Burgerschap - periode 4 - les 1

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap - periode 4 - les 1

Levensvragen!

Lesdoel

Aan het einde van deze les kan je of ben je:

• uitleggen wat zingeving is
• toelichten hoe religies een rol spelen in zingeving
• zelf op zoek gegaan naar waar je blij van wordt

Stelling: Je geliefde oma komt te overlijden.. je wist wel dat je oma behoorlijk op leeftijd was, maar dat ze overleden is, komt toch als een schok. Wat is jou gedachte hierover? Stopt het hier of ben je ervan overtuigd dat je elkaar weer gaat zien in een hiernamaals?

Het stopt.. ik geloof niet in een hiernamaals maar ze blijft in mijn hart

Ik twijfel, ik hoop op een hiernamaals in 1 of andere vorm

Ik ben ervan overtuigd dat we elkaar ooit weer zien in het hiernamaals

Zin en onzin van het leven

Waarom bestaan we op deze aarde? Wat heeft het leven eigenlijk voor zin? Wat gebeurt er na je dood? En wat maakt je nu écht gelukkig? In deze les duiken we in een aantal levensvragen – niet om de antwoorden nú te vinden, maar om er alvast eens over na te denken.

Het vinden van betekenis in het leven kan een positieve invloed hebben op het psychologisch welzijn. Mensen die een gevoel van doel en betekenis hebben, ervaren vaak een hoger niveau van tevredenheid en een lager risico op depressie en angst.

De onzin van het leven

Wat een pech dat je in deze eeuw geboren bent.. In tegenstelling tot je docenten, behoor jij tot de generatie die opgroeit met allerlei grote maatschappelijke problemen. Problemen waar je zelf weinig invloed op hebt gehad.

•  Klimaatopwarming
•  Terroristische aanslagen
•  Coronavirus
•  Vluchtelingenstromen
•  Oorlog

Je zult deze problemen vast wel eens met je ouders/verzorgers hebben besproken. Zij hebben in hun jeugd nooit een coronavirus meegemaakt en ook waren ze toen niet bezig met klimaatopwarming. Deze maatschappelijke problemen hebben wel een effect op hoe jíj je nu voelt. Terroristische aanslagen of het coronavirus maakten je misschien wel bang. De vluchtelingenstromen en de oorlog in Israel/Oekraïne geven je misschien het gevoel van machteloosheid. En hoe ziet de toekomst eruit als de aarde steeds verder opwarmt?

Opdracht 1

Kies uit het lijstje hieronder het maatschappelijke probleem dat de meeste indruk op jullie maakt.

• Klimaatopwarming
•  Terroristische aanslagen
•  Coronavirus
•  Vluchtelingenstromen
•  Oorlog

Beantwoord de volgende vragen in een WORD documentje:

- Wat zijn de eerste gedachtes die bij je opkomen als je over dit maatschappelijk probleem nadenkt?

- Welke zorgen heb je over dit maatschappelijke probleem?

- Denk je dat de mensheid dit probleem snel krijgt opgelost? 

De zin van het leven

Waarom overkomt mij dit?

In situaties waarin je leven (plotseling) verandert, stellen veel mensen deze vraag. Het antwoord is voor iedereen verschillend. Sommige mensen proberen bijvoorbeeld een les te halen uit datgene wat hen overkomt, anderen stellen de tegenovergestelde vraag: Waarom zou het mij niet overkomen?

Wat heeft mijn leven voor zin?

Ieder mens stelt deze vraag. Sommigen hebben een antwoord, anderen niet. Het stellen van deze vraag laat zien dat we van waarde willen zijn als mens. En het drukt uit dat we het leven als zinloos kunnen ervaren. Als mens zijn we vanaf onze geboorte verbonden met anderen. Zonder anderen overleven we niet. 

Ieder mens heeft krachtbronnen: zaken waar je energie uit haalt. Bijvoorbeeld: dierbare herinneringen, vriendschappen, lichaamsbeweging, creatieve bezigheden, werk, God, inspirerende kunst of literatuur. In tijden waarin het moeizamer verloopt, maar ook als het vanzelf gaat, is het goed om oog te hebben voor de dingen waar je kracht uit put. 

Ben ik in balans? Wie of wat is belangrijk voor mij? Waar laad ik van op?

