Kabam! - Spijkerbroek

• Mediawijsheid, begrijpend kijken, Filmeducatie
• Basisschool
• Groep 1-4

Introductie

Introductie Filmmakers gebruiken verschillende middelen om de kijkers mee te nemen in het verhaal. In deze LessonUp bij de serie Kabam! maken de leerlingen kennis met een aantal van deze middelen. Zo onderzoeken jullie samen hoe film een verhaal kan vertellen. In de serie Kabam! brengen filmmaker Elisabeth Hesemans en haar team met veel aandacht de thema’s angst en fantasie bij jonge kinderen in beeld. In de verschillende afleveringen zetten kinderen hun rijke fantasie in, om angsten de baas te zijn. Het gaat in deze les niet zozeer om het overdragen van filmkennis aan de kinderen, maar om hen bewust te laten kijken, luisteren en voelen. Zo ontdekken zij op een speelse en vrije manier van alles over film, angsten, zintuigen en fantasie. In de LessonUp worden gesprekken afgewisseld met praktische opdrachten, want als je iets ziet, wil je er het liefste zelf mee aan de slag. Zo verbinden de kinderen zich goed met wat ze beleefden in de film. Synopsis Kabam! is een serie over de kinderen uit groep 3 van meester Mo. De kinderen in de klas zijn onderling allemaal verschillend, maar één ding hebben ze gemeen: zij zijn allemaal wel eens bang. Gelukkig heeft ieder kind ook een rijke fantasie die helpt om met deze angst om te gaan. In Kabam! staat in elke aflevering een kind met een bepaalde angst centraal, en ook de manier waarop het kind de angst weet te overwinnen. De serie Kabam! is een productie van Ijswater Films en KRO - NCRV. Aflevering “Spijkerbroek” (7.42 minuten) Dorus moet naar de kapper, maar kan met geen mogelijkheid stilzitten. Hij is bang dat hij in zijn oor wordt geknipt. Met zijn timmermansoog weet hij er een oplossing voor te vinden. Leerdoelen: • De leerlingen leren onderzoekend te kijken, luisteren en voelen; • In deze les maken leerlingen kennis met verschillende elementen waarmee filmmakers een verhaal vertellen; • Leerlingen onderscheiden verschillende personages; • Leerlingen maken kennis met beeldtaal; • Door open gespreksvoering en doe-opdrachten onderzoeken de leerlingen de thema’s angst & fantasie en delen ze hun eigen ervaringen en inzichten; • De leerlingen ervaren dat film emoties en fysieke reacties kan oproepen, door het verhaal, de beeldtaal en geluiden; Veel plezier!

Instructies

Werkwijze

• Deze les is ontwikkeld als klassikale les voor groep 1, 2 en 3 in het primair onderwijs.
• Tijdsduur LessonUp: ongeveer 35 minuten inclusief aflevering en gesprek.
• De les start met het kijken van de aflevering “Spijkerbroek”.
• De slides laten beeld en filmfragmenten zien, maar bevatten geen tekst. De achtergrondinformatie voor de leerkracht vind je in de notities. Hier zijn vragen en opdrachten beschreven waarmee je kinderen bewuster laat kijken en hen laat reflecteren op hun eigen angsten en oplossingen daarvoor.
• Als je de notities tijdens de les aanklikt, zien de kinderen deze ook op het digibord. Het is daarom handig de instructies van tevoren voor jezelf uit te printen, dit doe je door op de print knop rechtsboven op het scherm te drukken.
• Het Kabam! lied is geen onderdeel van deze les, maar kan natuurlijk worden gezongen. De tekst van het lied is te vinden bij de werkbladen. 

Benodigdheden voor deze les: 

• blinddoek;
  
• verschillende voorwerpen waarmee kinderen geluiden kunnen maken.
  

Deze les bevat 2 bijlagen:

1. Instructie open gesprekken voeren
   
2. Instructie Het Kabam! lied

Instructies

Kabam! instructie 1.pdf

Kabam! instructie 2.pdf

Spijkerbroek

Kabam! Aflevering Spijkerbroek

Samen gaan jullie kijken naar de hele aflevering “Spijkerbroek” (7:42 minuten) van de serie Kabam! Je kunt de aflevering vooraf kort inleiden.

Maak in de klas een fijne opstelling om samen naar de film te kijken zodat iedereen het goed kan zien. Na het kijken van de film gaan jullie in een andere opstelling zitten.

In de volgende slide start je de film.

Spijkerbroek - hele aflevering

Filmverhaal & gesprek

Tijd: 10 minuten

Opstelling

Zet na de film de tafels aan de kant, maak ruimte om samen op de grond (eventueel op kussentjes in een halve kring) te gaan zitten. Maak in de opstelling ruimte voor fysieke opdrachten met de groep.

