H3 Elektriciteit in huis - 3.3 Elektriciteit gebruiken BL + KL

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

H3 Elektriciteit in huis - 3.3 Elektriciteit gebruiken  (Les 1)

Toets is vandaag over 3 weken

Belangrijk

• Weer 3 lessen van 3.3 
• Deze paragraaf veel formules!
• Let goed op en houd overzicht!

R=​I​​U​​

Voor vandaag

• Vorige les 
• Uitleg bij 3.3 
• Opdrachten maken bij 3.3
• Vragen via LessonUp
• Lesafsluiting

R=​I​​U​​

Weerstand	R	in Ohm
Spanning	U	in Volt	V
Stroomsterkte	I	in ampere	A

Ω

Wet van Ohm

In een nachtlampje zit een weerstand. Over deze weerstand staat een spanning van 4,0 V. Door die weerstand loopt een stroom van 0,025 A.

Bereken de grootte van de weerstand.

1. Gegeven
2. Gevraagd
3. Formule
4. Berekening
5. Antwoord 

R=​I​​U​​

Naam en antwoord op blaadje geven

Bewaar blaadje: straks nog een vraag

Leerdoelen 3.3

• Wat is het vermogen van een apparaat?
  
• Hoe bereken je het vermogen?
  
• Waarmee meet je energiegebruik?
• Hoe bereken je het energiegebruik?
• Wat kost de gebruikte energie
  
• Wat is rendement?
  
• Hoe kies je het juiste apparaat?

Watt is vermogen?

Vermogen

Het vermogen zegt wat over hoeveel energie het apparaat verbruikt

Hoe groter het vermogen hoe meer/minder? energie het apparaat gebruikt

Vermogen

Vermogen= de hoeveelheid energie die een apparaat per s omzet

De afkorting voor vermogen is de hoofdletter P van het Engelse woord voor vermogen, power.

 

De eenheid van vermogen is  watt (W).

Vermogen

Hoe bereken je het vermogen?

Vermogen	P	in Watt	W
Spanning	U	in Volt	V
Stroomsterkte	I	in ampere	A

P=U⋅I

Vermogen	P	in Watt	W
Spanning	U	in Volt	V
Stroomsterkte	I	in ampere	A

P=U⋅I

R=​I​​U​​

Weerstand	R	in Ohm
Spanning	U	in Volt	V
Stroomsterkte	I	in ampere	A

Ω

Vermogen

Vermogen hangt af van spanning en stroomsterkte

Op ieder elektrisch apparaat staat het 

vermogen aangegeven op het typeplaatje.

Grootheid	Symbool	Eenheid	afkorting
Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Capaciteit	C	ampere-uur	Ah
Weerstand	R	ohm	Ω
Vermogen	P	Watt	W

Vul tabel aan:  

Vermogen berekenen

Vermogen hangt af van spanning en stroomsterkte. Vermogen kun je berekenen met:

P = vermogen in Watt (W)

U = spanning in Volt (V)

I = stroomsterkte in ampere (A)

P=U⋅I

Vermogen berekenen

Een formule geeft een verband aan. 

- Wat gebeurd er met mijn vermogen als de stroomsterkte omhoog gaat?

- Wat gebeurd er met het vermogen als de spanning omhoog gaat?

P=U⋅I

Overzicht

Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Vermogen	P	Watt	W

voorbeeld berekening

Een wasmachine is aangesloten op het lichtnet (230V). de stroomsterkte door de wasmachine is 13,3 A. Bereken het vermogen van de wasmachine. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• U = 230 V             I = 13,3 A 

• Vermogen P =?

•  P = U x I

•  P = 230 x 13,3 = 3059

• Het vermogen is 3059 W

P=U⋅I

Bereken het vermogen van een boormachine met een spanning van 230V en een stroomsterkte van 3,9A?

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

P=U⋅I

Naam en antwoord op blaadje geven

897 W

Aan de slag

Wat KBL: Maken op BLZ 111 van 3.3 opdracht 2 t/m 11

Wat BBL: Maken op BLZ 124 van 3.3 opdracht 2 t/m 9

Hoe: Zelfstandig / samen met degene naast je 

Hulp: buurman/ buurvrouw en ik loop langs

Tijd: 20 Min

Resultaat: Inzicht krijgen in beheersing leerdoelen 3.2. 

