21-11-30 Werking hart + start CVRM

• BSP apothekersassistenten
• MBO
• Studiejaar 2

 Start CVRM

Microfoon gedempt

Camera aan

Gebruik de Chat voor vragen of zet je microfoon even aan.

Doe actief mee

Online les ivm quarantaine.

Is het prettig dat er één onderwerp op een lesdag wordt behandeld of is meer variatie gewenst?

Programma van deze les

- Vragen van jullie

- Uitleg werking van het hart

- CVRM

Lesdoelen van vandaag:

-  Je weet op welke manier het hart werkt

- Je kent de verschillende hart- en vaataandoeningen

- Je kent de risicofactoren van hart- en vaataandoeningen

- Je kent de bijbehorende gnm met hun werking

- Je kent de leefstijladviezen

 

Wat is CVRM ?

Het opsporen en behandelen van risicofactoren voor hart- en vaatziekten.

Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke doodsoorzaak in de westerse wereld. Jaarlijks sterven in Nederland ongeveer 40.000 mensen aan deze aandoeningen, wat neer komt op ongeveer 30% van de totale sterfte.

De werking van het hart

Atrium = boezem

Ventrikel = kamer

Aan de buitenkant is het hart voorzien van kransslagaders → voorzien hart van bloed & zuurstof

Samentrekken van het hart

Route van het bloed:

rechterboezem → rechterkamer → longslagader → longen → longader → linkerboezem → linkerkamer → aorta

 

 

Grote en kleine bloedsomloop

Kleine bloedsomloop →

 naar de longen

Grote bloedsomloop →

 naar rest van lichaam

Het hart is de pomp van ons lichaam, op die manier wordt elke cel in ons lichaam voorzien van zuurstof en energie en worden afvalproducten weer afgevoerd.

Om alle cellen te kunnen bereiken moet het hart een zekere overdruk leveren= bloedduk.

Systolische druk ontstaat door het samentrekken van het hart.

Diastolische druk is de druk tijdens de ontspanningsfase.

Het hart geeft de pompkracht, de bloedvaten veroorzaken weerstand.

De vele Latijnse benamingen van de onderdelen hoef je niet te kennen. Het filmpje is bedoeld ter ondersteuning van de uitleg over het hart. 

Geleiding in het hart 

Sinusknoop: bepaald het ritme

AV-knoop: poortwachter

 

 

P-top: samentrekken van de boezems (de lijn wordt daarna weer vlak, omdat het elektrische signaal even wordt vastgehouden)

QRS-complex: samentrekken van de hartkamers

T-top: ontspannen van de hartspier

Na de T-top begint het weer opnieuw voor de volgende hartslag

Het weefsel tussen boezems en kamers vormt een isolerende laag die de elektrische prikkel op de meeste plaatsen niet geleidt. De prikkel kan alleen zijn weg vinden via een groepje cellen midden in het hart, op de grens van boezem (atrium) en kamer (ventrikel). Dit wordt de atrioventriculaire knoop ofwel de AV-knoop genoemd. Een bijzondere eigenschap van de cellen in de AV-knoop is dat zij de elektrische prikkel kunnen afremmen. Dat heeft als gevolg dat de kamers net iets later samentrekken dan de boezems, waardoor het bloed in twee stappen door het hart gaat. Eerst wordt het vanuit de boezems in de kamers geperst en dan vanuit de kamers het hart uit. 

Vier fasen van een hartslag

A. De elektrische prikkel begint in de sinusknoop die zich bevindt in het plafond van de rechterboezem. Duur: ongeveer 0.11 seconden of minder. Naam: P-top.

B. Daarna wordt de elektrische prikkel even opgehouden in de AV-knoop. Duur: 0.2 seconde. Naam: PR-segment.

C. De elektrische prikkel verspreidt zich over de spierwand van de kamers, die daardoor krachtig samenknijpen. Duur: 0.08-0.10 seconde. Naam: QRS-complex.

D. Herstelfase. Naam: T-top.

Vier fasen van een hartslag

A. De elektrische prikkel begint in de sinusknoop die zich bevindt in het plafond van de rechterboezem. Duur: ongeveer 0.11 seconden of minder. Naam: P-top.

B. Daarna wordt de elektrische prikkel even opgehouden in de AV-knoop. Duur: 0.2 seconde. Naam: PR-segment.

C. De elektrische prikkel verspreidt zich over de spierwand van de kamers, die daardoor krachtig samenknijpen. Duur: 0.08-0.10 seconde. Naam: QRS-complex.

D. Herstelfase. Naam: T-top.

Systole en diastole 

Systole = de samentrekkende fase van het hart

Diastole = rustfase van het hart.

