Filmmakers gebruiken verschillende middelen om de kijkers mee te nemen in het verhaal. In deze LessonUp bij de serie Kabam! maken de leerlingen kennis met een aantal van deze middelen. Zo onderzoeken jullie samen hoe film een verhaal kan vertellen.
In de serie Kabam! brengen filmmaker Elisabeth Hesemans en haar team met veel aandacht de thema’s angst en fantasie bij jonge kinderen in beeld. In de verschillende afleveringen zetten kinderen hun rijke fantasie in, om angsten de baas te zijn. Het gaat in deze les niet zozeer om het overdragen van filmkennis aan de kinderen, maar om hen bewust te laten kijken, luisteren en voelen. Zo ontdekken zij op een speelse en vrije manier van alles over film, angsten, zintuigen en fantasie. In de LessonUp worden gesprekken afgewisseld met praktische opdrachten, want als je iets ziet, wil je er het liefste zelf mee aan de slag. Zo verbinden de kinderen zich goed met wat ze beleefden in de film.
Synopsis
Kabam! is een serie over de kinderen uit groep 3 van meester Mo. De kinderen in de klas zijn onderling allemaal verschillend, maar één ding hebben ze gemeen: zij zijn allemaal wel eens bang. Gelukkig heeft ieder kind ook een rijke fantasie die helpt om met deze angst om te gaan. In Kabam! staat in elke aflevering een kind met een bepaalde angst centraal, en ook de manier waarop het kind de angst weet te overwinnen.
De serie Kabam! is een productie van Ijswater Films en KRO - NCRV.
Aflevering “Voetbalketting” (7:35 minuten)
Jairo kan heel goed voetballen, maar lezen vindt hij moeilijk. Hij krijgt al buikpijn als hij eraan denkt. Gelukkig heeft hij een bijzondere ketting die hem helpt.
Leerdoelen:
• De leerlingen leren onderzoekend te kijken, luisteren en voelen;
• In deze les maken leerlingen kennis met verschillende elementen waarmee filmmakers een verhaal vertellen;
• Leerlingen maken kennis met de filmelementen voice-over en special effects;
• Leerlingen leren hoe fantasie (en angstgedachten) in op verschillende manieren in beeld gebracht kunnen worden;
• Door open gespreksvoering en doe-opdrachten onderzoeken de leerlingen de thema’s angst & fantasie en delen ze hun eigen ervaringen en inzichten;
• De leerlingen ervaren dat film emoties en fysieke reacties kan oproepen, door het verhaal, de beeldtaal en de geluiden.
Veel plezier!
Instructies
Werkwijze
Deze les is ontwikkeld als klassikale les voor groep 1, 2 en 3 in het primair onderwijs.
Tijdsduur LessonUp: ongeveer 35 minuten inclusief aflevering en gesprek.
De les start met het kijken van de aflevering “Voetbalketting”.
De slides laten beeld en filmfragmenten zien, maar bevatten geen tekst. De achtergrondinformatie voor de leerkracht vind je in de notities. Hier zijn vragen en opdrachten beschreven waarmee je kinderen bewuster laat kijken en hen laat reflecteren op hun eigen angsten en oplossingen daarvoor.
Het Kabam! lied is geen onderdeel van deze les, maar kan natuurlijk worden gezongen. De tekst van het lied is te vinden bij de werkbladen.
Als je de notities tijdens de les aanklikt, zien de kinderen deze ook op het digibord. Het is daarom handig de instructies van tevoren voor jezelf uit te printen, dit doe je door op de print knop rechtsboven op het scherm aan te klikken.
Benodigdheden voor deze les:
een blinddoek voor opdracht van de laatste slide.
voor de facultatieve opdracht zijn ook een aantal dingen nodig, zie hiervoor werkblad 2.
Deze les bevat 3 bijlagen:
Instructie open gesprekken voeren
Instructie Het Kabam! lied
Het werkblad Geluksketting Maken
Instructies
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Voetbalketting
Slide 1 - Tekstslide
Kabam! Aflevering Voetbalketting
Samen gaan jullie kijken naar de hele aflevering “Voetbalketting” (7:35 minuten) van de serie Kabam! Je kunt de aflevering vooraf kort inleiden.
Maak in de klas een fijne opstelling om samen naar de film te kijken zodat iedereen het goed kan zien. Na het kijken van de film gaan jullie in een andere opstelling zitten.
In de volgende slide start je de film.
Voetbalketting - hele aflevering(beeld is still 2:03)
Slide 2 - Tekstslide
Filmverhaal & gesprek
Tijd: 10 minuten (inclusief fragment)
Opstelling na de film
Zet na de film de tafeltjes aan de kant, maak ruimte om samen op de grond (eventueel op kussentjes in een halve kring) te gaan zitten. Fijn als er in de opstelling ruimte is voor fysieke opdrachten met de groep.
