Joods Cultureel Kwartiertje - Poeriem, een verkleedfeest - VO

• Levensbeschouwing
• Godsdienst
• +3
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Introductie

Het Joodse jaar staat bol van de feestdagen en andere bijzondere dagen die specifieke gebeurtenissen of momenten markeren. Poeriem, het Lotenfeest, is er daar één van. In deze les maken de leerlingen kennis met dit feest en het verhaal van Ester. Ze onderzoeken hoe zijzelf opkomen voor anderen. Lotenfeest: Poeriem betekent 'loten' en daar wordt het ook het 'Lotenfeest' genoemd. Op Poeriem wordt de rol van Ester gelezen. Daarin staat hoe zij de Joden redde uit de handen van Haman. Haman, de minister van de Perzische koning, wilde de Joden doen en trok een lot om te bepalen op welke datum hij dat zou doen. Ester, de vrouw van de koning, stak hier een stokje volk en redde haar volk. Dat wordt uitbundig gevierd op Poeriem. Leerdoelen: - De leerlingen kunnen uitdrukken dat Poeriem een vrolijk feest is waarbij men zich verkleedt. - De leerlingen weten dat het verhaal van Poeriem en Ester draait om het opkomen voor wie je bent en wie anderen mogen zijn. - De leerlingen verwoorden wanneer zij voor zichzelf en anderen opkomen.

Poeriem

een verkleedfeest

joods, religie, volk, tora,joods, religie, volk, tora, anders zijn, anne frank, mozes, israël, israel, feestdagen, tien geboden, jodendom, joden, jood, mozes, einstein, leefregels, volk, jodin, joodse, geloof, joods cultureel kwartier, joods historisch museum, joods historisch kwartier, museum, historisch, cultuur, cultureel, loofhut, jodenvervolging, tweede wereldoorlog, oorlog, godsdienst, religie, joods museum, joods museum junior, levensbeschouwing, diversiteit, divers, jood leven, holocaust, christendom, islam, wereldreligie, tora, synagoge, junior, kindermuseum, max, matze, max de matze, hollander, familie hollander, feest, winter, voorjaar, kwartiertje, opkomen, poerim, poeriem, purim, puriem, porim, poriem, carnaval, verkleden, verkleed, masker, ratel, lawaai, esther, verhaal van esther, rol van esther, ester, megilla, megila, estherrol, megiela anders zijn, anne frank, mozes, israël, israel, feestdagen, chanoeka, hanoeka, hannukah, hanukah, chanukah, tien geboden, jodendom, joden, jood, mozes, einstein, leefregels, volk, jodin, joodse, geloof, joods cultureel kwartier, joods historisch museum, joods historisch kwartier, museum, historisch, cultuur, cultureel, loofhut, jodenvervolging, tweede wereldoorlog, oorlog, godsdienst, religie, joods museum, joods museum junior, levensbeschouwing, diversiteit, divers, jood leven, holocaust, christendom, islam, wereldreligie, tora, synagoge, junior, kindermuseum, max, matze, max de matze, hollander, familie hollander, feest, winter, voorjaar, kwartiertje, opkomen, poerim, poeriem, purim, puriem, porim, poriem, carnaval, verkleden, verkleed, masker, ratel, lawaai, esther, verhaal van esther, rol van esther, ester, megilla, megila, estherrol, megiela

Waarom verkleden mensen zich?

Laat de kinderen nu nadenken waarom mensen zich verkleden. Wat gebeurt er als je je verkleedt? 
Denktijd: Geef eerst een minuut denktijd met de timer.
Bespreken: Gebruik daarna de spinner om een paar leerlingen na elkaar het woord te geven. 

Te denken valt aan even een ander kunnen zijn, mensen laten schrikken, verbergen wie je bent.

[Extra: Waarom viert men feesten? - Te denken valt het vormen van een gemeenschap, terugkerende traditie, samenzijn met familie en vrienden, stilstaan bij fijne (en minder fijne) momenten.] 

 Welke feesten herken je?

