Ben jij ondernemend?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H3: Ben jij ondernemend? 

3.1  kosten --> productiefactoren, kosten, toegevoegde waarde

3.2 levert het op --> winst berekenen; arbeidsproductivteit

3.3 de markt --> vraag & aanbod 

3.4 macht --> soorten markten, marktaandeel 

Wat moet je kennen/ kunnen?

• Wat zijn de productiefactoren en voorbeelden kunnen noemen.
  
• Wat is het verschil tissen variabele en vaste kosten
• Wat is afschrijving?
• Hoe bereken ik een kostprijs/ verkoopprijs/ consumentenprijs?

Productiefactoren

Vaste kosten

• Kosten die niet meteen veranderen als je meer of minder gaat produceren.
  
• Bijvoorbeeld de huur van je gebouw, loon van je vaste personeel, je kassa etc.
  

Variabele kosten

• Kosten die wel veranderen als je meer of minder gaat produceren.
  
• Bijvoorbeeld de kosten van grondstoffen, bezorgkosten (benzine), salaris invalkrachten etc.
  

Vragen? 

Hoeveel waarde voegt de bakker toe aan het product?

Afschrijving

Bedrijven hebben kapitaalgoederen (kassa's, kledingrekken, etc.). Die spullen gaan een tijd mee, daarna kun je ze vaak nog verkopen, dat is de restwaarde. Kapitaalgoederen worden steeds minder waard, de waardevermindering noem je afschrijving. 

Afschrijving

Formule afschrijving per jaar/ maand:

(Aanschafprijs – restwaarde) : aantal gebruiksjaren/ maanden.  

Aanschafprijs = De aankoopprijs van de nieuwe machine

Restwaarde = De prijs die de oude machine nog waard is als je hem verkoopt

Gebruiksjaren = Het aantal jaar dat de machine meegaat

Toegevoegde waarde

Formule toegevoegde waarde

Verkoopprijs – inkoopprijs = toegevoegde waarde

Kostprijs 

Kostprijs = Hoeveel het kost om een product of dienst te maken.

Onder te verdelen in twee categorieën: 

1. Vaste kosten
2. Variabele kosten

Hoe bereken je de kostprijs per product?

Formule:

(totale vaste kosten + totale variabele kosten) : afzet*

*Afzet = aantal verkochte producten

Oefensom kostprijs

Van fictief b.v. dat handelt in mobiele telefoons zijn de volgende gegevens bekend:

• Personeelskosten €500.000
  
• Machinekosten €320.000
  
• Bezorgkosten € 23.000
  
• Afzet 2500 telefoons.
  

Bereken de kostprijs per telefoon

• Antwoord: (€500.000 + €320.000 + €23.000) : 2500 = €337,20
  

Consumenten/ verkoopprijs

Formule =

• kostprijs/ Inkoopprijs                               €                   
• Winst (bruto winst marge)                     €                   +
  
• Verkoopprijs Exc. BTW (100%)              €
  
• BTW                                       (21%)                €                  + 
• Consumentenprijs         (121%)               €   

Consumenten/ verkoopprijs

Formules:

Verkoopprijs = Kostprijs + Winst

= Wat een ondernemer Krijgt (zonder BTW!)

Consumentenprijs = verkoopprijs + BTW

= Wat de consument moet betalen

Let op, BTW gaat naar de overheid en niet naar de ondernemer!

Bij deze actie van de Mediamarkt krijg je 21% korting op de consumentenprijs! Stel je voor dat een televisie €599 kost. Hoeveel kost hij dan als je hem bij deze actie koopt?

Uitwerking

• €599 = consumentenprijs = 121%
• €599 : 121 x 100 = €495,04

Bij de vorige vraag heb je uitgerekend wat de televisie nu kost! 

Bereken hoeveel korting je in werkelijkheid krijgt?

Uitwerking

• Korting in euro's = €599 - €495,04 = €103,96
• €103,96 : €599 x 100 = 17,35% korting 
• Hier kun je uiteraard ook een verhoudingstabel voor gebruiken (zie bord!)

Werken aan:

Blz 74

Som 1 t/m 10