H3.5 werkwoorden in vt 2/ meervoud znw 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Lesdoel

Aan het einde van deze les kan je;

• uitleggen wat een werkwoord is
  
• uitleggen wat een sterk werkwoord is incl. voorbeeld
  
• uitleggen wat een zwak werkwoord is incl. voorbeeld
  
• uitleggen hoe 't exkofschip of 't sexy fokschaap werkt
  
• zwakke werkwoorden vervoegen in de vt.
  
• zelfstandig verder oefenen met werkwoordspelling. 
  

Wat is een werkwoord?

Een werkwoord zegt wat iets of iemand doet of overkomt.

1. Sterke werkwoorden

2. Zwakke werkwoorden

Sterke werkwoorden

Zijn sterk genoeg om van 
klank te kunnen veranderen
 

Oftewel de klinker verandert

Sterk

bezoeken - bezochten

werpen - wierpen

worden - werden

Zwakke werkwoorden

Behouden dezelfde klank.

Hier zetten we iets achter, maar wat?

D of T?

Zwakke werkwoorden:

werken - werkten

fietsen - fietsten

gooien - gooiden

huilen - huilden

't ex kofschip / 't sexy fokschaap 

Hele werkwoord - en = de stam

- wel in 't sexy fokschaap > + te (n)
- wel in 't ex kofschip > + te (n)

Laatste letter van de stam:
- niet in 't sexy fokschaap > de (n)

- niet in 't ex kofschip > + te (n)

• 
  

Het meervoud

Meervoud op -en

• feest - feesten, verjaardag - verjaardagen
• laatste letterverdubbelen: blik - blikken, grap - grappen
• een klinker weglaten: baan - banen, steen - stenen
• een f veranderen in een v: dief -dieven, schijf - schijven
• een s veranderen in een z: muis - muizen, doos - dozen

Meervoud op s/'s

• je schrijft een s achter het enkelvoud als er niets verandert aan de uitspraak: bezem - bezems, appel - appels
• je schrijft 's achter het enkelvoud als het woord eindigt op een a, i, o, u of y: auto's, oma's, baby's
• let op: bij een woord dat eindigt op een e schrijf je de s eraan vast: horloges, cafés, decoraties
• let op: bij woorden die eindigen op een klank met meerdere klinkers schrijf je de s eraan vast: bureaus, etuis, gameboys

Meervoud van woorden op -ee en -ie

• woorden op -ee krijgen ën in het meervoud                                zeeën, ideeën, trofeeën
• woorden op -ie krijgen ën als de klemtoon op de ie-klank ligt theorieën, knieën, fantasieën
• woorden op -ie krijgen alleen een n als de klemtoon niet op de -ie klank ligt                                                                                       poriën, oliën

Wat is het meervoud van fee?

Wat is het meervoud van twee?

Wat is het meervoud van bacterie?

Wat is het meervoud van categorie?

Latijnse woorden

• Latijnse woorden die eindigen op -um-> krijgen in het meervoud-(-e)a of -s
  

museum- musea

museum- museums

woorden met -cus -> ici

politicus- politici

academicus- academici

Wat is het meervoud van politicus?

1. politici
2. politica

Wat is het meervoud van musicus?

1. musicussen
2. musici