Snelheid van samentrekken bepaald door autonome zenuwstelsel

Hartfrequentie = aantal slagen per minuut (normaal ±70/min)

 

 

<65 mm Hg

Volume

Slagvolume = hoeveelheid bloed per slag

                     → normaal ± 70 ml

Hartminuutvolume = frequentie x slagvolume   

                     → normaal ±5 liter per minuut

 

  

 

Wat wil je leren over CVRM?

CVRM = cardiovasculair risicomanagement

Het opsporen en behandelen van risicofactoren voor hart- en vaatziekten.

Hart- en vaatziekten zijn onder te verdelen in:

• Aangeboren hartziektes→ niet goed aangelegd tijdens de zwangerschap.
  
• Ziektes door een slechte bloedtoevoer naar het hart of hersenen→ mogelijke gevolgen zijn decompensatio cordis, angina pectoris, hartinfarct of herseninfarct.
  
• Vaatziektes→ bijv. spataderen, etalagebenen en de ziekte van Raynaud.
  
• Andere hart- en vaatziektes→ bijv. hartritmestoornissen, reumatische hartziektes en ontstekingen.
  

Slechte bloedtoevoer kan mogelijk ontstaan door vaatkramp, trombose (bloed stolt te gemakkelijk→ stolsels), embolie(gevolg van trombose→blokkade), of slagaderverkalking (atherosclerose)

Trombose kan ontstaan door verandering bloedvatwand (bv atherosclerose), lage stroomsnelheid bloed (bv atriumfibrilleren), veranderde samenstelling bloed (bv zwangerschap)

Spataderen= verwijde aderen. Etalegebene= slagaderen zijn vernauwd.

Ziekte van Raynaud=vaataandoening waarbij de bloedtoevoer stopt naar de vingers of tenen

Hart gaat eerst hartminuutvolume compenseren door ↑ frequentie

Bloed gaat “ophopen” (stuwing)

in de longen: kortademigheid, slechte zuurstofopname, blauwe verkleuring

in de benen: oedeem, ‘s nachts plassen

in de lever: schade

Lichaam heeft steeds zuurstoftekort: vermoeidheid, inspanningsintolerantie

Behandeling decompensatio cordis

Wegnemen behandelen eventuele onderliggende ziekte:

• hartklep vervangen
  
• normaliseren diabetes, longaandoeningen, bloedarmoede

Doel van de behandeling:

pompkracht verbeteren en bloeddruk omlaag

1e keus: ACE remmers

Volgende stap: diuretica

Verder: Bèta-blokkers, digoxine

Diuretica: bevorderen afscheiding water, natrium en chloride in nieren. 

Bètablokkers: remmen de werking van de sympathicus op het hart en de vaten

Digoxine: vergroot de kracht van de hartslag.  Bindt selectief aan hartspier → cumulatie.  Smalle therapeutische breedte

Beschrijf hoe de werking van bètablokkers tot stand komen?

ACE-remmers: eindigen op -pril; enalapril, ramipril

AT-2 antagonisten: eindigen op -sartan; valsartan, losartan

Bijwerking: te hoog kalium, prikkelhoest (ACE-r), hypotensie

Een zware, vette maaltijd kan een angina pectoris aanval uitlokken omdat er dan  veel bloed naar de maag en darmen moet, en het hart minder krijgt. 

Nitraten 

Bij aanval:

• nitroglycerine in spray onder de tong
  
• isosorbidedinitraat in smeltablet onder de tong
  

Onderhoud:

• mga tablet isosorbidedinitraat of -mononitraat
• pleister met nitroglycerine
  

Bijwerkingen:

Gewenning → nitraatvrije periode

Hoofdpijn

Misselijkheid/braken

Calciumantagonisten

Voor samentrekking van een spiercel is instroom van calcium nodig.

Werking: tragere en minder krachtige samentrekking → lagere zuurstofbehoefte hart, bloedvaten verwijden, lagere bloeddruk

Voorkeur werkingsplek:

- op het hart: diltiazem, verapamil

- op de vaten: nifedipine, amlodipine, lercanidipine

Bij combi met bètablokker liever een vaat-specifieke calciumantagonist.

Bijwerkingen: hoofdpijn, blozen, oedeem, duizeligheid

 

Bijwerkingen:

Gewenning → nitraatvrije periode

Hoofdpijn

Misselijkheid/braken

antistollingsmiddelen

Welke risicofactoren kun jij benoemen voor hart- en vaatziekten?

Meestal is de oorzaak van chronische nierschade diabetes of hypertensie. Andere oorzaken zijn zeldzamer.

Ik heb veel geleerd in deze les

😒🙁😐🙂😃