Periode_4_les_7_Konjunktionen_Tips_schrijven

• Duits
• MBO
• Studiejaar 2

Periode_4_les_7

Konjunktionen 

Herhaling

Perfekt

zwakke werkwoorden

zwakke werkwoorden hebben een vast schema net als in het Nederlands:

spelen-speelde-gespeeld   (ge+ stam+d) nederlands

trainen-trainde-getraind (ge+ stam + d) nederlands

in het Duits

spielen- spielte-gespielt

sterke werkwoorden moet je uit je hoofd leren en hebben geen vast schema.

Bijvoorbeeld:

eten- at- gegeten

lopen-liep-gelopen

Basisregel voor het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden

Het voltooid deelwoord wordt gevormd door: 

GE + STAM + T

Bijvoorbeeld:

hören - Wir haben es gestern schon gehört. horen

Wij hebben het gisteren al gehoord.

spielen - Mein Hund hat mit meiner Katze gespielt. spelen

Mijn hond heeft met mijn kat gespeeld.

Zie reader 

Uitzondering 

Het voltooid deelwoord van werkwoorden op -ieren wordt gevormd door: 

STAM + T

Bijvoorbeeld:

fotografieren - Was hast du fotografiert? fotograferen

Heb jij gefotografeerd?

trainieren-  Hast du am Wochenende trainiert? trainen

Heb je in het weekend getraind?

Uitzondering 

Het voltooid deelwoord van werkwoorden met be- of ver- wordt gevormd door:

STAM + T

Bijvoorbeeld:

besuchen - Wir haben den Zoo besucht. (bezoeken)

wij hebben de dierentuin bezocht

Hoe maak je in het Duits het voltooid deelwoord ( zwak )?

1. stam + e van het werkwoord, ge- ervoor en -t erachter
2. stam van het werkwoord, ge- ervoor en -d erachter
3. stam van het werkwoord, ge- ervoor en -t erachter
4. stam van het werkwoord, gr- ervoor en -t erachter

Het voltooid deelwoord van het werkwoord machen (doen) is?

1. macht
2. gemacht
3. machen
4. gemachd

Sterke werkwoorden

(in NL sterk in Duits ook)

lopen-liep-gelopen

laufen-lief-gelaufen

zingen-zong-gezongen

singen-sang-gesungen

rijden-reed-gereden

fahren-fuhr-gefahren

Voltooid deelwoord moet je leren (er staan lijsten in het woordenboek). Is het in Nederlands sterk dan ook in het Duits

stamm +

ich  - e

du   - st

er,sie- t

wir  - en

ihr       -t

sie,Sie -en

Er hat__________(singen).
Hij heeft gezongen.

Voltooid deelwoorden bij regelmatige zwakke w.w.

1. Werkwoorden eindigen op -ieren	stam + t	stud ieren - studiert
2. Werkwoorden beginnen met be- /ver-	stam + t	be suchen - besucht ver sorgen - versorgt
3. Werkwoorden stam op -d / - t	ge + stam + e t	arbei t en - gearbeit e t mel d en - gemeld e t
4. Hoofdregel	ge + stam + t	wohnen - gewohnt

Stappenplan bij vervoegen voltooid deelwoorden

Bepaal wat voor soort werkwoord het is.

sterk w.w.

zwak w.w.

- zie Grammaticagedeelte woordenboek

1. eindigt op -ieren?

stam + t

2. begint met be/ver?

stam + t

3. eindigt stam -d/-t?

ge + stam + et

Als je op 1, 2, 3 geen antwoord 

kan geven, pas je de hoofdregel toe: ge + stam + t

Konjunktionen 

Konjuktionen (voegwoorden) .....

• Verbinden zinsdelen, zinnen en woorden met elkaar. 
• Onderschikkend = hoofdzin + bijzin
• Nevenschikkend = hoofdzijn + hoofdzin  

Voegwoorden:       denn    deshalb      oder     und   ob   weil

                                     want     daarom      of          en        of    omdat

Ich habe den Bus verpasst, deshalb bin ich zu spät.

Kommst du mit oder bleibst du zu Hause?

De woordvolgorde in de zin is hetzelfde als in het NL bij deze voegwoorden.

Nevenschikkend

Voegwoorden onderschikkend:  

bevor      obwohl    weil       dass    nachdem   während      wenn

voordat   hoewel    omdat   dat       nadat         terwijl          als

Bij deze voegwoorden verandert de zinsstructuur doordat de persoonsvorm aan het eind van de zin komt te staan. 

We hebben te maken met een bijzin, dus onderschikkend.

Ich weinte, weil er mich gekrenkt hat.

Meine Mutter sagt, dass ich zu Hause kommen soll.

Bitte sag es, bevor er böse werden kann.

Hier sind einige Konjunktionen

•  Maar
• Omdat
• Daardoor
• Waardoor
• En
• Of
• Want
• Echter

Welche Konjunktion passt im folgenden Satz?

Wir fahren in den Urlaub. Mein Vater, meine Mutter, ... ich?

Wij gaan op vakantie. Mijn vader, mijn moeder.......ik

1. oder
2. aber
3. denn
4. und

Welche Konjunktion passt im folgenden Satz?
Ich komme nicht in die Schule, ... ich krank bin.

Ik kom niet naar school, ..........ik ziek ben.

1. denn
2. oder
3. weil
4. aber

Welche Konjunktion passt im folgenden Satz?
Ich möchte keinen Kaffee, ... einen Tee.

Ik zou graag geen koffie,...........thee willen.

