Paragraaf 11.3 Links en rechts in de politiek

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Het verloop van het politieke proces

Politieke activiteiten van burgers

Deelname aan de verkiezingen

Andere vormen van politieke deelname

Weinig interesse in de politiek

10.1

10.2

10.3

10.4

10.5

Politieke partijen en hun functies

Politieke hoofdstromingen

Links en rechts in de politiek

De politieke partijen en hun verkiezingsprogramma's 

11.1

11.2

11.3

11.4

De inrichting van het bestuur van een staat (land) en zijn onderdanen.

Gemeentebestuur

Provinciale staten

Tweede en Eerste Kamer

Europese Unie

Staatsinrichting

Gemeentelijke overheid

De provinciale overheid

Landsbestuur

Europese regering

Hoofd (= leiding) van de gemeente.

Voorzitter van de gemeenteraad.

College van burgemeester en wethouders.

Koning en de ministerraad (oftewel de regering).

Gemeenteraad

Burgemeester

College van B&W

Kroon

Regering zonder de koning.

Hoofd (=leiding) van de provincie.

Voorzitter van de Provinciale Staten.

Mensen die zich bezig houden met de dagelijkse leiding van een provincie.

Kabinet

Provinciale staten

Commissaris van de koning

Gedeputeerde

Eerste Kamer.

landelijke volksvertegenwoordiging, gekozen door de Nederlandse kiesgerechtigden.

Europese Tweede Kamer, met minder macht.

Dagelijks bestuur van de EU.

Senaat

Tweede Kamer

Europees Parlement

Europese commissie

Regeringsleiders van EU-landen die de belangrijke beslissingen nemen.

Ministers van een bepaald vakdepartement. 

Europese Tweede Kamer, met minder macht.

Dagelijks bestuur van de EU.

Europese Raad

Raad van de Europese Unie

Europees Parlement

Europese commissie

Een kabinet waarin twee of meer partijen met elkaar samenwerken.

Een overeenkomst tussen coalitiepartijen over het te voeren beleid in de regeerperiode van vier jaar.

Persoon die onderzoekt welke partijen met elkaar het beste kunnen en willen regeren.

Iemand die de ministers en staatssecretarissen zoekt die het regeerakkoord gaan uitvoeren. Zelf wordt de formateur ministerpresident. 

Coalitiekabinet 

Regeerakkoord

Informateur 

Formateur

Tweede en Eerste Kamer samen.

Partijen die de regering steunen en ministers in de regering hebben.

Partijen in de Tweede Kamer die geen ministers in de regering hebben.

Een kabinet waarin twee of meer partijen met elkaar samenwerken.

Staten-Generaal

Coalitiepartijen

Oppositiepartijen

Coalitiekabinet

feedback

Politieke participatie

Burgelijke ongehoorzaamheid

Lobbyen

Terugkoppeling (= een reactie geven). 

Deelname aan het politieke besluitvormingsproces.

Het bewust overtreden van de wet en daarbij de straf voor dit gedrag aanvaarden.

In de wandelgangen contact leggen met personen die invloed kunnen uitoefenen.

Actiegroepen

Belangenorganisatie

Burgelijke ongehoorzaamheid

Lobbyen

Een organisatie of groep van burgers die zich inzet voor een bepaalde zaak. 

Een organisatie die de belangen van bepaalde groepen mensen vertegenwoordigt en behartigt. 

Het bewust overtreden van de wet en daarbij de straf voor dit gedrag aanvaarden.

In de wandelgangen contact leggen met personen die invloed kunnen uitoefenen.

Verzameling mensen die hetzelfde denkt over bepaalde zaken.

Partijen proberen mensen te interesseren om deel te nemen aan de politiek.

Partijen bevorderen contacten tussen kiezers en gekozenen. 

Partijen laten horen welke eisen en verlangens burgers hebben.

Politieke partij

Participatiefunctie

Communicatie functie

Articulatie functie

Een manier van aankijken tegen de maatschappij en hoe de maatschappij zou moeten zijn. 

Een manier van aankijken tegen de maatschappij en hoe de maatschappij zou moeten zijn. 

Partij van de Arbeid.

Socialistische Partij.

Politieke hoofdstromingen

Socialisme

PvdA

SP

Stroming die streeft naar zo groot mogelijke vrijheid.

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.

Democraten 66.

Stroming die uitgaat van de bijbel (het evangelie).

Liberalisme

VVD

D66

Confessionalisme

Christen Democratisch Appel.

Staatkundig Gereformeerde Partij.

Christen Unie.

Stroming die het milieu zwaarder laat wegen dan de economie.

CDA

SGP

CU

Ecologische stroming

Partij voor de Dieren.

Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.

Partij voor de Vrijheid.

50Plus.

PvdD

Populistische stroming

PVV

50Plus

antwoorden - begrippen - paragraaf 11.2 politieke hoofdstromingen

1 Een manier van aankijken tegen de maatschappij en hoe de maatschappij zou moeten zijn.

2 Stroming die streeft naar een zo groot mogelijke mate van gelijkheid.

3 Partij van de Arbeid. / 4 Socialistische Partij. / 5 Stroming die streeft naar zo groot mogelijke vrijheid.

6 Volkspartij voor Vrijheid en Democratie./ 7 Democraten 66. / 8 Stroming die uitgaat van de bijbel (het evangelie).

9 Christen Democratisch Appel. / 10 Staatkundig Gereformeerde Partij. / 11 Christen Unie.

12 Stroming die het milieu zwaarder laat wegen dan de economie. / 13 Partij voor de Dieren.

14 Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.

15 Partij voor de Vrijheid. / 16 50Plus. / 17 Denk. / 18 Forum voor Democratie. 

Veranderingsgezind. 

Meer behoudend.

Verkiezingsprogramma

Links

Rechts

Hierin presenteert een partij haar standpunten voor een regeerperiode van vier jaar. 

Verkiezingsprogramma

1. Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.
2. Veranderingsgezind.
3. Meer behoudend.
4. Hierin presenteert een partij haar standpunten voor een regeerperiode van vier jaar.

Rechts

1. Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.
2. Veranderingsgezind.
3. Meer behoudend.
4. Hierin presenteert een partij haar standpunten voor een regeerperiode van vier jaar.

Links

1. Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.
2. Veranderingsgezind.
3. Meer behoudend.
4. Hierin presenteert een partij haar standpunten voor een regeerperiode van vier jaar.

Populistische stroming

1. Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.
2. Veranderingsgezind.
3. Meer behoudend.
4. Hierin presenteert een partij haar standpunten voor een regeerperiode van vier jaar.

Meer behoudend.

1. links
2. rechts
3. populistische stroming
4. verkiezingsprogramma

Veranderingsgezind.

1. links
2. rechts
3. populistische stroming
4. verkiezingsprogramma

Een stroming die luistert naar het volk en probeert met ‘gemakkelijke’ oplossingen de problemen van mensen weg te nemen.

1. links
2. rechts
3. populistische stroming
4. verkiezingsprogramma

Hierin presenteert een partij haar standpunten voor een regeerperiode van vier jaar.

1. links
2. rechts
3. populistische stroming
4. verkiezingsprogramma

antwoorden - kennisvragen - paragraaf 11.2 politieke hoofdstromingen

19 Socialisme, liberalisme, confessionalisme, ecologische stroming en populistische stroming.

20 De gemeenschap (groep).

21 Het individu.

22 Nee, ze is sociaalliberaal. Ze vertoont kenmerken van het socialisme en het liberalisme.

23 CDA, CU, SGP. 

Waar staan hier de Linkse partijen

1. CU, CDA
2. VVD, SGP, FvD, PVV
3. SP, Gronlinks, PvdD, Denk, 50 plus, PvdA, D66

Waar staan hier de Rechtse partijen

1. CU, CDA
2. VVD, SGP, FvD, PVV
3. SP, Gronlinks, PvdD, Denk, 50 plus, PvdA, D66

Antwoorden - toepassingsvragen - 11.2 politieke hoofdstromingen 

6 De politici kunnen dan horen wat de mening van het volk is.

7 Als mensen een automankement hebben komt de ANWBhulpdienst en de ANWB probeert de benzineprijzen laag te houden en tolheffing (rekeningrijden) tegen te houden.

*8a Er werd een menselijke ketting gevormd om te protesteren tegen de onveilige situatie in de kerncentrale van Tihange.

*b Er zijn scheurtjes tot wel 17 centimeter lang en er is vervolgens bijna niks aan gedaan.

*c Een menselijke ketting van protest van Aken naar Nederland naar België.

*d Het is een actie van maar liefst 50.000 mensen die een menselijk lint van protest vormden.

9a CDA

9b Dit is niet zo hoog. De partij haalt de meeste stemmen, maar telt in verhouding veel minder leden.