Holi

Poeriem

Halloween

Carnaval

Welke feesten kennen de leerlingen? Ze koppelen nu de afbeeldingen bij de termen.
Wat weten ze ervan? Bij welke cultuur/religie hoort het?
Haal dit kort op bij de leerlingen. 

Vul eventueel aan:

Holi (phagwa): Een hindoeïstisch feest. Het nieuwe jaar wordt verwelkomd. In de buurt van een nieuw plantje wordt een stapel oud hout verbrand. Mensen dansen en zingen en strooien vrolijk gekleurd poeder over elkaar heen. Zo ziet iedereen er hetzelfde uit en vallen de verschillen weg. 

Halloween: Een combinatie van het oorspronkelijk Keltische nieuwjaarsfeest en het katholieke Allerheiligen. Dode geesten worden verjaagd met angstaanjagende kostuums.

Carnaval: Een katholiek feest vóór de vastenperiode (mogelijk is het ouder en stamt het van heidense feesten). Het verkleden komt waarschijnlijk van het Italiaanse gemaskerd bal uit de Middeleeuwen.

Poeriem: Dit Joodse 'lotenfeest' wordt verder toegelicht tijdens deze les.

Waar gaat Poeriem eigenlijk over? 

Op Poeriem verkleden mensen zich ook. 

Hi, ik ben Ester.

Ik ben de nieuwe vrouw van de Perzische koning. Hij weet niet dat ik Joods ben.
Net hoor ik dat Haman, een minister, alle Joden wil doden. Dàt ga ik aan de koning vertellen! 

Lees hoe Ester zich voorstelt.

Vragen Waarom zou Ester niet verteld hebben dat ze je Joods is, denk je?

Waarom zouden mensen zich verkleden op Poeriem?

Antwoorden Ester verborg wie ze was. (De naam Ester betekent ook 'verborgen'.) 

Maar misschien komt het, net als bij carnaval, wel van het Italiaanse gekostumeerd bal uit de Middeleeuwen. de Middeleeuwen... 

Vertel dat we nu een filmpje gaan kijken.

De koning gelooft zijn oren niet. Hij gaat Haman flink aanpakken. Dat overleeft hij niet. Zo red ik mijn volk. 

Dat gaan we vieren!

Lees hoe Esters verhaal afloopt.

Vertel dat dit verhaal op Poeriem wordt gelezen. Wanneer Hamans naam genoemd wordt, wordt er lawaai gemaakt. 

Vertel dat we nu een filmpje gaan kijken, met halverwege een vraag.

"Als mensen slecht behandeld worden, mag je niet stil blijven. Je komt op voor wie je bent en wie anderen mogen zijn. Iedere keer weer. Ook dat is iets om te vieren."

00:31

Wanneer kwam jij op voor jezelf? Waarom was dat?

En voor anderen?

Laat de kinderen nu nadenken wanneer ze voor zichzelf opkwamen. Waarom was dat? En wanneer kwamen ze voor anderen op?

Denktijd: Geef eerst een minuut denktijd met de timer.

Bespreken: Gebruik daarna de spinner om een paar leerlingen na elkaar het woord te geven. 

Waarom ratelen als Haman wordt genoemd?

1. Extra beat tijdens Poeriem
2. Haman sprak ratelend
3. Haman had een ratelslang als huisdier
4. Om de naam van deze slechterik niet te horen

Toelichting:

Om de naam van Haman, de slechterik in het verhaal van Ester, 'uit te wissen' en niet meer te horen.

Waarom hoort verkleden óók bij Poeriem?

1. Verkleden is een oud Perzisch gebruik
2. Haman verkleedde zich ook
3. Ester verborg wie ze was
4. Om boze geesten weg te jagen

Toelichting:

Ester verborg in het verhaal haar identiteit, ze vertelde de koning eerst niet dat ze Joods was. Later werd Haman dankzij haar ontmanteld als de slechterik die de Joden wilde vermoorden. Ze kwam op voor zichzelf en anderen. Toen was ze open over dat ze Joods was.

eindslide 

Bezoek het Joods Cultureel Kwartier!

Ga voor ons onderwijsaanbod naar www.jck.nl/onderwijs