5.1 Aan de slag!

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

3 KADER

5.1 Aan de slag!

Waar denk jij aan bij het woord WERK?

Lesdoelen 5.1

- Wat staat er in een arbeidsovereenkomst?

- Welke soorten banen zijn er mogelijk?

- Wat doet de wet om jou als werknemer te beschermen?

Waarom werken juist vrouwen veel deeltijd?

Deeltijd of voltijd?

Deeltijdbaan of parttimebaan:
- Je werkt minder dan het volledige aantal uren.
- Je kunt wel gewoon in vaste dienst zijn.

Voltijdbaan of fulltimebaan:
- Je werkt het volledige aantal uren.
- circa 36 uur

Arbeidsovereenkomst

Een arbeidsovereenkomst is een contract tussen werknemer en werkgever. Hierin staan afspraken over de werkzaamheden, de beloning en de werktijden.

CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst: Afspraken tussen werkgever en vakbonden over de arbeidsvoorwaarden van een grote groep werknemers

Wat is een CAO?

Geschoold of ongeschoold?

Geschoold = opleiding nodig

Ongeschoold = geen opleiding nodig

Vast, tijdelijk of flexibel

Vast = onbepaalde tijd 

Tijdelijk = voor een afgesproken periode (meestaal een jaar)

Flexibel = werken als je baas werk voor je heeft (= uitzendwerk of oproepkracht)

Vakbond

Komt op voor de belangen van werknemers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden.

Er zijn 2 soorten arbeidsvoorwaarden:

PRIMAIRE arbeidsvoorwaarden:

Dit zijn de hoofdzaken die je afspreekt: loon- en werktijden (waaronder ook pensioen en vakantieregeleling).

SECUNDAIRE arbeidsvoorwaarden:

De overige voorwaarden zoals studiemogelijkheden, onkostenvergoeding, verlofregeling, auto van de zaak, etc.

Brutoloon

Loon wat je werkgever aan jou betaalt. Inclusief premies en belastingen.

Nettoloon

Loon wat je ontvangt. Exclusief premies en belastingen.

Belasting en premies

Stel je verdient €3.600.

De inhoudingen voor belasting en premies zijn:

Loonbelasting €860 en premies €420.

Wat houd je dan netto over?

Belasting en premies

Brutoloon:                        €3.600

Loonbelasting                €     860 -

                                               €2.740

Premies                              €    420 -

Nettoloon                          €2.320

ARBOWET

De werkgever moet ervoor zorgen dat werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden. 

ARBO: ARBeidsOmstandigheden

Arbeidstijdenwet

Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden:

• Hoeveel uur je mag werken per dag en hoeveel pauze je dan moet krijgen.
  
• Hoeveel nachtdiensten of ploegendiensten je mag draaien.
  
• Het verlof voor zorgtaken: zwangerschapsverlof of ouderschapsverlof.
  

Er is een speciale arbeidstijdenwet voor jongeren:

• Schooltijd telt als werktijd.
  
• Beperkt aantal uren in de avond en het weekend.
  
• Regels veranderen per jaar dat je ouder wordt.
  

Waarom zijn de regels voor jongeren in de Arbeidstijdenwet zo streng?

Inspectie SZW  

Zij houden toezicht op de naleving van:

- Arbowet

- Arbeidstijdenwet

Minimumloon

Het wettelijk vastgestelde loon dat een werkgever ten minste moet betalen aan werknemers vanaf 23 jaar.

Loon berekenen

(1)  € 693,70 × 12 ÷ 52 = € 160,08     

(2)  € 121,40 × 52 ÷ 12 = € 526,07  

A

€ 139 ÷ 38 × 12 = € 43,92

B

€ 121,40 ÷ 36 × 8 = € 26,96 per week     

Dat is € 26,96 × 52 ÷ 12 = € 116,83 per maand  

C

38 × € 4,21 = € 159,98 per week     

€ 159,98 × 52 ÷ 12 = € 693,25 per maand  → zij is 18 jaar oud.    

(Het verschil met de bedragen in de tabel    

→ afrondingsverschillen)  

D

Wat staat er NIET in een arbeidsovereenkomst?

1. werktijden
2. loon
3. pensioen-afspraken
4. vakantiedagen

Van je brutoloon betaalt je werkgever loonbelasting en

1. verzekeringspremies
2. winstbelasting
3. vermogenbelasting

Hoe heet het loon dat de werknemer ontvangt als het inkomen is verminderd met de inhoudingen?

1. brutoloon
2. totale loon
3. nettowinst
4. nettoloon

Van je brutoloon worden je verzekeringspremies betaald

1. Juist
2. Onjuist

Als je werknemer bent:

1. Krijg je brutoloon uitbetaald
2. betaal je verzekeringspremies
3. hoeft je werkgever niet voor veiligheid te zorgen

Mireille is verkoopster in een juwelierszaak.
Waar moet de werkgever van Mireille volgens de Arbowet op letten?
(blz. 111)

1. Dat ze voldoende pauze heeft.
2. Dat ze er goed verzorgd uitziet.
3. Dat de etalage goed beveiligd is.

Wat houdt een deeltijdbaan in?

1. Je werkt minder dan het volledige aantal uren.
2. Je werkt het volledige aantal uren.

Wat houdt een voltijdbaan in?

1. Je werkt het volledige aantal uren.
2. Je werkt minder dan het volledige aantal uren.

Wat doet een vakbond?

1. Komt op voor de belangen van werknemers
2. Komt op voor de belangen van werkgevers
3. Komt op voor de belangen van werknemers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden.
4. Komt op voor de belangen van werkgevers en onderhandelt met werkgevers over de CAO en voorwaarden

Wie controleert de Arbowet en Arbeidstijdenwet?

Wat staat er in de Arbeidstijdenwet?

1. Wet waarin de regels staan over werktijden
2. Wet waarin de regels staan over rusttijden
3. Wet waarin de regels staan over lonen en vakantiedagen
4. Wet waarin de regels staan over werktijden en rusttijden

Wat is de Arbowet?
De werkgever moet ervoor zorgen dat....

1. werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden.
2. werkgevers hun werk veilig kunnen uitvoeren en hiervan niet ziek worden.

In welke wet staan regels over werktijden?

1. Algemene Ouderdomswet
2. Arbeidstijdenwet
3. Arbeidsomstandighedenwet
4. Wet Minimumjeugdloon

Hoe heet het loon dat de werknemer ontvangt als het inkomen is verminderd met de inhoudingen?

1. brutoloon
2. totale loon
3. nettowinst
4. nettoloon

Nettoloon =

1. brutoloon - (loonbelasting + sociale premies)
2. brutoloon - loonbelasting
3. brutoloon - sociale premies
4. brutoloon

Je brutoloon is €1.850. Daarop wordt €165 aan loonbelasting en €92 aan sociale premies ingehouden. Wat is je nettoloon?

Wat is de afkorting van de Arbeidsomstandighedenwet?

1. AOW
2. ABW
3. Arbowet
4. AWBZ

https:

Wat heb je geleerd?

Lesdoelen 5.1

- Wat staat er in een arbeidsovereenkomst?

- Welke soorten banen zijn er mogelijk?

- Wat doet de wet om jou als werknemer te beschermen?

Wat staat er in een arbeidsovereenkomst?

Welke soorten banen zijn er mogelijk?

Wat doet de wet om jou als werknemer te beschermen?

extra uitleg