De InternetHelden
Lespakket over online veiligheid en digitaal burgerschap (mediawijsheid)

Les 1 - Bescherm jezelf

Verstandig delen
Trap er niet in
Thema 2
Les 1: Pas op voor online oplichters
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
MediawijsheidBurgerschapskunde+1Speciaal OnderwijsVoortgezet speciaal onderwijsBasisschoolMiddelbare schoolPraktijkonderwijsvmbo

In deze les zitten 37 slides, met tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 40 min

Instructies

Thema 2: Trap er niet in 
Bescherm jezelf

Les 1: Pas op voor online oplichters

Inhoud van dit thema:
Dit thema gaat over internetoplichting. De lessen gaan over de vormen van internetcriminaliteit waarmee de leerlingen regelmatig te maken krijgen.
Hoe ga je om met dieven die zich voordoen als een bekende? En waarom moet je geen geldezel worden?

Lessen bij dit thema
Les 1: Pas op voor online oplichters
Les 2: Word geen geldezel

Voor de docent
Er zijn veel meer soorten internetfraude dan in deze les aan bod komen. De voorbeelden die genoemd worden, zijn relevant voor de leerlingen. Maar waarschijnlijk vertellen ze ook over andere ervaringen waar ze van hebben
gehoord. Bespreek die samen. Verdiep je eventueel verder in het thema; kijk verder bij 'bronnen'.

Leerdoelen van dit thema
(Ook beschikbaar als poster)
Les 1
- Als ik denk of voel dat ik online oplichting zie, vertel ik dit aan een volwassene.
- Ik klik nooit op verdachte of vreemde linkjes in berichtjes op sociale media.
- Ik maak nooit zomaar geld over aan een onbekend persoon.

Instructies

Werkbladen

Onderdelen in deze les

Verstandig delen
Trap er niet in
Thema 2
Les 1: Pas op voor online oplichters

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Kijken
Denken
Doen

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Deze les gaat over internetcriminelen die zich voordoen als een bekende of een vriend, en met trucjes proberen om geld van jou te stelen.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 5 - Video

Bekijk samen deze Jeugdjournaal video (2:41 minuten) over oplichting via Roblox.
Wie weet wat ‘oplichting’ betekent?

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wie van jullie is er wel eens opgelicht?
  • Wat gebeurde er toen?
  • Wat heb je toen gedaan?

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Als iets ‘te mooi is om waar te zijn’ snappen   jullie dan wat dat betekent?

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Vinden jullie dat de   vader het geld moet   storten?
Wat gebeurt hier?

Slide 10 - Tekstslide

Klik op de afbeelding om de foto beeldvullend te vergroten
Waarom is het misschien toch niet 
echt?

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De vader wordt dus voor de gek gehouden, want hij denkt dat zijn dochter een berichtje stuurt.
  • Wat vinden jullie   daarvan?

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat kan de vader het beste doen volgens jullie?
  • Geef de vader een     aantal keuzes.

Slide 13 - Tekstslide

Tips voor de docent:
Veel leerlingen kennen het idee van Whatsappfraude. Ze willen hier vast iets
over vertellen. Vraag door over hoe de oplichter te werk gaat: de naam Marije
heeft de oplichter waarschijnlijk via sociale media gevonden. 
Dus: alles wat je online zet, kan ook door iemand gebruikt worden. 
Laat de leerlingen hardop nadenken over hoe je hiermee kunt omgaan.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Whatsappfraude. Een gemene manier van mensen oplichten
Mensen zijn vaak goed van vertrouwen. Het is eigenlijk heel gemeen om daar misbruik van te maken. 

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Whatsappfraude. Een gemene manier van mensen oplichten
Geld stelen door te zeggen dat je iemands dochter of zoon bent is niet oké. Veel mensen trappen hierin, omdat je je kind nu eenmaal wilt helpen.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Op alle sociale media vind je oplichters
Criminelen zijn op elk sociale-mediaplatform actief. Ze proberen zo online jouw persoonlijke gegevens of geld te stelen. Dat gebeurt dus bijvoorbeeld via Instagram, TikTok, Marktplaats of andere verkoopsites.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Op alle sociale media vind je oplichters
Criminelen doen zich voor als een bekende, of 
ze proberen je met hele goedkope aanbiedingen te verleiden om op onbetrouwbare linkjes te klikken.

