Compositie

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4,5

Ordening (Compositie)

Wat is Ordening (compositie?)

Compositie is de manier waarop de onderdelen van een kunstwerk geordend worden. 

Iedere compositie heeft een ander effect op het kunstwerk.

Johannes Vermeer, Meisje met de 

parel ± 1665-1667, olieverf op doek

Centrale compositie

Als je aandacht naar het midden van het beeldvlak wordt getrokken, spreken we van een centrale compositie. 

Een centrale compositie heeft een statisch effect.

Driehoeks compositie

In de compositie is de vorm van een driehoek te herkennen. De belangrijkste onderdelen in de voorstelling zijn binnen deze driehoek geplaatst. Een driehoekscompositie kan een statisch of dynamisch effect hebben, afhankelijk van de voorstelling.

Statisch

Verticale compositie

De belangrijkste onderdelen zijn in een verticale lijn geordend, van boven naar beneden. Ook dit heeft een statisch effect. 

Diagonale compositie

In een diagonale compositie zijn de onderdelen diagonaal geordend of er zit een diagonale richting in. 

Dit heeft een dynamisch effect.

Over-all compositie

Alle onderdelen van de compositie zijn hetzelfde, doen patroonachtig aan en staan verspreid over het beeldvlak. 

Ze lijken buiten het schilderij tot in het oneindige door te kunnen gaan.

Het kan een statisch of dynamisch effect hebben, afhankelijk van de voorstelling.

Herhaling (ritme)

Wanneer gelijksoortige vormen, kleuren en lijnen op een regelmatige manier in een compositie terugkomen.

Het kan een statisch of dynamisch effect hebben, afhankelijk van de voorstelling.

Je ziet hier ook 'over-all compositie'

symmetrisch

De compositievorm is niet exact symmetrisch maar de grote lijn wel. 
Net als een mens, een gezicht is symmetrisch van vorm maar als je het echt symmetrisch maakt ziet dat er heel gek uit. 

Asymmetrisch

Bij een asymmetrische compositie word niks gespiegeld en is er dus geen duidelijke as aanwezig. Hierdoor is de compositie drukker en daardoor dynamischer dan een symmetrische compositie

Aandachtspunt

De aandacht van de kijker gaat meteen naar een plek in het kunstwerk.

Mondriaan