De zin van het leven in het kort

Er zijn 4 onderdelen waarvan we (na uitgebreid wetenschappelijk onderzoek) weten die het leven zin geven:

1. Iets kunnen doen voor anderen. 

In je werk situatie of privé, ouderen helpen, er zijn voor vrienden, kind grootbrengen, iemand blij maken of iets leren.

2. Iets kunnen verbeteren aan de wereld. 

Een technisch probleem oplossen, je tuin opknappen, huis renoveren, iets bestaands verbeteren of iets uitvinden.

3. Geloof het of niet maar iets leren! 

Dus uitvinden hoe iets werkt, een vreemde taal leren, die leuke opleiding doen of leren hoe je zelf in elkaar zit.

4. Connectie maken met de anderen om ons heen. 

Je openstellen, een goed gesprek met een ander, een leuke dag, samen iets doen, wij mensen hebben die connectie nodig. Daarom ging het ook zo slecht met veel mensen tijdens corona.

Waar haal jij
je kracht uit?

Zorgen voor je jezelf

Zorgen voor je jezelf beperkt zich niet tot één bepaald aspect van het menselijk bestaan en kan verschillende vormen aannemen. Voor de één ligt het accent op het gevoelsleven (zoals genieten van kunst, bidden, kaarsen aansteken en de boel gezellig maken voor jezelf of muziek maken/luisteren) of op activiteiten (bijvoorbeeld mediteren, sporten, wandelen in de natuur), anderen beleven het meer intellectueel (door studie of dialoog).

Wie zorgt er wel eens heel bewust voor zichzelf? En hoe doe je dat dan?

De zin van het leven volgens religie

Veel mensen zoeken zingeving in een vorm van religie. Een religie geeft voor sommigen antwoord op bepaalde levensvragen. Een religie is dan ‘iets’ waarin je gelooft, wat je helpt bij het betekenis geven aan je leven.

Er zijn verschillende vormen van religies/levensbeschouwing:

Monotheïsme: geloven in één god, zoals het jodendom, het christendom of de islam.

Polytheïsme: geloven in meerdere goden, zoals het hindoeïsme, of Chinees volksgeloof.

Animisme: geloven dat alle mensen, dieren, planten en dingen (bliksem, stenen) bepaalde krachten hebben, zoals Winti (Surinaams volksgeloof).

Het humanisme is geen religie maar een levensbeschouwing

Humanisme: geloven in de krachten van de mens zelf. Humanisten streven naar een samenleving waarin iedereen een kans heeft op een goed leven met betekenisvol werk, economische welvaart, goed onderwijs, aandachtige zorg, een rijk cultureel leven en een schone en diverse leefomgeving.

Opdracht 2

Hieronder zie je een aantal vormen van religie. Kies er één uit waar je nieuwsgierig naar bent.

Monotheïsme: Het geloof in één god, zoals het jodendom, het christendom of de islam.

Polytheïsme: Het geloof in meerdere goden, zoals het hindoeïsme, of Chinees volksgeloof.

Animisme: Het geloof dat alle mensen, dieren, planten en dingen (bliksem, stenen) bepaalde krachten hebben, zoals
Winti (Surinaams volksgeloof). Animisme is een oud geloofssysteem dat ervan uitgaat dat alle natuurlijke objecten, inclusief dieren, planten en zelfs rotsen, een spirituele essentie of ziel bezitten. Dit wereldbeeld komt voort uit het idee dat alles in de natuur met elkaar verbonden is en leeft.

Humanisme: Is geen geloof maar een levensbeschouwing die uitgaat van de waardigheid van mensen en haar inspiratie vindt in menselijke vermogens.

Beantwoord de volgende vragen in hetzelfde WORD documentje van opdracht 1. 

- Ga eens op zoek naar iets dat belangrijk is in deze religie. Dit mag van alles zijn.

- Hoe gaat jouw gekozen geloofsvorm om met de dood?

- Wat is de zin van het leven volgens jouw gekozen geloof?

Welke van de geloofsvormen (monotheïsme, polytheïsme, animisme en humanisme) spreekt jou het meeste aan?

Leg uit waarom in minimaal twee zinnen.

Opdracht 3

Reflectie opdracht:

- Hoe vind je het om na te denken over levensvragen? Leg je antwoord uit.

- Wat heb je over jezelf ontdekt tijdens deze les?