Les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

T5_3 Literaire analyse

Les 4

Programma

Bespreken proefwerk

Uitleg

Afronding

Lesdoelen:

- aan het einde van de les weet je dat taal op een bepaalde manier op de voorgrond kan komen;

- en ken je een aantal nieuwe stijlfiguren;

- zodat je betekenis leert toekennen aan teksten.

Leerdoelen:

Deze week leer je:

• Over fictie en literatuur;
• Over de lezer en tekst.

Bespreken proefwerk 

Vraag of niet eens? > Kruisje

Tijd: 20 minuten

Literair taalgebruik en betekenistoekenning?

2.1 Nadruk op taalgebruik

Taal > normaal bedoeld voor informatieoverdracht

Literaire tekst > juist aandacht voor de literaire verwoording

Er is veel aandacht voor het taalgebruik zelf > foregrounding

Het op de voorgrond brengen van een taaluiting (= foregrounding), omdat hij opvalt

Dat kan door stijlfiguren, beeldspraak, rijm of ritme

2.2 Stijlfiguren

Tegenstelling (antithese):

Herhaling (repetitio):

Paradox (schijnbare tegenstelling):

Opsomming (enumeratio):

Litotes:

Ironie:

Eufemisme:

Chiasme (kruistelling):

Parallellisme:

Pleonasme:

Tautologie:

Hyperbool:

Retorische vraag:

2.2 Stijlfiguren

Tegenstelling (antithese): leven - dood

Herhaling (repetitio): 'Je hebt mensen, en je hebt mensen' > semantiek

Paradox (schijnbare tegenstelling): De film was aangenaam griezelig. / Doe eens rustig aan, en rap een beetje!

Opsomming (enumeratio): Zij kocht bier, wijn, vodka en cola.

Litotes: 'Dat is niet slecht!' (terwijl je bedoelt dat iets mooi is)

Ironie: mild, niet kwetsend > verbale ironie: tegenovergestelde zeg je 'Studenten, dat zijn echt keurige mensen.'

Eufemisme: 'Mijn cavia is heengegaan.'

Chiasme (kruistelling): 'Op de fiets dacht hij aan zijn gedichten, terwijl hij in een gedicht zijn fiets bezong.

Parallellisme: herhaling van vergelijkbare grammaticale constructie > syntaxis

Pleonasme: witte sneeuw, groen gras, etc.

Tautologie: 'Hij lachte blij en verheugd.' / maar ... echter

Hyperbool: 'Jullie hebben me een eeuw laten wachten!'

Retorische vraag: 'Zijn we niet allemaal mensen van vlees en bloed?'

Zelfstandig werken

Maak 2, 7 en 17 van Module 2

Afronding

Maak 2, 7 en 17

De lesdoelen waren:

- aan het einde van de les weet je dat taal op een bepaalde manier op de voorgrond kan komen;

- en ken je een aantal nieuwe stijlfiguren;

- zodat je betekenis leert toekennen aan teksten.

Lesdoelen behaald?

1. Ja
2. Nee