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe herken je online oplichting?
Zo kun je zien dat iemand je probeert op te lichten:

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Een berichtje van een bekende, maar met   een ander telefoonnummer.

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Als iemand al snel om geld vraagt.
  • Een berichtje van een bekende, maar met   een ander telefoonnummer.

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • De persoon die je kent gebruikt ineens   andere woorden of emoji's.
  • Als iemand al snel om geld vraagt.
  • Een berichtje van een bekende, maar met   een ander telefoonnummer.

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Een aanbieding die te mooi is om waar te zijn   (een iphone voor €30!).
  • De persoon die je kent gebruikt ineens   andere woorden of emoji's.
  • Als iemand al snel om geld vraagt.
  • Een berichtje van een bekende, maar met   een ander telefoonnummer.

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zelfs als je al één van deze voorbeelden ziet, is het verstandig om direct naar een volwassene 
te gaan. 
Online oplichters zijn vaak heel overtuigend, waardoor je het al snel gelooft.

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als je een vreemd betaalverzoek krijgt.  Nooit geld overmaken.  
Trap er niet in

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als je een onbetrouwbaar linkje in een  berichtje ziet, klik dan nooit.
Trap er niet in

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vertrouw je een bekende niet helemaal?  Stel diegene altijd een persoonlijke vraag  die alleen de echte persoon zelf kan  beantwoorden.
Trap er niet in

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zegt een bekende dat hij een nieuw nummer heeft? Bel dan eerst het oude nummer dat je kent van die persoon. Wordt er gewoon opgenomen door de bekende? Dan is het verhaal over een nieuw nummer dus nep.
Trap er niet in

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 30 - Tekstslide

Klik op de afbeelding om de strip schermvullend te vergroten.


Op welk moment had Daan al moeten zien dat het waarschijnlijk om oplichting ging?

Slide 31 - Tekstslide

Instructie:
Klik op de hotspot (het vraagteken) om de vraag bij deze strip zichtbaar te maken.
  • Op welk moment had Daan al moeten zien dat het waarschijnlijk om oplichting ging? 
  • De prijs van de sportschoenen
Waarom wil de verkoper de betaling via ‘Tikkie’ laten gaan?

Slide 32 - Tekstslide

Instructie:
  • Waarom wil de verkoper de betaling via 'Tikkie' laten gaan? 
  • Om zijn bankgegevens te krijgen
Wat had Daan eigenlijk moeten doen toen er stond ‘log in op uw
bankrekening’?

Slide 33 - Tekstslide

Instructie:
  • Wat had Daan eigenlijk moeten doen toen er stond 'log in op uw bankrekening'? 
  • Niks invullen, naar een volwassene gaan

Wat had Daan allemaal kunnen doen zodat hij zijn geld niet zou
kwijtraken?

Slide 34 - Tekstslide

Instructie:
  • Wat had Daan allemaal kunnen doen zodat hij zijn geld niet zou kwijtraken?
  • Vul aan: Hij had zich moeten bedenken bij de prijs, moeten stoppen toen de verkoper het via Tikkie wilde doen, niet op de link moeten klikken, niet zijn gegevens invullen
Wat hebben we geleerd deze les?
We hebben veel geleerd over online oplichting en hoe we het kunnen herkennen en voorkomen.

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Thema 2: Trap er niet in
Bescherm jezelf
Als ik denk of voel dat ik online oplichting zie, vertel ik dit aan een volwassene.
Ik klik nooit op verdachte of vreemde 
linkjes in berichtjes op sociale media.
Ik maak nooit zomaar geld over aan een onbekend persoon.

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De InternetHelden Basis

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies