Calamity

• Mediawijsheid
• filmeducatie
• +3
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Middels deze les bereiden de leerlingen zich voor op de vertoning van de animatiefilm Calamity. De leerling onderzoekt door gericht te kijken en te luisteren hoe de context (setting en personages) van de film is vormgegeven. Ze zien alvast kleine stukjes uit de film en krijgen gerichte kijkvragen mee. Cinekid vertelt: Calamity vertelt op prachtig geanimeerde wijze hoe de jonge Martha Jane Cannary uitgroeide tot de legendarische ‘Calamity’ Jane. Een eigenzinnige held die haar eigen plan trekt in de tijd van het Wilde Westen.

Instructies

Leerdoelen:

- De leerling raakt nieuwsgierig naar de film Calamity.

- De leerling onderzoekt door gericht te kijken en te luisteren hoe de context (setting en personages) van de film is vormgegeven.

- De leerling kan verwoorden wat zijn gevoelens en gedachten zijn bij het kijken van deze film.

- De leerling kan in eigen woorden beschrijven wat hij ziet en hoort.

- De leerling leert over hoofdpersonages.

- De leerling leert over de techniek van animatiefilm. 

- De leerling leert over de meerwaarde van animatie als filmtechniek.

- De leerling leert reflecteren op de film en haar thematiek.

Benodigdheden:

- Het is handig om de notities van LessonUp bij deze les te printen.

- In de bijlagen staan de twee documenten die nodig zijn voor de creatieve opdracht, het maken van een animatiewiel.

Instructies

Handleiding Animatiewiel.pdf

Werkbladen

Werkblad_Animatiewiel_Maakdoos_final.pdf

Werkblad Animatiewiel Calamity.pdf

Introductie

Deze les dient als voorbereiding op de vertoning van de film Calamity. Leerlingen zien alvast kleine stukjes uit de film en krijgen gerichte kijkvragen mee.

Vraag of opdracht

Extra informatie

Activerende opdracht

Kijk

Luister

Legenda

Waar staan de iconen voor, hoe werkt deze les? Klik in de volgende dia's op de iconen voor uitleg.

Hiernaast zien jullie een draaiend animatiewiel, waarbij de plaatjes tot leven komen. Aan het eind van de les mogen jullie je eigen animatiewiel gaan ontwerpen!

Calamity is ook een animatiefilm. Maar wat is een animatiefilm eigenlijk?

Animatie

Een animatiefilm bestaat uit allemaal losse plaatjes, die heel snel achter elkaar worden geplakt. Hierdoor lijkt het net alsof ze bewegen en komen ze tot leven!

Houden jullie van animatiefilms? Waarom wel/niet?

Onderzoeken: animatie techniek

• Eigen antwoorden.
• Alle antwoorden zijn goed. Zie hierna de hotspot 'animatie' voor een korte uitleg van het concept.

Kijk goed naar de animaties hieronder. Wat zien jullie hier precies?

Wist je dat...

... deze film bestaat uit 57.600 handgemaakte tekeningen? Daar ben je wel even mee bezig!

Onderzoeken: techniek

• In dit filmpje zie je de verschillende stappen van het teken-proces voor de animatie (in chronologische volgorde). De tekeningen zijn met de hand gemaakt, maar vervolgens wel met de computer verder bewerkt. Per stap worden steeds er meer details toegevoegd aan de tekening. 

Klik op het icoontje hiernaast en luister samen naar een scène uit de film. Probeer in te beelden wat er allemaal gebeurt in dit fragment. 

Wat denken jullie dat er allemaal gebeurt in dit fragment? Wat zien jullie voor je?

Filmgeluid

Bewegende tekeningen maken alleen nog geen geluid. Daarom worden er voor een animatiefilm speciaal losse geluiden opgenomen, die later worden toegevoegd aan de film. De persoon die deze geluiden opneemt, noem je een foley artiest.

Om de animatietekeningen nog meer tot leven te brengen, kun je er geluiden aan toevoegen. Weet jij hoe dat wordt gedaan bij animatiefilms?

In de volgende slide zien jullie welke beelden er bij het geluid hoorde!

Beleven en verwoorden

• Alle antwoorden zijn goed.
• Alle antwoorden zijn goed, bij deze vragen gaat het er vooral om dat de verbeeldingskracht van leerlingen wordt aangezet. Daag de leerlingen vooral uit om te vertellen waaróm ze de dingen denken en beleven zoals ze zeggen.

In de volgende video zien jullie hoe de foley artiest de geluiden opneemt voor deze film. Er wordt Frans gesproken, maar dat maakt niet uit, let vooral op de geluiden!

Wat viel jullie op? Hoe was het anders dan jullie verwachtingen?

Onderzoeken: techniek geluiden

(De Frans gesproken tekst in deze video is verder niet van belang.)

Hier krijgen jullie een kijkje achter de schermen en zien jullie hoe de geluiden voor een animatiefilm worden opgenomen. Degene die deze geluiden maakt (in deze video is dat de man met de lange haren) noem je dus een foley-artiest.

Hoe vonden jullie het om de foley-artiest aan het werk te zien?

Lijkt het jullie leuk om later een foley-artiest te worden? En waarom wel/niet?

Jullie gaan kijken naar de hele openingsscène, daarna volgen er een paar vragen...

Kijken: beeld en geluid

Hierbij zien jullie een langer stuk van de openingsscène.

Wat gebeurde er net in dit fragment? En hoe vonden jullie het om te zien?

