Algemene les: Vertelperspectieven in film
1 / 10
Lesduur is: 45 minIntroductie
Maak verschillende vertelperspectieven zichtbaar aan de hand van film! Leerlingen herkennen aan de hand van korte films hoe perspectieven in films en boeken worden vormgegeven. Ze leren overeenkomsten en verschillen te benoemen en begrijpen waarom filmmakers en schrijvers voor bepaalde perspectieven kiezen. Uiteindelijk kunnen leerlingen aangeven welk vertelperspectief hen het meest aanspreekt en waarom.
Deze les is onderdeel van de lessenserie Film & Literatuur.
Instructies
Werkvorm:
· Klassikale en individuele opdrachten.
Voorkennis:
· Geen theoretische voorkennis nodig.
Benodigde materialen:
· Laptop en beamer voor het bekijken van korte films
· Uitgeprinte opdrachtinformatie voor de leerlingen
· Pen en papier voor leerlingen om antwoorden op te schrijven
Film & Nederlands
Dit is een algemene variant van de les 'Herken vertelperspectieven in film' zonder een film erin verwerkt. Je kunt dus deze les toepassen op elke film naar keuze.
Ook is er een les met de films #Tagged, Een Bizarre samenloop van omstandigheden, Sirene en Raak verwerkt.
Instructies
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Inleiding
Maak verschillende vertelperspectieven zichtbaar aan de hand van film!
- Leerlingen herkennen aan de hand van korte films hoe perspectieven in films en boeken worden vormgegeven.
- Ze leren overeenkomsten en verschillen te benoemen en begrijpen waarom filmmakers en schrijvers voor bepaalde perspectieven kiezen.
- Uiteindelijk kunnen leerlingen aangeven welk vertelperspectief hen het meest aanspreekt en waarom.
Slide 2 - Tekstslide
Leerdoelen
Aan het einde van de les...
... kunnen leerlingen uitleggen wat een vertelperspectief is en welke soorten er zijn (ik-figuur, hij/zij-figuur, meerdere vertellers).
Dit doen ze aan de hand van een scène uit een korte film:
- Zien leerlingen bijvoorbeeld een ik-perspectief in de vorm van een point-of-view shot, waarin je het verhaal door de ogen van een personage beleeft?
- Of zien ze een hij/zij perspectief in de vorm van een over-the-shoulder shot, waarbij de camera als het ware 'over de schouder' van een personage meekijkt (maar zelf geen personage is)?
- Of zien ze een alwetende verteller in de vorm van een totaalshot, waarin je een overzicht hebt van alles wat er in de scène gebeurt, alsof je een objectieve buitenstaander bent die geen onderdeel is van het verhaal?
... kunnen leerlingen verschillen en overeenkomsten tussen vertelperspectieven in literatuur en film herkennen.
Slide 3 - Tekstslide
Voorkennis ophalen
Haal op wat leerlingen al weten over het vertelperspectief door klassikaal de volgende vraag te stellen: Wat weet je al over vertelperspectieven? en leg uit wat de verschillende soorten perspectieven zijn:
- ik-figuur,
- hij/zij-figuur,
- de personele verteller/de alwetende
- meerdere vertellers
Slide 4 - Tekstslide
Voorkennis ophalen: Vertelperspectieven in literatuur
Stel je leerlingen de volgende vraag: Waaraan herken je het vertelperspectief in een geschreven verhaal of een geschreven tekst?
Nadat ze de vraag hebben beantwoord leg je de verschillende soorten vertelperspectieven uit. Druk op de punaise symbolen om de uitleg te laten zien.
Bijvoorbeeld: geschreven in de eerste persoon enkelvoud (ik-vorm) of derde persoon enkelvoud (hij/zij).
Slide 5 - Tekstslide
Voorkennis ophalen: Vertelperspectieven in film
- Stel je leerlingen de volgende vraag: Waaraan herken je het vertelperspectief in een film?
- Nadat ze de vraag hebben beantwoord leg je uit dat films ook gebruikmaken van vertelperspectieven, zij het op een andere manier.
- Bespreek voorbeelden van hoe je een ik-perspectief (of kies een ander perspectief) in films herkent. Bijvoorbeeld: door een voiceover van een hoofdpersoon. Of een scène waarin je als kijker letterlijk door de ogen van de personage ziet wat er gebeurt.
- Daarna geef je ze uitleg over point-of-view shots, over-the-shoulder shots en totaalshots als voorbeelden van vertelperspectieven in films. Klik op de vraagteken symbolen om de uitleg te laten zien.
- Bespreek ten slotte de overeenkomsten en verschillen in het gebruik van vertelperspectieven in literatuur en films.
Slide 6 - Tekstslide
Leg uit dat dit een POV-shot is.
Slide 7 - Tekstslide
Leg uit dat dit een over-the-shoulder-shot is.
Slide 8 - Tekstslide
Leg uit dat dit een totaal-shot is.
Slide 9 - Tekstslide
Bekijk meerdere scènes (2 of 3)
- Vraag aan je leerlingen wat hen opvalt in de scène en laat ze tijdens het kijken de volgende vragen beantwoorden:
- Voor welk vertelperspectief is gekozen in de scène?
- Vanuit welk personage(s) wordt de scène verteld?
- Waaraan zie en hoor je dat allemaal?
Slide 10 - Tekstslide
Afsluiting: nabespreken
Vraag aan je leerlingen hun antwoorden klassikaal te delen.
Stel ze de volgende vraag: welk perspectief vind jij het meest verrassend, spannend of grappig? En waarom?