Klaar: aangeven bij mij: 1. Nakijken 2. ander vak. 

Geen mobiel

Leerdoelen:

• Wat is het vermogen van een apparaat?
  
• Hoe bereken je het vermogen?

P=U⋅I

Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Vermogen	P	Watt	W

Ga nu naar LessonUp

Voer de code linksonder in 

Mag op je mobiel (tenzij je andere dingen doet)

Vermogen

1. I
2. U
3. P
4. R

formule van vermogen is

1. vermogen = spanning / stroomsterkte
2. vermogen = spanning x stroomsterkte
3. vermogen = spanning + stroomsterkte
4. vermogen = spanning - stroomsterkte

Hoe bereken je het vermogen?

1. P = U/I
2. P = I x R
3. P = U x I
4. P = I / R

Wat is de eenheid van vermogen?
(Het vermogen is bijvoorbeeld 40 ...)

1. Watt
2. Volt
3. Ampère
4. Spanning

Bereken het vermogen in kiloWatt als het vermogen 250 W is (net als van kg naar g).

1. 250 000 kW
2. 0,250 kW
3. 2,5 kW
4. 25 kW

Wat is het vermogen?

1. 230 Volt
2. 0,3 Ampere
3. 9 Volt
4. 6 Watt

Apparaten met een klein vermogen zijn energiezuiniger dan apparaten met een groot vermogen.

1. Juist
2. Onjuist

Ampère

Volt

Watt

Spanning

Stroomsterke

Vermogen

Einde van de les

• Huiswerk: maken van 3.3 opdracht 1 t/m 12 
• Volgende les: verder met 3.3

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan. 

H3 Elektriciteit in huis - 3.3 Elektriciteit gebruiken  (Les2)

Deze les is ALLEEN voor KBL

Voor vandaag

• Vorige les 
• Uitleg bij 3.3 
• Opdrachten maken bij 3.3
• Opdrachten maken werken met formules 
• Lesafsluiting

Leerdoelen vorige les

• Wat is het vermogen van een apparaat?
  
• Hoe bereken je het vermogen?

Dit is het typeplaatje van een magnetron.
Wat is het vermogen?

1. 230 V
2. 50 Hz
3. 2900 W
4. 2450 MHz

Leerdoelen:

• Hoe bereken je het vermogen?
• Hoe schrijf ik formules om?

P=U⋅I

Verschil BBL en KBL

Formules omschrijven

P = U x I

I = P/I

U = P/I

Gemakkelijke getallen:

6 = 2 x 3

Binas

Vermogen berekenen

Vermogen hangt af van spanning en stroomsterkte. Vermogen kun je berekenen met:

P = vermogen in Watt (W)

U = spanning in Volt (V)

I = stroomsterkte in ampere (A)

P=U⋅I

voorbeeld berekening

Een koffiezetapparaat heeft een vermogen van 700 W. 

Hij is aangesloten op 230 V. Wat is de stroomsterkte?

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• U = 230 V             P = 700 W

• I

•  I = P : U

•  I = 700 : 230 = 3,04 

• Stroomsterkte is 3,04 A

Als een elektromotor (96 V) op vol vermogen werkt, loopt er een stroom van 0,164 A.

Bereken het vermogen van de elektromotor in W.

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

Als een elektromotor (96 V) op vol vermogen werkt, loopt er een stroom van 164 mA.

Bereken het vermogen van de elektromotor.

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

Spanning in V en stroomsterkte in mA?

Stroomsterkte omrekenen naar A

Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Vermogen	P	Watt	W

Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Vermogen	P	Watt	W

voorbeeld berekening

Een wasmachine is aangesloten op het lichtnet (0,23 kV). de stroomsterkte door de wasmachine is 13,3 A. Bereken het vermogen van de wasmachine. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• U = 0,23 kV = 230 V             I = 13,3 A 

• Vermogen P =?

•  P = U x I

•  P = 230 x 13,3 = 3059

• Het vermogen is 3059 W

P=U⋅I

Binas

• Tabel 6: grootheden 
• Tabel 7 - 12: formules (12 over elektriciteit)
• Gebruik straks bij de opdrachten het Binas boekje! 

Wat nu te doen

• Maak opgave 12 van BLZ 113 (mag samen)
• Maak daarna de opdrachten 1 t/m 6 van het blad (ALLEEN)
• Klaar? aan mij laten zien + nakijken 

Stroomsterkte

capaciteit

weerstand

spanning

vermogen

Ohm

Ampère

Ampère uur

Volt

Watt

C = I x t

P = U x I

R= U : I

Leerdoelen:

• Hoe bereken je het vermogen?
• Hoe schrijf ik formules om?
• Overzicht krijgen in formules 

P=U⋅I

Verschil BBL en KBL

Formules tot nu toe

R=​I​​U​​

P=U⋅I

3.1

3.2

3.3

Einde van de les

• Huiswerk: zorg dat je opgave 12 af hebt + opdrachten van het blad
• Volgende les: verder met 3.3 

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan. 

H3 Elektriciteit in huis - 3.3 Elektriciteit gebruiken  (Les 3)

Voor vandaag

• Vorige les 
• Uitleg bij 3.3 
• Opdrachten maken bij 3.3
• Binas doornemen
• Lesafsluiting

Leerdoelen vorige les:

• Hoe bereken je het vermogen?
• Hoe schrijf ik formules om (KBL)?

P=U⋅I

Verschil BBL en KBL

Grootheid	Symbool	Eenheid	Symbool
Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Vermogen	P	Watt	W

Bereken het vermogen van een boormachine met een spanning van 230V en een stroomsterkte van 1,2 A?

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening

Antwoord

P=U⋅I

Naam en antwoord op blaadje geven

276 W

Leerdoelen vandaag

• Waarmee meet je energiegebruik?
  
• Hoe bereken je het energiegebruik?

 Energiegebruik

Hoe meet je energiegebruik?

• Energiegebruik > omzetting van energie in apparaten
  - afhankelijk van het vermogen van apparaat
  - hoelang het apparaat gebruikt wordt
  - ene apparaat gebruikt meer energie dan ander apparaat
  
  

 Energiegebruik

Hoe meet je energiegebruik?

• kilowattuurmeter > meet hoeveelheid elektrische energie een apparaat gebruikt en ook het totale energiegebruik in huis
  - geeft het energiegebruik aan in kilowattuur (kWh) > eenheid van energiegebruik

Energiegebruik

300W

100W

1400W

2200W

850W

1200W

• Vermogen van een apparaat geeft aan hoeveel energie een apparaat per seconde nodig heeft. 

• Hoe langer een apparaat aanstaat hoe meer energie deze verbruikt

Energiegebruik

300W

100W

1400W

2200W

850W

1200W

• Het energiegebruik(E) meet je in kilowattuur (kWh)
  

• Hoeveel kilowatt verbruiken deze apparaten als je ze een uur gebruikt?

Vermogen (P)

in Watt (W)

Snelheid

Energiegebruik (E)

in kilowattuur (kWh)

Afstand

Energiegebruik bereken

Het energiegebruik hangt af van het vermogen en de tijd. Het energiegebruik bereken je met de volgende formule: 

Uitleg tijd omrekenen

E=P⋅t

E = energiegebruik in kilowattuur (kWh)

P = vermogen in kilowatt (kW)

t = tijd in uren (h)

Je hoeft de formule niet om te kunnen schrijven

80 kg 

20 mg 

Vermogen in W gegeven en energiegebruik in kWh gevraagd?

E=P⋅t

Energiegebruik	E	kilowattuur	kWh
Tijd	t	uur	h
Vermogen	P	Watt	W

1200W

E=P⋅t

E = energiegebruik in kilowattuur (kWh)

P = vermogen in kilowatt (kW)

t = tijd in uren (h)

Hoeveel kilowatt verbruikt de elektrische zaag als je deze een uur gebruikt?

E=P⋅t

E = energiegebruik in kilowattuur (kWh)

P = vermogen in kilowatt (kW)

t = tijd in uren (h)

Hoeveel kilowatt verbruikt de TV als je deze 2 uur gebruikt?

300W

Wat moet je ook kunnen?

TV staat half uur aan --> 0,5 uur

TV staat 90 minuten aan --> 1,5 uur

TV staat 6 minuten aan --> ? uur 

1,5 uur = NIET 1 uur en 50 minuten

voorbeeld berekening

voorbeeld berekening Energiegebruik: 

Klaas-Jan gebruikt zijn oven met een vermogen van 3500W voor 90 min. Bereken het energie gebruik van de oven. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• P = 3500 W = 3,5 kW             T = 90 min = 1,5 h 

• Energiegebruik E = ?

•  E = P x t

• E = 3,5 x 1,5 = 5,25

• Het energiegebruik is 5,25 kWh

Energie zo duur tegenwoordig?

1 kWh kost NU €0,79

In augustus 2021 was dit  €0,24 per kWh

voorbeeld berekening

Klaas gebruikt zijn oven met een vermogen van 3500W voor 90 min. Net berekend: Het energiegebruik was dan 5,25 kWh. Hoeveel koste dit dan?

1 kWh kost NU €0,79

Binas BBL

T6: grootheden

T10: formules

Binas KBL

T6: grootheden

T10: formules

E=P⋅t

P=U⋅I

R=​I​​U​​

Formule om stroomsterkte (I) te berekenen?

Opdracht: maak je eigen boekenlegger

• Kijk straks terug naar de paragrafen (3.1 t/m 3.3) die we hebben gehad. 
• Schrijf alle formules op je boekenlegger. 

• Voorkant en achterkant
• Gebruik Binas T12 (KBL)
• Gebruik Binas T10 (BBL)
• Kijk welke we al hebben gehad en schrijf die op!

Mededeling

• Volgende les invalles
• Jullie gaan ook met NaSk bezig dus neem je boeken mee!

Vandaag eerder klaar? kan je verder met 3.3 alvast 

Aan de slag

KBL + BBL: Maak je boekenlegger!

Wat KBL: Maken op BLZ 113 van 3.3 opdracht 13 t/m 19 

Wat BBL: Maken op BLZ 128 van 3.3 opdracht 12 t/m 15 + 17 + 18

Hoe: Zelfstandig / samen met degene naast je

Hulp: buurman/ buurvrouw en ik loop langs

Klaar: 1. Nakijken 2. Boekenlegger maken 3. verder met 3.3 (opdracht 20-23 BBL en 20-25 KBL)

Geen mobiel

Leerdoelen vandaag

• Waarmee meet je energiegebruik?
  
• Hoe bereken je het energiegebruik?

Grootheid	Symbool	Eenheid	afkorting
Vermogen	P	Watt	W
Energie	E	Kilowattuur	kWh

Einde van de les

• Huiswerk KBL: maken 3.3 opdracht 13 t/m 19 en nakijken!
• Huiswerk BBL: maken 3.3 opdracht 12 t/m 15 + 17 + 18 en nakijken!
• Volgende les: verder met 3.3

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan. 

H3 Elektriciteit in huis - 3.3 Elektriciteit gebruiken  (Les 4)

Voor vandaag

• Vorige les 
• Uitleg bij rekenvaardigheden
• Opdrachten maken rekenvaardigheden 
• Vragen via LessonUp
• Lesafsluiting

Leerdoelen vorige les 

• Waarmee meet je energiegebruik?
  
• Hoe bereken je het energiegebruik?

Grootheid	Symbool	Eenheid	afkorting
Vermogen	P	Watt	W
Energie	E	Kilowattuur	kWh

Klaas gebruikt zijn oven met een vermogen van 3500W voor 90 min. Bereken het energie gebruik van de oven. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekening 

Antwoord 

voorbeeld berekening

voorbeeld berekening Energiegebruik: 

Klaas gebruikt zijn oven met een vermogen van 3500W voor 90 min. Bereken het energie gebruik van de oven. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• P = 3500 W = 3,5 kW             T = 90 min = 1,5 h 

• Energiegebruik E = ?

