welke boeken móeten gelezen worden, zijn urgent? Wij zoeken er beelden bij zodat je al vooraf kunt zien waarom dit boek écht enorm de moeite waard is. Zie hier de top 5 van Karin Amatmoekrim:

• Wij slaven van Suriname - Anton de Kom
  
• De stille plantage - Albert Helman
  
• Waarom zou je huilen mijn lieve, lieve - Astrid Roemer
  
• Candide - Voltaire
  
• De koningin van Paramaribo - Clark Accord

 De top 5 van Karin Amatmoekrim

De roman Candide of het optimisme plaatst de situatie in Suriname in een internationaal kader en geeft veel mogelijkheden om slavernij te verbinden aan de inzichten uit de Verlichting.

 Motivatie van de schrijver

 Wie is Voltaire?

Voltaire (1694-1778) is een van de grootste schrijvers en filosofen uit de geschiedenis van Frankrijk. Hij richtte zich met name op het humanisme en het rationalisme, wat zich onder andere uitte in een felle kritiek op de kerk en onrecht in het algemeen. Voltaire betoogde dat de burger het gezond verstand moest gebruiken en zo sociale misstanden als kolonialisme en slavernij aan de kaak moest stellen.

Candide wordt uit het kasteel van baron Van Thunder-Ten-Thronckh verjaagd en gaat op reis door de wereld. Hij wordt daar geconfronteerd met allerlei vormen van onrecht. Hij komt terecht in oorlogen, natuurrampen en ziet hoe mensen elkaar misbruiken en bevechten. Candide ziet uiteindelijk de harde werkelijkheid onder ogen. 

Bekijk hier het fragment

Bron: TEN OORLOG! De Eerste Wereldoorlog - 1914-1918 - 06-12-2007 | Omroep: NOT, TELEAC

 Thema 1

Lees het volgende fragment uit Candide:

Toen ze dichterbij kwamen, zagen ze een neger op de grond liggen, die maar de helft van zijn kleren aanhad, namelijk een blauw linnen onderbroek. De arme man miste zijn linkerbeen en rechterhand. ‘Ach God! Wat doe je hier in deze ellendige toestand, vriend?’ ‘Ik wacht op mijn meester meneer Vanderdendur(…)’ ‘Heeft je meester je zo toegetakeld’, vroeg Candide. ‘Ja meneer, dat is hier de gewoonte.’

Wat zegt dit fragment over de behandeling van de tot slaafgemaakten en hoe verklaar je de reactie van de slaafgemaakte?

 Opdracht 1

Voltaire is een sterk tegenstander van totalitaire systemen, omdat deze de mens geen enkele vrijheid in denken toestaan. Het metafysische denken helpt de mens om de essentie van gedachten en systemen te doorgronden door eenvoudigweg te denken: ‘Het is niet duidelijk’ Daarbij komt dan nog bij dat er geen sprake kan zijn van dé waarheid. De waarheid is fluïde, veranderlijk.

Bekijk nu dit fragment

bron: 2DOC Dollar Heroes - Valuta voor de dictator - 07-02-2018 | Omroep: EO

 Thema 2

Noord-Korea wordt over het algemeen gezien als een totalitair systeem dat geen enkele denkvrijheid toestaat en zijn burgers ziet als pionnen die naar willekeur kunnen worden ingezet. Naast dit actuele voorbeeld van totale controle zou je kolonialisme en slavernij als een voorbeeld kunnen zien van een totalitair systeem uit het verleden. Zie jij overeenkomsten en verschillen? En hoe zou Voltaire hebben geoordeeld over de manier waarop je met deze systemen moet omgaan?

 Opdracht 2

Meer fragmenten?

Kijk op beeldengeluidopschool.nl

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/home

Bekijk dit fragment als je nog een actueel voorbeeld wilt zien van verzet van het individu tegen de macht van de staat. Als je meer wilt lezen over het zoeken van de waarheid, dan is Lof der Zotheid van Erasmus een fantastische aanvulling.