DESIGN: Een zitobject

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Introductie

Aan het eind van deze les kun je in een zitobject ontwerpen en maken.

EEN BIJZONDER ZITOBJECT 

DESIGN - KLAS 3

Aan het einde van deze les weet je meer over design en over hoe je dit kunt toepassen bij het ontwerpen van een bijzonder zitobect.

LEERDOEL

• Wat is design
• Vooronderzoek
• Zelf vormgeven
• Schaalmodel maken
• Reflectie
• Beoordelingsformulier
  
  

INHOUD

WAT IS DESIGN

Bij design bepaal je de vorm van een object.  Alle gebruiksobjecten zijn vormgegeven; iemand heeft er over nagedacht voordat het is geproduceerd. Alle tijdschriften zijn vormgegeven. Alle lettertypes, logo's, meubels, auto's, gebouwen, kleding, websites enzovoorts. 
Design is overal om je heen. 

Een designer geeft een bestaand product een nieuwe vorm/kleur/toevoeging/functie waardoor het product aantrekkelijker wordt om aan te schaffen voor een bepaalde doelgroep.  

Een ontwerp kan bedoeld zijn voor kinderen, tieners, bejaarden. Maar het kan ook specifieker: bijvoorbeeld voor liefhebbers van Disney. Of voor eigenaren van een zwembad. 
Of metalheads. Of voor toeristen. 

HET DOEL VAN  DE DESIGNER

FUNCTIE VS. KUNSTZINNIG

Een designer moet altijd kiezen tussen hoe handig en hoe bijzonder het product wordt. Bij beeldende vorming richten we ons op de kunstzinnige en bijzondere ontwerpen.
Bij functioneel kun je denken aan: is het stapelbaar? Is het goedkoop te produceren? Is het materiaal licht? Is het hufterproof? 
Een bijzondere vorm is vaak minder functioneel. 

FUNCTIE VS. KUNSTZINNIG

Hier zie je hoe een bankje heel functioneel maar ook heel kunstzinnig kan worden vormgegeven. Door te schetsen en uit te proberen kan vormgeving tot heel bijzondere en creatieve objecten leiden. 

KEUZES VAN DE DESIGNER

Een designer maakt voortdurend keuzes over de vorm van het product dat hij ontwerpt. Recht of krom? Groot of klein? Eén materiaal of meerdere materialen? Ronde of hoekige vormen? 

Bij het bepalen van de vorm houdt de designer de doelgroep in gedachten: wat zou degene die dit product koopt of krijgt mooi/stoer/gaaf/passend vinden? 

Een designer kan besluiten natuurlijke (organische) vormen toe te passen of om geometrische (wiskundige) vormen toe te passen.
Rechte wiskundige vormen geven een meer strakke zakelijke indruk. Bovendien oogt het product minder comfortabel. Een organische vorm ziet er vloeiender en speelser uit. Beide opties kunnen dus een goede keuze zijn afhankelijk van de doelgroep. 

KEUZES VAN DE DESIGNER

Hier heeft de designer een combinatie gemaakt van geometrische en organische vormen. Dit zitobject is haast meer een kunstwerk dan een meubel. 

Organische vormen

Geometrische vormen

Een designer kan besluiten een open vorm of een gesloten vorm te gebruiken. Bij een open vorm kun je er doorheen kijken. Bij een gesloten vorm niet. 

Een open vorm maakt een lichtere en speelse indruk, terwijl een gesloten vorm een zwaardere zakelijke indruk wekt. 

Wanneer de doelgroep gewichtig wil overkomen zou een gesloten vorm meer voor de hand liggen. 

KEUZES VAN DE DESIGNER

Maradona, ooit een wereld beroemde voetballer en nu trainer van een argentijns team heeft deze stoel speciaal laten maken. De grote gesloten vorm straalt uit dat hij macht en aanzien uit. 

Open vorm

Gesloten vorm

Als de vorm van van het object bepaald is kiest de designer voor passend kleurgebruik. Dit zijn kleuren die de doelgroep kan waarderen.  De vormgever kan kiezen voor expressieve kleuren, trendy kleuren of ingetogen kleuren enzovoorts.

Voor producten die bedoelt zijn voor kinderen worden vaak zuivere felle kleuren gebruikt. Wanneer een product een stoere uitstraling moet krijgen worden kleuren vaak verdonkerd.

KEUZES VAN DE DESIGNER

Voor dit product koos de designer voor verdonkerde kleuren. Op deze manier wordt geprobeerd een meer stoere uitstraling te geven aan het product. In de hoop dat de doelgroep, de man, dit product daardoor eerder koopt. 

Verhelderde kleuren (gemengd met wit) 

Verdonkerde kleuren (gemengd met zwart)

Zuivere kleuren 

Wat kun je zeggen 

over?

1. De functionaliteit vs kunstzinnigheid
2. De mogelijke doelgroep(en)
3. De gebruikte vormen
4. Het kleurgebruik

Wat kun je zeggen 

over?

1. De functionaliteit vs kunstzinnigheid
2. De mogelijke doelgroep(en)
3. De gebruikte vormen
4. Het kleurgebruik

Wat kun je zeggen 

over?

1. De functionaliteit vs kunstzinnigheid
2. De mogelijke doelgroep(en)
3. De gebruikte vormen
4. Het kleurgebruik

Wat kun je zeggen 

over?

1. De functionaliteit vs kunstzinnigheid
2. De mogelijke doelgroep(en)
3. De gebruikte vormen
4. Het kleurgebruik

Wat kun je zeggen 

over?

1. De functionaliteit vs kunstzinnigheid
2. De mogelijke doelgroep(en)
3. De gebruikte vormen
4. Het kleurgebruik

JE EIGEN DESIGN

Om te beginnen bepaal je de doelgroep voor jouw zitobject. Met andere woorden: wie zou jouw zitobject willen hebben? Voor welke plek zou jouw zitobject moeten zijn?

Bijvoorbeeld: Voor de eigenaar van een casino. Voor iemand die houdt van unicorns. Voor een boswachter. Voor een crimineel, voor een make-up artist. Voor Inuit op Antartica...

Voor dit zitobject koos de vormgever waarschijnlijk als doelgroep de eigenaar van een zwembad. 

Maak een collage met afbeeldingen die passen bij de door jou gekozen doelgroep. Bovenaan schrijf je op wat de doelgroep is. Voeg tenminste 10 afbeeldingen toe die passen bij de doelgroep.


De afbeeldingen zijn geen zitobjecten maar algemene dingen die te maken hebben met jouw doelgroep. Deze dienen later als inspiratiebron. 

De doelgroep is duidelijk. De afbeeldingen passen bij de doelgroep. De afbeeldingen hoeven niks met zitobjecten te maken te hebben. 

JE EIGEN DESIGN

Upload hier de door jou gemaakte collage.

Nu je de doelgroep hebt bepaald ga je schetsen maken. Je maakt 3 verschillende schetsen voor het door jou ontworpen zitobject. 

In ieder van deze drie schetsen doe je een andere vormgeving. Het zijn dus drie heel verschillende ideeën. Ze passen wel alle drie bij de door jou gekozen doelgroep. 
Gebruik voor ideeën je collage! 

Voor dit zitobject koos de vormgever waarschijnlijk als doelgroep de eigenaar van een zwembad. 

JE EIGEN DESIGN

Maak drie schetsen:

• Zorg ervoor dat alle schetsen   duidelijk zijn. 
  
• Zorg ervoor dat je ontwerpen passen bij de door jou gekozen  doelgroep.
• Kleur een van je schetsen in met passende kleuren.  
• Zet er zo nodig met pijlen bij wat iets voorstelt. 

Deze schetsen zijn van verschillende personen. Je ziet dat ze gebruik hebben gemaakt van pijlen om de tekeningen te verduidelijken. 

JE EIGEN DESIGN

Upload hier schets 1

Upload hier schets 2

Upload hier schets 3

Nu je schetsen hebt gemaakt ga je een jouw ontwerp in het klein maken. Op deze manier maak je jouw 2D schets nu 3D.  Dit schaalmodel is jouw eindproduct. 

Formaat: ongeveer 15 tot 20 cm

Materiaal: hout, karton, papier-maché, papydur, meegebrachte materialen

Tijd: schatting 5 weken.

JE EIGEN DESIGN

Voor het beoordelen van jouw schaalmodel gelden de volgende beoordelingscriteria: 

• Het moet een kunstzinnig zitobject zijn.
  
• Het past bij de gekozen doelgroep. 
• Er is zichtbaar nagedacht over de  vormen
• Er is zichtbaar nagedacht over   kleurgebruik. 
• Je zitobject is netjes afgewerkt en stevig. 

JE EIGEN DESIGN

Upload hier foto's van je schaalmodel. Maak foto's van verschillende aanzichten. Doe er ook een close-up bij. 

UPLOADEN ZITOBJECT 

REFLECTIE ZITOBJECT 

2. Wat is de door jou gekozen doelgroep? Op welke manier is dit zichtbaar in jouw ontwerp?

REFLECTIE ZITOBJECT 

1. Wat heb je in je zitmeubel afgebeeld en hoe is je idee tot stand gekomen?

REFLECTIE ZITOBJECT 

3. Hoe heb je het proces doorlopen: Wat heb je gedaan en hoe heb je dat aangepakt. Vertel over
problemen die je tegen bent gekomen en welke oplossingen je bedacht hebt.  

REFLECTIE ZITOBJECT 

4. Geef aan waar je goed in bent en waar je minder goed in bent. En hoe je dat beter kunt doen.

REFLECTIE ZITOBJECT 

5. Benoem hieronder 2 doelen om de volgende keer aan te werken.

REFLECTIE ZITOBJECT 

6. Heb je voldaan aan de eisen van de opdracht? Leg uit.

REFLECTIE ZITOBJECT 

Voeg het ingevulde beoordelingsformulier hier toe.