•  E = P x t

• E = 3,5 x 1,5 = 5,25

• Het energiegebruik is 5,25 kWh

Leerdoelen vandaag

• Wat kost de gebruikte energie?
• Wat is rendement?
  
• Hoe kies je het juiste apparaat?

Energie zo duur tegenwoordig?

1 kWh kost NU €0,79

In augustus 2021 was dit  €0,24 per kWh

voorbeeld berekening

Klaas gebruikt zijn oven met een vermogen van 3500W voor 90 min. Net berekend: Het energiegebruik was dan 5,25 kWh. Hoeveel koste dit dan?

1 kWh kost NU €0,79

Rendement

• In elektrische apparaten vindt energieomzetting plaats. 

• Elektrische energie wordt omgezet in een andere vorm van energie: licht, beweging warmte 

Rendement

• Rendement geeft aan hoeveel procent van de opgenomen energie nuttig wordt gebruikt -> nuttig betekend waarvoor je het wilt gebruiken. 

Rendement

Let op: kleinste hoeveelheid energie bovenaan. Klein getal : groot getal. 

voorbeeld berekening

voorbeeld berekening Rendement: 

een gloeilamp neemt 50 W aan vermogen op. De lamp gebruik 5 W nuttig. De rest wordt omgezet in warmte. Bereken het rendement. 

Gegeven

Gevraagd

Formule

Berekenen

Antwoord

• P_nuttig = 5 W            P_totaal = 50 W

• Rendement n

n= P_{nuttig / Popgenomen} x 100 %

• n = 5 / 50 x 100 = 10

• Het rendement is 10%

Grootheid	Symbool	Eenheid	afkorting
Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampere	A
Capaciteit	C	ampere-uur	Ah
Weerstand	R	ohm	Ω
Vermogen	P	Watt	W
Energie	E	Kilowattuur	kWh
Tijd	t	uren	h
Rendement	x	procent	%

Aan de slag

Wat: Maken opdrachten van het blad 

Hoe: Zelfstandig 

Hulp: je boekenlegger + rekenmachine

Tijd: 15 Min

Klaar: aangeven bij mij: Nakijken 

De spanning
Noteer het symbool van de spanning

1. U
2. I
3. R
4. P

De eenheid van weerstand is

1. Ampère
2. Volt
3. Ohm
4. Watt

Met welke formule bereken je de weerstand?
Weerstand =

1. U=R⋅I
2. R=​I​​U​​
3. R=​U​​I​​
4. I=​U​​R​​

De stroomsterkte
Noteer het symbool van de stroomsterkte

1. U
2. I
3. R
4. P

Vermogen is een grootheid.
Wat is de eenheid voor vermogen?

1. Watt (W)
2. Volt (V)
3. Power (p)
4. Ampère (A)

Wat betekent het rendement?

1. De hoeveelheid energie die een apparaat levert
2. De hoeveelheid warmte die elke seconde vrijkomt.
3. Het percentage nuttig gebruikte energie
4. De hoeveelheid gebruikte energie in 1 sec

Weerstand

1. I
2. R
3. U
4. P

E is het symbool voor?

1. Hoeveelheid energie
2. Spanning
3. Weerstand
4. Vermogen

Energiegebruik druk je uit in kW

1. Waar
2. Niet waar

De eenheid van stroomsterkte is ......

1. h
2. V
3. A
4. W

De eenheid van spanning is .....

1. h
2. W
3. A
4. V

Energiegebruik = vermogen x tijd

1. waar
2. niet waar

Leerdoelen vandaag

• Wat kost de gebruikte energie?
• Wat is rendement?
  
• Hoe kies je het juiste apparaat?

Einde van de les

• HW KBL: Maken op BLZ 115 van 3.3 opdracht 20 t/m 25
  
• HW BBL: Maken op BLZ 130 van 3.3 opdracht 19 t/m 23 
• Volgende les: verder met 3.4

Blijf zitten en wacht tot de bel is gegaan.