Les 6: Kritiek en Weerstand nog aanvullen door Ad

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 4

Kritiek en weerstand

Wat gaan we doen:

1. ???
2. ????
3. ???
4. Opdracht 
5. Huiswerk

Leerdoelen

kennis

• Na deze les weet je ???
• Na deze les weet je ???

inzicht

• Na deze les weet ???

Kritiek geven en ontvangen wordt steeds belangrijker in de samenwerking tussen mensen. Mensen worden mondiger, individualistischer en krijg en meer zelfstandigheid.

Kritiek is een cadeautje

Verschil tussen feedback en kritiek:

feedback .............

kritiek................

mogelijke reacties

Primaire reactie op angst/gevaar

Fight: je gaat in de tegenaanval en probeert de kritiek te weerleggen. Of je trekt de ander in twijfel als feedbackgever, zodat de kritiek niet meer geldt.

  

Flight: je gaat kritiek of kritiekgevers vermijden. Bijvoorbeeld door geen opdrachten meer aan te gaan waar je mogelijk kritiek op krijgt. Of door die ene collega uit de weg te gaan die meestal geen blad voor de mond neemt. 

Freeze: je trekt je terug en reageert niet. Je zelfvertrouwen neemt af en je voelt je een minder goed persoon door de kritiek. 

7 stappen om (beter) om te gaan met kritiek/ weerstand

De eerste stap als iemand je kritiek geeft, is een keer diep in- en uitademen. 

Zorg dat je niet direct in de verdediging schiet of wegvlucht of bevriest. 

Laat de ander rustig uitpraten en luister naar wat de ander te zeggen heeft. 

Probeer ook te voorkomen dat je je na het horen van de eerste kritiek afsluit voor wat de ander zegt. Daarmee ontneem je jezelf namelijk de kans om uit de onderbouwing van de kritiek iets te halen.

Stap 1 Adem in, Adem uit

De ander bedanken voor kritiek? Dat klinkt raar. Het is heel logisch dat je de kritiek liever niet had gehoord. Het is niet leuk als iemand je commentaar geeft en niet direct enthousiast is over jou of over je werk. Toch is het nuttig om de ander hoe dan ook te bedanken voor zijn feedback.

Realiseer je dat het voor de ander ook niet eenvoudig is om jou kritiek te geven. Wie weet voelde diegene ook een drempel om dit tegen je te kunnen zeggen en heeft hij er de beste bedoelingen mee. Bedank daarom in ieder geval voor de moeite, ook als je je niet direct in de kritiek kunt vinden. 

Dat laat zien dat je de genomen moeite waardeert.

Stap 2 Bedank de ander

Vaak hebben mensen de neiging om direct te reageren op kritiek. Meestal is dat om zichzelf te verdedigen en tegen de kritiek in te gaan, maar het kan ook zijn dat je direct vragen gaat stellen of in de oplossingsmodus schiet. 

Het advies: wacht heel even.

 

Laat de feedback bezinken (ook om de fight-flight-freeze-modus uit te schakelen) voordat je er iets op zegt. Vraag de ander eventueel om een paar minuten (of zelfs een paar dagen) denktijd als je daar behoefte aan hebt.

Stap 3 Wacht even

Uit kritiek kun je wijze lessen halen. Het is dan belangrijk dat je de feedback begrijpt. 

Stel vragen aan. Vraag naar voorbeelden of tips jezelf te verbeteren. Zo kun je misschien zelfs uit onterechte kritiek nog iets halen. 

Je hoeft niet meteen met vragen te komen. Ook hier kun je de tijd voor nemen. Laat de feedback tot je doordringen en ga bij jezelf na waar je nog benieuwd naar bent. Het is prima als je een week later nog met een vraag komt. 

Stap 4  Vraag door

- geruchten (indirecte kritiek achter je rug om);

- kritiek die je krijgt (kritiek die iemand in je gezicht aan je geeft);

- kritiek waar je om vraagt (bijvoorbeeld als je je leidinggevende in een functioneringsgesprek om tips vraagt);

- wat je aanneemt als kritiek (wat je denkt dat andere mensen van je denken).

Stap 5  Filter terechte van onterechte kritiek

Analyseer de situatie en de kritiek. Beschrijf wat de ander heeft gezegd en wat de tips zijn.

Maak een concreet plan of afspraken waarmee je jezelf op dit punt kunt verbeteren. 

Vraag eventueel de kritiekgever om advies of leg hem/haar je plan voor.

Vind je het lastig om er zelf rationeel naar te kijken? Vraag dan om een second opinion van iemand die je verder kan helpen. 

Blijkt dat je echt niets met de kritiek kunt? Of is de kritiek op geen enkele manier bedoeld om jou verder te helpen? Probeer het dan te laten varen. Het is zonde om je energie in die opmerkingen te steken.

Stap 6 kijk wat je ermee kan

Schrijf je piekergedachten van je af. 

Plan bijvoorbeeld een piekerkwartier in, waarin je al je piekergedachten op papier noteert. Dan kun je de gedachten makkelijker loslaten. 

Noteer overdag de dingen die wél goed gaan. Lees die successen regelmatig terug, zodat je uit je hoofd kunt zetten dat je het nooit goed genoeg doet.

Zoek afleiding, zodat je je ergens anders op kunt focussen. Doe iets waar je positieve energie uit haalt. 

Stap 7 Voorkom Piekeren

Nog een paar dingen:

Vraag zelf om feedback.  

Realiseer je dat je het nooit voor iedereen goed kunt doen. 

Geef de ander eventueel feedback op de kritiek. 

Werk aan je zelfvertrouwen en assertiviteit.  

Wanneer heb je voor het laatst kritiek gehad op je functioneren?

Vond je de kritiek terecht?

Hoe ben je hiermee omgegaan?

Schrijf je bevindingen op

Maximaal 10 minuten

wat hebben we gedaan deze les?

Vragen?

VRAGEN?