1. aber
2. nur
3. sondern
4. oder

Welche Konjunktion passt im folgenden Satz?
Ich liebe Spanien, war ... noch nie in Madrid.

Ik houd van Spanje,............was nog nooit in Madrid.

1. oder
2. aber
3. denn

Welche Konjunktion passt im folgenden Satz?
Ich muss leider zu Hause bleiben, ... ich habe Fieber.

Ik moet helaas thuis blijven,...................................ik heb koorts.

1. weil
2. und
3. wenn
4. denn

wann oder wenn [wanneer]

• wann --> als het om tijd gaat
• wenn --> als het om een voorwaarde gaat 

Niemand weiß, __________ der Krieg vorbei ist.
Niemand weet wanneer de oorlog voorbij is.

1. wenn
2. wann

_________ es morgen nicht regnet, gehe ich zu Fuß.
Wanneer het morgen niet regent, ga ik te voet.

1. Wenn
2. Wann

Toen

• als --> op een specifiek moment
• damals --> in de betekenis van "vroeger" 

___________ ich 16 wurde, war Trump noch Präsident.

Toen ik 16 werd, was Trump nog president.

1. Als
2. Damals

________ gab es noch kein Handy oder Internet.

Toen was er nog geen mobiele telefoon of internet.

1. Als
2. Damals

Of

• oder --> Wahl zwischen zwei Alternativen
• ob --> keine Wahl zwischen Alternativen
• entweder ... oder --> het een of ander

Weißt du, _________ wir morgen eine Fahrradtour machen werden?

Weet jij, ______wij morgen een fietstochtje maken?

1. oder
2. ob
3. entweder ... oder

Möchtest du ________
Wil jij (zou jij willen) _______?

1. Käse oder Wurst
2. entweder Wurst oder Käse
3. Käse ob Wurst

anders 

• anders --> op een andere manier
• sonst --> in andere gevallen 

Ihr musst für die Prüfung lernen, _______ bekommt ihr eine schlechte Note.

Jullie moeten voor de toets leren,________krijg je een slecht cijfer.

1. anders
2. sonst

Es funktioniert nicht, vielleicht solltest du es mal ________ probieren.
Het werkt niet, misschien moet jij een keer________proberen.

1. anders
2. sonst

omdat, want

omdat = weil (onderschikkend) Unterordnende Konjunktion

want = denn (nevenschikkend) Nebenordnende Konjunktion

Ich bleibe zu Hause, _____ ich bin krank.

Ik blijf thuis,___________ik ben ziek.

1. weil
2. denn

Ich habe wirklich Hunger, _________ ich heute morgen nichts gegessen habe.

Ik heb echt honger______ik vanochtend niks gegeten heb.

1. weil
2. denn

dat

• das = het --> als lidwoord (onzijdig)
• das = dat --> als betrekkelijk voornaamwoord; het slaat terug op een onzijdig zelfstandig naamwoord. 
• dass = dat --> voegwoord (slaat niet terug op een zelfstandig naamwoord) 

Das Fenster, ______ kaputt war ist gestern repariert worden.

Het raam,__________kapot was is gisteren gerepareerd.

1. das (lidwoord)
2. das (betrekkelijk voornaamwoord)
3. dass

_________ Haus ist sehr schön.
Het huis is heel mooi

1. Das (lidwoord)
2. Das (betrekkelijk voornaamwoord)
3. Dass

Ich weiß, ______ du das Fester reparieren kannst.

Ik weet, dat jij het huis repareren kan.

1. das (lidwoord)
2. das (betrekkelijk voornaamwoord)
3. dass

maar

      maar

• aber --> bij een 
• sondern --> bij een tegenstellig na een ontkenning
• nur --> in de betekenis van 'slechts'
  niet alleen ... maar ook
• nicht nut ... sondern auch --> bij een toevoeging

Die Aufgabe kostet dir _________ 10 Minuten.
Die opdracht kost je______10 minuten.

1. aber
2. sondern
3. nur

Er hat die Prüfung nicht geschafft, _______ er wird die Prüfung in der Zukunft sicher bestehen.

Hij heeft die toets niet gered,_________hij gaat die toets in de toekomst zeker halen.

1. aber
2. sondern
3. nur

Welcher Satz ist richtig?

1. Er fährt nach Deutschland, aber auch nach Spanien.
2. Er fährt nach Deutschland, sondern auch nach Spanien.
3. Er fährt nicht nur nach Deutschland sondern auch nach Spanien.

Er ist nicht dumm _______ schlau.
Hij is niet dom_____slim.

1. aber
2. sondern
3. nur

dan

• dann --> daarna, dan, in dat geval (voorwaarde, volgorde verwijzing naar tijd, kan beklemtoond worden) 
• denn --> dan toch (altijd zonder klemtoon)

Erst waschen und ______ ins Bett.
Eerst wassen en ______in bed.

1. dann
2. denn

Und _____ hast du gesagt. "Ich mache das"
En toen heb jij gezegd. Dat doe ik.

1. dann
2. denn

helemaal

• gar / überhaupt --> in combinatie met een ontkennend woord.
• ganz --> in andere gevallen.  

Mein Bruder hat das _________ nicht gemacht.
Mijn broer heeft dat_____niet gedaan.

1. ganz
2. überhaupt
3. gar

Das Auto war _______ teuer.
De auto was_____duur.

1. ganz
2. überhaupt
3. gar

Ben je klaar probeer alle grammatica onderdelen te oefenen in LessonUp