Landstede Groep

H4 PTO 2 L3 Reformatie

Welkom in de geschiedenisles!
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 33 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Welkom in de geschiedenisles!

Slide 1 - Tekstslide

Lesdoelen
Aan het eind van deze les:
  • (Her)Ken je de kenmerkende aspecten van tijdvak 5
  • (Her)ken je de oorzaken voor het uitbreken van de Reformatie
  • (Her)ken je de hiërarchie van de Katholieke kerk
  • Kan je uitleggen waarom er kritiek was op de Katholieke kerk



Slide 2 - Tekstslide

Continuïteit 
Verandering


&
'Dingen/processen/dimensies in de tijd die hetzelfde blijven' 
Dingen/processen/dimensies in de tijd die anders worden'

Slide 3 - Tekstslide

Terugblik
Bij welk kenmerkend aspect past deze bron?


Slide 4 - Open vraag

Terugblik
Toon aan dat dit schilderij laat zien dat er een continuïteit bestaat tussen de middeleeuwen en de Renaissance.


Slide 5 - Open vraag

Hoe en waarom ontstaat de Reformatie in Europa?

Slide 6 - Tekstslide

15e eeuw: Nieuwe Tijd?

14e - 16e eeuw: Start 'Renaissance' in Italië
15e eeuw: Eerste (portugese ontdekkingsreizen) 
15e - 16e eeuw: 'Renaissance' in Noord-Europa
1453: Val Constantinopel
16e eeuw:  Europese expansie
16e eeuw: Reformatie

Slide 7 - Tekstslide

'Renaissance' 
= verzamelterm voor: 
Nieuw mens- en wereldbeeld
nieuwe wetenschappelijke belangstelling
+
hernieuwde oriëntatie erfgoed van de klassieke oudheid

HET IS GEEN APART KENMERKEND ASPECT

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Welke conclusies over Erasmus kloppen?
A
Erasmus was een Humanist
B
Erasmus was een Protestant
C
Erasmus past bij het kenmerkende aspect: 'hernieuwde oriëntatie op de Klassieke Oudheid'
D
Erasmus past bij het kenmerkende aspect: "Nieuw mens- en wereldbeeld en nieuwe wetenschappelijke belangstelling"

Slide 10 - Quizvraag

Slide 11 - Tekstslide

overzicht Christendom

Slide 12 - Tekstslide

Hiërarchie katholieke kerk 
Paus
Bisschop
Priester/pastoor 
non

monnik

Slide 13 - Sleepvraag

Kenmerkend aspect
De protestantse Reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had 

Slide 14 - Tekstslide

→Sleep de onderdelen naar de juiste plek
Protestant
Katholiek
Maarten Luther
De Paus
Aflaten
Bijbel in volkstaal
Latijnse kerkdienst
Sober
Beeldenverering
Reliekenverering
'Kale' kerk
Beelden in de kerk
'Magische' handelingen
Sobere handelingen

Slide 15 - Sleepvraag

Aflaten
Als je een aflaat kocht werden daarmee je zonden vergeven.

Slide 16 - Tekstslide

Over welke handeling van de katholieke kerk gaat deze bron? Verwijs naar een beeldelement in je antwoord.

Slide 17 - Open vraag

Katholieke kerk (1)
  • Christelijke kerk

  • Staat onder leiding van de Paus in Rome (vandaar ook wel: Rooms-Katholieke Kerk)

  • Hiërarchisch: er is een duidelijke leider en indeling van macht

  • De mis (kerkdienst) en de Bijbel zijn in het Latijn

Slide 18 - Tekstslide

Katholieke kerk (2)
  • Er staan beelden in de kerk

  • Deze beelden (van bijvoorbeeld heiligen) worden soms ook vereerd

  • Ook relieken (overblijfselen van heiligen) worden vereerd

  • Er zijn magische handelingen en rituelen, zoals: wijn/bloed en brood/lichaam

Slide 19 - Tekstslide

Splitsing van de Kerk

Uitgangspunt Katholieke kerk:

  • De kerk bepaalt de geloofsregels.
  • Geestelijkheid is nodig voor het contact tussen God en gelovige
Humanisten
      Erasmus,             Luther,                Calvijn







Erasmus: Vulgaat (Latijnse Bijbelvertaling) staat vol fouten.

Luther en Calvijn: 
  • Kerk is niet bezig met geloof maar met bijgeloof, rijkdom en macht.
  • Bijbel is basis van het geloof
  • Geestelijkheid is niet nodig
Kerk moet hervormd worden!