Voer een kort gesprek met de kinderen over de film en laat een aantal van hen vertellen. Zie hiervoor de toelichting Open Gesprekken in Werkblad 1.
Vraag door zodat de kinderen hun antwoorden zelf duidelijk toelichten.
Ga vervolgens door met de opdrachten in de rest van de les.
Stel je groep de volgende open vragen:
Wat zag je allemaal?
Wat gaat Jairo makkelijk af? [mogelijk antwoord: voetballen]
Hoe kun je dit zien? [mogelijk antwoord: hij scoort]
Wat vindt Jairo moeilijk? [mogelijk antwoord: lezen]
Hoe kun je dit zien? [mogelijk antwoord: hij vindt het spannend]
> De volgende slide bevat een fragment en gaat over special effects.
Voetbalketting (beeld still 6:39, fragment 1.08 tot 1.33 sec)
Slide 3 - Tekstslide
Thema: Special effects
Tijd: 3 minuten
Jairo mag een penalty nemen, en dan gebeurt er van alles.
Wat gebeurt er als hij de bal neerlegt om te schieten? [mogelijke antwoorden: de bal wordt rood, de bal ligt ineens op een voetbalveld]
Wat hoor je allemaal? [mogelijke antwoorden: spannende muziek en juichend publiek]
> De volgende slide bevat een plaatje en gaat over iets kunnen.
Slide 4 - Tekstslide
Ik kan het!
Tijd: 10 minuten
Inleiding: Voordat Jairo gaat schieten op het doel kust hij zijn ketting en zegt tegen zichzelf “ik kan dit”.
Behandel nu de volgende vraag:
Wat zeg jij tegen jezelf, als je iets moeilijks of spannends moet doen?
Opdracht: "Rondje-ik-kan"
Vraag de kinderen om te gaan staan. Om de beurt mogen ze hardop hun naam zeggen en dan (als ze willen), wat ze kunnen… " ik kan... (dat kan van alles zijn, tekenen, fietsen, koekjes bakken, dromen..)"
Als een kind het niet weet dan kan je eventueel aan de andere kinderen vragen, wat zij denken dat het kind kan.
> De volgende slide bevat een fragment en gaat over voice-over.
Voetbalketting (beeld still 1:58, fragment 1:40-2.03)
Slide 5 - Tekstslide
Voice-over
Tijd: 3 minuten
Introductie:
Als Jairo de bal in het doel schiet dan hoor je een stem.
Niet de stem van Jairo zelf, maar van iemand anders. Dat heet met een moeilijk woord een voice-over.
Behandel de volgende vragen:
Van wie is die stem? [mogelijke antwoorden: weten we niet, van een acteur, iemand anders]
Wat zegt de stem allemaal? [mogelijke antwoorden: hij moedigt Jairo aan, zegt dat hij het weer doet, het stadion staat op zijn kop]
Waar heb je wel eens eerder zo'n stem gehoord? [mogelijke antwoorden: bij een sportwedstrijd, op televisie]
> De volgende slide bevat een filmfragment en gaat over iets moeilijk vinden.
Voetbalketting (beeld still 4:03, fragment 3.22 – 4.23)
Slide 6 - Tekstslide
Iets moeilijk vinden
Tijd: 3 minuten
Introductie:
Jairo vindt lezen moeilijk. Als hij gaat lezen dan wiebelen alle letters op het papier.
Dat ziet er heel grappig uit, maar dat is niet zo handig als je moet lezen.
Jairo hoort ook stemmen, maar nu van andere kinderen in de klas.
Vragen:
Wat zeggen de kinderen over Jairo? [mogelijke antwoorden: hij kan niet lezen, hij kan het niet]
Hoe voelt Jairo zich als hij deze stemmen hoort in zijn hoofd? [mogelijke antwoorden: hij wordt er verdrietig van, voelt zich niet fijn]
Wanneer denk jij wel eens dat iemand iets over je zegt?
De volgende slide bevat een plaatje en gaat over aanmoedigen.
Slide 7 - Tekstslide
Aanmoedigen
Tijd: 5 minuten
Introductie:
Jairo gaat voorlezen. Al zijn klasgenoten en meester Mo moedige Jairo aan met mooie borden met daarop aanmoedigingen.
"Hup Jairo, Hup Jairo", roepen ze.
Opdracht
Een kind wordt uitgenodigd in het midden van de kring, het krijgt een blinddoek voor en moet proberen op een been te gaan staan, zonder om te vallen. Lukt het jou?
De andere kinderen moedigen het kind in het midden van de kring aan: hup, je kan het! Nog even volhouden!
Facultatieve opdracht:
Een geluksketting maken
Zie voor de instructie Werkblad 3.
Dit is de laatste slide van deze les.
Om af te sluiten kan het leuk zijn om samen het Kabam! te zingen in de klas. De tekst van het lied is te vinden in werkblad 2.