Tutorial maken

• Mediawijsheid
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Introductie

In deze les gaan leerlingen een eigen tutorial maken.

Instructies

Leerdoelen:

• Leerlingen oefenen met maken van een stappenplan;
• Leerlingen oefenen met het filmen in verschillende filmkaders;
• Leerlingen werken aan hun presentatievaardigheden voor de camera;
• Leerlingen kunnen na deze lessen monteren in een simpel montageprogramma;
• Leerlingen weten hoe ze de basis compositieregels kunnen toepassen tijdens het filmen;
• Leerlingen weten hoe ze rekening kunnen houden met tegenlicht tijdens het filmen.

Begeleidingstips:

Deze opdracht kan in tweetallen of drietallen uitgevoerd worden. Zorg ervoor dat leerlingen de presentatie voor de camera afwisselen als er in drietallen gewerkt wordt.

In de lestijd van 90 minuten is geen tijd voor gezamenlijk terugkijken opgenomen. Als dat gewenst is, plan hier extra tijd voor in. De tutorials zullen tussen de 2 en 4 minuten gaan duren.

Je kunt zelf de onderwerpen voor de tutorials voorbereiden, of leerlingen zelf laten kiezen of bedenken.

Begrippenlijst:

• Filmkader: close-up, medium, totaal, over-the-shoulder.
• Perspectief: de hoek waar vanuit je iets filmt (bijv. hoger of lager dan ooghoogte).
• Shot: filmopname.
• Snijshot: een stukje film dat vaak tijdens een interview gebruikt wordt in de montage. Je luistert naar het interview terwijl je even iets anders ziet. Bijvoorbeeld iets waar het in het interview over gaat.
• Ruwe montage: alle shots in ongeveer de goede volgorde maar nog niet op maat gesneden.
• Cut-away: in de montage knippen naar een ander shot om vervolgens weer terug te gaan naar het beginshot.
• Rule of thirds: compositieregel bij het filmen, waarbij het beeld in negen vlakken verdeeld wordt.
• Tegenlicht: Een lichtbron achter het object of de persoon die gefilmd wordt. ‘Last hebben van tegenlicht’ betekent dat die lichtbron zoveel licht geeft dat het object of persoon niet goed te zien is.
• Challenge: De filmmakers voeren een (zelfbedachte) grappige of gekke opdracht uit en filmen dit.
• Jump-cut: een montagetechniek waarbij je een sprong(etje) in de tijd ziet. Je ziet het beeld ‘verspringen’ doordat er geen plakshot of cut-away is gebruikt.

Tutorial maken

DIY: Do It Yourself!

Vraag of je leerlingen zelf weleens een tutorial kijken. Misschien kunnen jullie er een paar gezamenlijk bekijken?

Vertel dat jullie vandaag zelf een tutorial gaan maken. De leerlingen bereiden zich voor met behulp van een stappenplan. Eerst kijken ze drie filmtutorials. Daarna gaan ze filmen en monteren.

Maak een tutorial van 2 tot 4 minuten

Tutorial maken

1. Voor wie maak je de tutorial?
2. Waar gaat de tutorial over?
3. Welke 5 belangrijkste dingen moet de tutorial laten zien?

Laat leerlingen aan de hand van deze vragen nadenken over de inhoud van hun tutorial. 

Als leerlingen te lang doen over het kiezen van een onderwerp, stimuleer ze dan om iets te kiezen dat dicht bij henzelf ligt. 

Denk bijvoorbeeld aan 5 tips om op tijd op school te komen, of aan een voetbal tutorial over valtechnieken voor keepers.

Kijk nu de tutorials over filmkaders, tegenlicht en beeldcompositie.

1) Begin met een shot waarin je vertelt waar de tutorial over gaat.

2) Film daarna de vijf belangrijkste dingen die je wilt vertellen en wilt laten zien in verschillende filmkaders. 

Filmopdracht:

Tutorial maken

Bepaal of je de leerlingen direct aan de slag wilt laten gaan of dat je ze eerst een shotlist laat invullen. Voor elke groep is dit weer anders. 

Met een shotlist bedenk je van te voren welke shots (en in welk kader) je wilt gaan filmen. Dat is een goeie voorbereiding.

Maar als leerlingen er op dit moment in de les geen geduld voor hebben, of één lid van het groepje wordt opgezadeld met het werk, dan kun je er ook voor kiezen om het over te slaan. 

Bij een volgende keer dat je aan dezelfde klas een filmopdracht uitdeelt zullen ze beter begrijpen wat ze met een shotlist aan moeten en waar het belangrijk voor is omdat ze het proces van filmen en monteren al een keer doorlopen hebben.

Dus: met het maken van een shotlist vooraf kun je de kwaliteit van de video verhogen. Maar als het zonder aandacht gedaan wordt en het eigenlijk gewoon tijd is om te gaan filmen kun je het het beste overslaan en leerlingen vooral meegeven dat ze niet moeten vergeten korte opnamen te maken en zoveel mogelijk filmkaders te gebruiken.

1. Zet alle shots in de goede volgorde. 
2. Snijd de shots bij.
3. Plaats muziek / geluidseffecten.
4. Maak een titel.
5. Exporteer en deel met je docent.

Monteeropdracht:

Tutorial maken

Als je leerlingen weinig ervaring hebben met monteren dan kun je de tutorial op de volgende slide kijken.

Terugblik

Tutorial maken

Je kunt de les en de gemaakte tutorials nabespreken met de volgende vragen:

Is de tutorial begrijpelijk?

Hoe ging het presenteren voor de camera?

Is het filmen in verschillende filmkaders gelukt?

Hoe ging het met tegenlicht?

Zijn de compositieregels toegepast in de shots?

Wat zou je een volgende keer anders doen? 

Ben je tevreden met het eindresultaat?