16.4 Reactiemechanisme

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

16.4 Reactiemechanisme

Leerdoelen:

Je leert over de snelheidsbepalende stap in een reactiemechanisme.

Je leert over de reactiesnelheidsvergelijking.

Je leert over het reactiemechanisme bij substitutiereacties met behulp van een nucleofiel deeltje.

Hoe verloopt een reactie?

Als we kijken naar de verbranding van Octaan:

Dit proces gebeurd niet spontaan, er zitten stappen tussen die we niet laten zien. 

Omdat er dan een boel info mist hebben scheikunde liever het reactiemechanisme. Dit geeft veel meer info over hoe de reactie verloopt. In Binas tabel 54 staan wat voorbeelden. 

De snelheidsbepalende stap

De meeste reacties bestaan uit meer dan 1 stap. 

Elke stap heeft zijn eigen snelheid en 

de langzaamste stap bepaald de 

snelheid van de hele reactie. 

Reactiesnelheidsvergelijking

De reactiesnelheid hangt, volgens het botsende deeltjes model, af van de concentraties van de reagerende stoffen. 

Er is een formule afhankelijk van het aantal deeltjes:

1 deeltje, A --> s=k[A]

2 deeltjes, A en B --> s=k[A][B]

2 deeltjes A --> s=k[A]²

k is de reactieconstante, is de hellingshoekdoor het 0-punt.

Reactiesnelheidsconstante

s=k[A]                         s=k[A]²

Reactiemechanismen van substitutiereacties

Bij de synthese van de meeste moderne narcose moet fluor met koolwaterstoffen reageren. Dit gebeurt niet/heel lastig. 

Door eerst de kw-stoffen te laten reageren met chloor en die da te vervangen voor fluor gaat het eigenlijk best goed. 

Dit is een substitutiereactie. 

Substitutiereactie

In binas tabel 54A staat de substitutie reactie van natronloog en broommethaan.                                             

De reactiesnelheidsvergelijking die je hiervoor moet opstellen is: s=k[CH₃Br][OH^-]

Beide deeltjes zijn dus de snelheidsbepalende stap. 

Energieniveaus substitutiereactie

S_n2-reactie

Het type reactie van hiervoor bevat een nucleofiel deeltje. Een deeltje dat door een positieve lading wordt aangetrokken. 

Deze reactie wordt ook wel een S_n2-reactie genoemd.

Substitutie, nucleofiel en twee concentraties die van invloed zijn op de reactiesnelheid. 

Bij 3-broom-3-ethylpentaan (C₂H₅)_{3 loopt de substitutie net iets anders omdat de OH}^- _{de positieve kern niet bereikt.} 

S_n2-reactie

Leerdoelen

Je leert over de snelheidsbepalende stap in een reactiemechanisme.

Je leert over de reactiesnelheidsvergelijking.

Je leert over het reactiemechanisme bij substitutiereacties met