Voer een kort gesprek met de kinderen over de film en laat een aantal van hen vertellen. Zie hiervoor de toelichting Open Gesprekken in Werkblad 1. 

Vraag door zodat de kinderen hun antwoorden zelf duidelijk toelichten. 

Ga vervolgens door met de opdrachten in de rest van de les.

Stel je groep de volgende open vraag:

• Wat zag je allemaal?

De volgende slide bevat een fragment en gaat over fantasie.

Spijkerbroek (fragment 0.39 tot 1.01 sec)

Fantasie in film 

Tijd: 5 minuten

Inleiding:

Je ziet Dorus timmeren in de klas, plotseling verandert het beeld en geluid. Bespreek aan de hand van de onderstaande vragen met de kinderen wat er gebeurt. Probeer in te gaan op de verschillen tussen fantasie en werkelijkheid. De beelden, kleuren en geluiden zijn anders in Dorus’ fantasie. 

Stel de kinderen de volgende vragen: 

• In het begin timmert Dorus met een kleine hamer. Wat verandert er? [mogelijke antwoorden: een grote hamer, grote spijkers, een grote bril, andere kleuren, vage beelden]
• Wat hoor je allemaal?
  [mogelijke antwoorden: een hamer, spijkers, een boor]
• Hoe voelt Dorus zich als hij aan het timmeren is? 
• Wanneer heb jij dat gevoel ook? 

Let op: 
De volgende slide begint met een filmfragment, maar de kinderen mogen niet kijken. Leg uit dat ze hun ogen dicht mogen doen en zo goed kunnen luisteren naar wat Dorus hoort bij de kapper. 

Spijkerbroek (fragment 2:59 – 3:34)

Luisteren

Tijd: 5 minuten

Inleiding:  
Luister naar het stukje film en bespreek daarna de onderstaande vragen: 

• Wat hoort Dorus allemaal als hij bij de kapper naar binnen loopt?[mogelijke antwoorden: pratende mensen, de deur, scharen, messen, scheerapparaat, gesneden haren]

Bekijk het fragment nu nog eens met je ogen open.

• Wat ziet Dorus allemaal als hij bij de kapper naar binnen loopt?[mogelijke antwoorden: mensen, scharen, messen, scheerapparaat, oren, kinnen, haren]

> De volgende slide bevat een praktische opdracht.

Luisteren - Wat hoor jij?

Tijd: 10 minuten

Inleiding:

Een kapper knipt vaak heel dicht bij je oren. Dat vindt Dorus een beetje eng. Kun jij goed tegen geluiden en kriebels dicht bij je oren?

Laat een aantal leerlingen in het midden van de klas op de grond zitten. Doe een blinddoek bij hen om of laat hen de ogen dicht doen. Als de ogen dicht zijn mogen andere kinderen in de klas geluiden maken. Bijvoorbeeld met spullen, of met hun stem. De kinderen in het midden moeten raden welk geluid het is. 

Maak verschil tussen dichtbij, ver weg, hard en zacht. Kies zowel mooie, rustgevende geluiden als spannende of rare geluiden.

Vraag de leerlingen bij verschillende geluiden:

• Hoe voelde jij je toen je dit geluid hoorde? 
• Welke geluiden vind je spannend? 

> De volgende slide gaat over Dorus' angst en start met een filmfragment. 

Spijkerbroek (fragment 4:21-4.46)

Bang zijn

Tijd: 5 minuten

Introductie:

In de film gaat Dorus op de kappersstoel zitten, ineens wordt hij bang. 

Vragen:

• Wat gebeurt er als Dorus op de stoel gaat zitten? [mogelijke antwoorden: hij wordt bang, hij kan niet stil zitten]
• Hoe zie je dat Dorus bang is? [mogelijke antwoorden: hij is aan het friemelen, kijkt om zich heen]

Speel met zijn allen eens hoe het eruit ziet als jullie bang zijn.

• Wat doe jij als je bang bent?
  

> De volgende slide is weer een filmfragment, deze gaat over verbeelding. 

Spijkerbroek (Fragment 5.37 – 6.45)

Verbeelding door geluid

Tijd: 5 minuten

Introductie:

Als Dorus weer gaat zitten durft hij wel naar de kapper!

• Hoe kan het dat Dorus nu wel geknipt durft te worden? [mogelijk antwoord: hij heeft een plan bedacht om stil te zitten]
• Waar komen de spijkers vandaan die Dorus gebruikt? [mogelijke antwoorden: uit zijn fantasie, van de schilderijtjes aan de muur]
• Hoe hoor je dat? [mogelijk antwoord: aan het geluid, ze vliegen door de lucht].

Dit is de laatste slide van deze les.

Om af te sluiten kan het leuk zijn om samen het Kabam! te zingen in de klas. De tekst van het lied is te vinden in werkblad 2.