Slide 20 - Tekstslide

Kritiek op de katholieke kerk.
Mensen die afweken van de katholieke leer werden vervolgd door de Inquisitie.
                         
                                                                                                                                        Kerkelijke rechtbank die niet-
                                                                                                                                       katholieken (ketters) opspoort 
                                                                                                                                       en veroordeelt.
Vanaf 15e eeuw: 
Kritiek op de geestelijkheid kon snel worden verspreid door de nieuw uitgevonden drukpers.
                                                   gevolg

Begin van de hervormingen / reformatie: Protestbeweging tegen misstanden en manieren  van geloven in de katholieke kerk. 

Slide 21 - Tekstslide

Reformatie (1)
  • Betekent hervorming

  • In dit geval hervorming van de katholieke kerk

  • Begint aan het einde van de middeleeuwen, in de 15e eeuw

  • Protesteren tegen de macht en rijkdom (o.a. door aflaten) van de katholieke kerk

Slide 22 - Tekstslide

Reformatie (2)
  • Belangrijkste hervormers: Maarten Luther en Johannes Calvijn

  • In 1517 komt Luther met 95 stellingen (vooral tegen aflaten)

  • Hij hoopt dat de Paus mee wil denken en de Kerk zal hervormen

  • Luther wordt echter door de Paus in de ban gedaan

Slide 23 - Tekstslide

Gevolgen van de reformatie
  • Splitsing in de christelijke kerk (1517): ontstaan van de protestantse kerken (ook wel: hervormde- of gereformeerde kerk) naast de katholieke Kerk

  • Protestantse kerk spreekt veel (arme) mensen in West-Europa aan.

  • Vervolging van protestanten (ketters)

Slide 24 - Tekstslide

Katholiek:
  • Paus is leider van de kerk
  • Alle ambten in de organisatie van de kerk worden vervuld door geestelijken.
  • Geestelijken mogen niet trouwen.
  • Geestelijken en heiligen zijn nodig als  bemiddelaars tussen de gewone mens en God
  • Zonden kunnen worden afgekocht via aflaten (papiertjes met vergiffenis in ruil voor geld) 


Protestants:
  • Er is geen aparte leider van alle protestantse groepen te samen
  • Alle taken in de kerk, worden door leken vervuld. Behalve het ambt van predikant.
  • Predikanten mogen trouwen
  • In de kerkdienst staat de preek van de predikant over een Bijbeltekst centraal.
  • Geestelijken en heiligen zijn niet nodig, iedereen kan zelf zijn weg naar God vinden.
 

Slide 25 - Tekstslide

Protestantse kerk
  • Christelijke kerk

  • Er is geen duidelijke leider

  • De mis (kerkdienst) en de Bijbel zijn in de volkstaal

  • Geen beelden en/of verering van heiligen en relieken (is afleiding)

  • Sobere handelingen

Slide 26 - Tekstslide

Standpunten Luther 
Standpunten Calvijn
Tegen aflatenverkoop
Predestinatie
Zelf de bijbel lezen
Kerk is te rijk
Celibaat afschaffen
Geloof zin in mensen zelf
Volk mag vorst afzetten
Hard werken en sober leven

Slide 27 - Sleepvraag

Maarten Luther (1483-1546)
Duitse monnink die grote moeite had met de aflaten en levensstijl van de geestelijken. 
Veel aanhangers in Duitsland.
Johannes Calvijn (1509-1564)
Zwitserse hervormer die vond dat beelden niet in de Kerk thuishoorden. 
Veel aanhangers in Nederland

Slide 28 - Tekstslide

Hoewel er grote en kleine verschillen zijn...
...horen beide kerken bij de christelijke godsdienst

Slide 29 - Tekstslide

Wat is het onderwerp van dit schilderij?
Aan welke kant staat de maker van de bron?

Slide 30 - Tekstslide

Protestanten
Katholieken
Marten Luther
De Paus
Calvijn

Slide 31 - Sleepvraag

Erasmus
Da Vinci
galileo galilei
Descartes
Copernicus
Luther
Lodewijk XIV

Slide 32 - Sleepvraag

Lesdoelen
Aan het eind van deze les:
  • (Her)Ken je de kenmerkende aspecten van tijdvak 5
  • (Her)ken je de oorzaken voor het uitbreken van de Reformatie
  • (Her)ken je de hiërarchie van de Katholieke kerk
  • Kan je uitleggen waarom er kritiek was op de Katholieke kerk



Slide 33 - Tekstslide