Onderzoeken: hoofdpersonage

• Eigen antwoorden.
• Eigen antwoorden

Wie denken jullie dat het hoofdpersonage is in de film? En waarom?

hoofdpersonage

De belangrijkste figuur in een film is de hoofdpersoon. Er zijn verschillende manieren waaraan je de hoofdpersoon kunt herkennen. Zo zie je ze meestal in de eerste scène en komen ze tijdens de film het meest in beeld. Ook krijg je te weten wat ze denken en voelen.  Soms zitten er meerdere hoofdpersonen in een film.

Wat weet je allemaal al over Martha Jane? (leeftijd, familieleden, karakter..)

Onderzoeken: Martha Jane, historisch figuur

• De hoofdpersoon is Martha Jane. Je ziet haar als eerste in beeld, ze staat vooral middenin het beeld en en alle andere personages praten tegen haar. Ook wordt haar naam vaak genoemd. Zo weet de kijker dat de film om haar draait.
• Suggesties: Ze zal zo tussen de 10 en 15 jaar kunnen zijn. Ze heeft een jonger broertje en zusje. Haar moeder is overleden. Karakter: ze is een zorgzaam persoon, lief, maar ook stoer en fel.

Kijk goed naar deze twee plaatjes en zoek de verschillen!

Denken jullie dat deze film zich in het verleden of in de toekomst af speelt. En waaraan zie je dat?

Kijken

Deze opdracht dient als een stap binnen het proces om bewust te gaan kijken naar de tekenstijl van de animatie.

• Antwoorden: 1. Lena's jurk 2. de soep in de pot 3. het extra houten blok naast de bijl 4. de kist op de kar 5/6. De fles en het bord op de kist rechts van Martha 7 . het blik op het deksel rechtsonder op de afbeelding
• Dit verhaal speelt zich af in het verleden (1863). Dit kun je eventueel zien aan de kleding die ze dragen, de paard-en-wagens, en hoe Martha Jane praat (ze legt aan haar zusje uit wat een badkamer is.

Martha Jane

Hiernaast zien jullie een foto van de echte Martha Jane Cannery. Deze foto werd genomen rond 1880. Ze heeft dus écht bestaan! Ook zijn er al meerdere films en stripboeken gemaakt waarin ze een rol speelt (zoals in Lucky Luke).

Waarom zou een filmmaker een film maken over iemand die vroeger echt heeft bestaan?

Zie je iets bijzonders aan Martha Jane op de foto?

Jullie gaan nu kijken naar een ander fragment uit de film.

Onderzoeken: Martha Jane, historisch figuur

• Eigen antwoorden. Suggesties: Ze draagt cowboy-achtige, stoere, en "mannelijke kleding" als vrouw. Ze heeft een geweer in haar hand.
• Eigen antwoorden. Suggesties: Omdat deze persoon een belangrijke rol heeft gespeeld waar we van kunnen leren. Of omdat de maker deze persoon bijzonder of heel leuk vindt.

Kijken

Hier bekijken jullie een fragment uit de film.

Wat gebeurde er in dit fragment? Wat viel jullie op?

De film speelt zich af in het verleden. Denk je dat deze situatie ook kan gebeuren in onze tijd? Waarom wel/niet?

Bespreek klassikaal de volgende stelling: "Meisjes en jongens mogen tegenwoordig evenveel" (zoals: ze mogen allebei broeken dragen). Zijn jullie het er mee eens, of juist niet? En waarom?

Integreren: Thema

• Eigen antwoorden
• Eigen antwoorden. Suggestie: Het zou nu niet meer snel gebeuren, omdat het in Nederland (en veel andere landen) tegenwoordig normaal is dat meisjes broeken dragen en paardrijden. 
• Bij de stelling: eigen antwoorden. Probeer de kinderen uit te dagen door voorbeelden te geven van bestaande vooroordelen over meisjes en jongens: want misschien mógen jongens nu best jurken dragen, maar veel mensen vinden het alsnog raar en ze hangen bijvoorbeeld niet bij de jongensafdeling in de winkel.

Wat heb je in deze les geleerd over animatiefilms?

Waarom zou je een animatiefilm maken, in plaats van een film met echte mensen en plekken? (of: wat kan je allemaal met animatiefilms, wat je met "echte films" niet kan?)

In de volgende slide zien jullie nog de trailer van de film. Daar wordt je wel nieuwsgierig van!

Onderzoeken: Stijl

• Eigen antwoorden.
• Suggesties: Door met animatie te werken kun je situaties en omgevingen creëeren die in het echt niet bestaan of kun je de werkelijkheid bijvoorbeeld mooier of gekker of spannender maken. Zo vertelt de maker van Calamity een verhaal gebaseerd op een persoon die nu niet meer bestaat, en voegt hij er ook zijn eigen fantasie aan toe!

Kijken

Hier bekijken jullie de trailer van de film.

Maak je eigen animatiewiel! (zie notities en bijlage voor uitleg)

Creëeren

In deze opdracht kunnen de leerlingen hun eigen (Calamity) animatiewiel maken. In de bijlagen van deze les staan de benodigde kleur-en-knip-platen (deze kunnen worden uitgeprint) en vindt je de handleiding met instructies. 

Veel kijkplezier tijdens de voorstelling van Calamity!

Deze les is onderdeel van het educatieprogramma van Cinekid.

Klik hier voor meer informatie.

Einde

Wat vonden jullie van de film Calamity? En waarom?

Wat is jullie het meeste bijgebleven van de film?

In de volgende twee slides vinden jullie stellingen. Bespreek deze klassikaal. Ben je het eens, of oneens met de stelling, en waarom?

Reflecteren

1. Ik herken mijzelf in Martha Jane.

Reflecteren

2. Martha moest opkomen voor haar rechten als meisje. Dat is nu niet meer nodig. 

In de volgende twee slides staan twee filmpjes waarbij je een kijkje achter de schermen krijgt!

Reflecteren