Beeld en Geluid Onderwijs
Een enorme collectie interessant AV-materiaal, gratis voor gebruik in het onderwijs

Nederland en de slavernij - afschaffing

Wat doet muziek met je hersenen tijdens het leren?
Nederland en de slavernij - de afschaffing 
de afschaffing van de slavernij 
Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo t, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-4

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Introductie

Deze les focust op de afschaffing van de slavernij in Nederland met het gebruik van beeld fragmenten.

Onderdelen in deze les

Wat doet muziek met je hersenen tijdens het leren?
Nederland en de slavernij - de afschaffing 
de afschaffing van de slavernij 
Voor het eerst bij Beeld en Geluid op school? Kijk hier voor een korte instructie.

Slide 1 - Tekstslide

Deze les gaat over het proces van de afschaffing van de slavernij 

  • Aan het einde van deze les kunnen de leerlingen de begrippen plantage en abolitionisme reproduceren
  • Aan het einde van deze les kunnen de leerlingen verschillende groepen benoemen die streden voor de afschaffing van de slavernij
  • Aan het einde van deze les kunnen de leerlingen verklaren waarom het zo lang duurde voor Nederland de slavernij afschafte 
  • Aan het einde van deze les kunnen de leerlingen argumenteren of de slavernij werd afgeschaft in 1863 of 1873
  • Aan het einde van deze les kunnen de leerlingen verklaren waarom de plantagehouders een schade vergoeding kregen 
     Leerdoelen van de les

Slide 2 - Tekstslide

Mozart effect
Abolitionisme 
Abolitionisten zijn mensen die streden voor de afschaffing van de slavernij. Economisch waren de tot slaaf gemaakten voordelig, dus er was weinig voedingsbodem voor de afschaffing van de slavernij. In 1814 wordt eerst de slavenhandel afgeschaft. De plantagehouders gingen nu focussen op het creëren van nieuwe slaven op de plantages zelf. 

Al in 1775 was er kritiek op de slavernij en wilde mensen dat deze werd afgeschaft, bekijk dit fragmentBron: NTR, 2011 

Slide 3 - Tekstslide

Wat betekent het begrip abolitionisme?
A
Een groep die streefde naar de afschaffing van de slavernij
B
Een groep die de slavenhandel wilde afschaffen maar niet de slavernij
C
Een groep die streed voor een schadevergoeding voor de plantagehouders
D
Een groep die vond dat de tot slaaf gemaakte zich moesten bekeren tot het Christendom

Slide 4 - Quizvraag

Christendom en het abolitionisme 
Er waren verschillende groepen die vonden dat de slavernij onethisch was en streefden naar de afschaffing. Voorbeelden van groepen die streefde naar de afschaffing van de slavernij zijn (sommige) christenen. 
Bekijk dit fragment over de Nederlandse Maatschappij ter Bevordering van de Afschaffing der Slavernij. 

Er waren echter ook christenen die aan de hand van de bijbel de slavernij juist verantwoorde. 

Bron: NOS, 1982


Slide 5 - Tekstslide

Alle christenen wilde dat de slavernij werd afgeschaft
A
Ja
B
Nee

Slide 6 - Quizvraag

Een andere abolitionistische beweging kwam vanaf vrouwen in Nederland. Deze Nederlandse vrouwen begonnen een petitie voor de afschaffing van de slavernij. 

Bekijk dit fragment over deze abolitionistische beweging. 

Bron: NTR, 2011
Vrouwen en het abolitionisme

Slide 7 - Tekstslide

Waarom denken jullie dat juist Nederlandse vrouwen zich inzette voor de afschaffing van de slavernij?

Slide 8 - Open vraag

Een van de laatste...
Nederland schaft de slavernij als een van de laatste af. Het ging niet goed met de plantages op Suriname en de Antillen. Nederland was bang om alle gratis werkkrachten kwijt te raken en dat hierdoor de plantages zouden verdwijnen. 

Bekijk dit fragment over waarom en hoe Engeland en Frankrijk de slavernij eerder afschaften dan Nederland. 

Bron: NTR, 2011

Slide 9 - Tekstslide

Bij de afschaffing van de slavernij maakte men zich vooral veel zorgen over de plantages. De afschaffing zou een ondergang betekenen van de plantages. De slaven waren bezit, wat betekend dat de liberalen vinden dat je voor het verlies van je bezit een vergoeding moet krijgen. Om er voor te zorgen dat de plantages zouden blijven bestaan was er een werkplicht van nog 10 jaar voor de tot slaaf gemaakte. 

Bekijk dit fragment over deze schadevergoeding. 

Bron: NOS, 1982
Slaven zijn bezit...

Slide 10 - Tekstslide

Waarom was er geen schadevergoeding voor de slaven denken jullie?

Slide 11 - Open vraag

1863 of in 1873?
Er bestaat tot op de dag van vandaag discussie over de datum die wordt gevierd als de afschaffing van de slavernij. De man achter deze discussie is de recent overleden Perez Jong Loy. Perez kaartte met buttons de datum 1873 de discussie aan dat de tot slaaf gemaakten nog verplicht waren om 10 jaar te werken op de plantages voordat ze daadwerkelijk vrij waren. 
Volgens hem vieren we dus niet 1863 maar juist 1873 als datum voor de afschaffing van de slavernij. 

Bekijk hier het fragment

Bron: KRO/NCRV, Pointer data, 2021

Slide 12 - Tekstslide

Wanneer werd de slavernij volgens jou afgeschaft? In 1863 of 1873
1863
1873

Slide 13 - Poll

100 jaar na de afschaffing van de slavernij 
100 jaar na de afschaffing van de slavernij werd er een documentaire gemaakt over de slavernij in Nederland. Bekijk het fragment waar de slavernij wordt beschreven. 

Slide 14 - Tekstslide

Nu 
Ook nu is de slavernij nog een beladen en gevoelig onderwerp. In 2023 kwam het boek: 'Staat & slavernij' uit waar de rol van de Nederlandse staat bij de slavenhandel wordt beschreven.

Bekijk dit journaal fragment over het boek en de gevoelens die het boek naar boven brengen. 

Slide 15 - Tekstslide

Excuses van Koning Willem Alexander
In 2023 was Koning Willem Alexander aanwezig bij de viering van Keti Koti en de herdenking van de afschaffing van de slavernij. Zijn excuses werden enorm gewaardeerd.

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/details/fragment/urn:vme:default:aggregate-asset:2102307260085709820

Slide 16 - Tekstslide

Noem drie dingen die jij geleerd hebt van deze les!

Slide 17 - Open vraag

We proberen bij Beeld & Geluid aan te sluiten bij het curriculum en bij de behoeftes van docenten. Om deze rede zijn we benieuwd naar jullie mening. Heb jij deze les gegeven en wil je ons helpen met feedback? 

Mail dan naar: opschool@beeldengeluid.nl

Beantwoord graag de volgende vragen:
 
1. Welk cijfer van 1-10 zou jij deze les geven? 
2. Ontbrak er wat aan de les? Zo ja wat? 
3. Welke onderwerpen zou jij graag belicht zien in een les van Beeld & Geluid? 
Hey docent... Wat vond jij van deze les? 

Slide 18 - Tekstslide

Fragmentenlijst 
Bekijk alle fragmenten gebruikt in deze les in de fragementenlijst: 

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/share/folder/a18af5961b11bebe045473ec485e142ed393decdeeb226375e526d6afc09b4f6

Slide 19 - Tekstslide