2.4. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Nederland heeft gehad.

Historisch Overzicht vanaf 1848 en Staatsinrichting

De Eerste Wereldoorlog (1914-1918)

4. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Nederland heeft gehad.

Waarom weten we in Nederland weinig van de 1e WO?

Neutraal

• Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal

• Neutraal betekent dat je geen partij kiest

• Voor een handelsland als Nederland is dat lastig: je handelt immers met beide partijen.

Mobilisatie

1914

Hoewel Nederland neutraal was, mobiliseerde het leger toch: 

ook België had zich immers neutraal verklaard, 

maar was toch aangevallen!

Gevolgen van 

de Eerste Wereldoorlog 

voor Nederland

Belgische vluchtelingen

• Nederland nam rond de 1 miljoen vluchtelingen uit België op.

• Deze Belgen waren op de vlucht voor de oorlog.

• Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet

Dodendraad

• Ook wel: De Draad, genoemd

• De Dodendraad was door de Duitsers aangelegd tussen België en Nederland

• Zo wilden ze voorkomen dat geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers naar of van België konden reizen

• Op de draad stond 2000 volt

• Vermoedelijk zijn rond de 1000 mensen om het leven gekomen

Contact met de Dodenraad, waarop 2000 volt stond, betekende dood door elektrocutie...

...daarom bedachten smokkelaars allerlei manieren om de draden niet aan te raken.

Economie

• Oorlog is slecht voor de handel: er ontstaat ook in Nederland schaarste

• Ook Nederlandse schepen zijn slachtoffer van de Onbeperkte Duikbotenoorlog...

• ...maar soms ook van oorlogshandelingen van de Geallieerden

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Begrippen uit deze les

• Onbeperkte Duikbotenoorlog
• mobilisatie
• neutraal
• Dodendraad
• Aardappeloproer

Jaartallen uit deze les

• 1914: Mobilisatie
• 1915/1917: Onbeperkte Duikbotenoorlog van Duitsland
• 1917: Aardappeloproer

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen