Les 6. Wie is de Mens? Bijbel en Evolutie over de Tweede Levensvraag

• Godsdienst
• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Wie is de mens

Door de eeuwen heen hebben mensen over zichzelf nagedacht. Wie zijn we? Waar komen we vandaan? Wat is onze bestemming? Hoe zouden we eigenlijk moeten leven? 

Nog steeds zeer belangrijke vragen voor alle mensen, jong en oud, die hun leven een beetje richting willen geven, die zich niet willen laten leven, maar er zelf iets van willen maken. Wie is de mens? Hoe zou hij eigenlijk moeten zijn?

Er zijn honderden antwoorden op deze vragen gegeven en er komen er nog steeds nieuwe bij. Priesters, dominees, politici, muziekmakers, dichters verwoorden hoe zij het zien.  

Wat is een geen voorbeeld van Immateriële waarde?

1. geduld
2. vriendschap
3. geld
4. eerlijkheid

Wat is de 1e levensvraag?

1. Wat is echt belangrijk?
2. Wie is de mens?
3. Wat is tijd?
4. Wat is lijden?

Leerdoelen

• Je bent instaat om  te omschrijven wie de mens is volgens de Bijbel.
• Je bent instaat om te omschrijven wie de mens is volgens de evolutie theorie.
• Je kunt beide opvattingen naast elkaar zetten en de belangrijkste verschillen benoemen.
• Je kunt aangeven wat de invloed is van social media op de mens.
• Je bent instaat om na te denken wat het voor jezelf betekent om mens te zijn.

De mens

Dit woordweb kan dienen als een visueel hulpmiddel om de verschillende aspecten van wat het betekent om mens te zijn te verkennen en te bespreken.

Fysieke eigenschappen

Lichaam

Sterkte

Uithoudingsvermogen

Gezondheid

Uiterlijk

Ogen

Haar

Huid

Mentale eigenschappen

Intelligentie

Leren

Probleemoplossing

Logica

Creativiteit

Kunst

Innovatie

Verbeelding

Geheugen

Herinneringen

Kennis

Ervaringen

Emotionele eigenschappen

Gevoelens

Vreugde

Verdriet

Angst

Empathie

Begrip

Meeleven

Zorgzaamheid

Liefde

Vriendschap

Familie

Sociale eigenschappen

Communicatie

Taal

Lichaamstaal

Luisteren

Samenwerking

Teamwerk

Gemeenschap

Hulpvaardigheid

Cultuur

Tradities

Normen en waarden

Sociale gewoonten

Ethische eigenschappen

Moreel besef

Goed en kwaad

Rechtvaardigheid

Integriteit

Verantwoordelijkheid

Milieu

Maatschappij

Toekomstige generaties

Zelfbewustzijn

Identiteit

Zelfbeeld

Zelfkennis

Zelfacceptatie

Persoonlijke groei

Levenslessen

Ontwikkeling

Zelfreflectie

Spirituele eigenschappen

Zingeving

Levensdoel

Filosofie

Religie

Innerlijke rust

Meditatie

Mindfulness

Spiritualiteit

. 

Dit filmpje is beduidend moeilijker.

Geschikt voor VWO leerlingen

Geef een goede en duidelijke omschrijving van je zelf.

Opdracht: Beschrijf jezelf duidelijk

Doel:

Deze opdracht helpt leerlingen om zichzelf beter te leren kennen en zichzelf op een duidelijke manier te presenteren. Het moedigt zelfreflectie aan en bevordert communicatieve vaardigheden.

Instructies voor leerlingen:

• Schrijf een duidelijke beschrijving van jezelf op. Dit kan je interesses, persoonlijkheid, doelen en achtergrond omvatten.
• Geef concrete voorbeelden en gebruik specifieke details om jezelf goed te presenteren.
• Denk na over wat je uniek maakt en wat je belangrijk vindt in het leven.

Tip: Je kunt hier een spel van maken: Wie ben ik? Dan zet je dus geen vinkje bij "Toon namen".

wie is de mens volgens de Bijbel?

Mensen zijn gemaakt naar het beeld van God, wat hen een speciale status geeft (Genesis 1:26-27).

God schiep de eerste man, Adam, uit stof en de eerste vrouw, Eva, uit een rib van Adam. (Genesis 2:7, 21-22).

"Naar het beeld van God" betekent dat mensen uniek en waardevol zijn, met speciale eigenschappen en verantwoordelijkheden.

Wie is de mens volgens de Bijbel:

Schepping door God:

De Bijbel beschrijft in het boek Genesis dat God de mens heeft geschapen. Adam, de eerste man, werd gemaakt uit stof van de aarde en Eva, de eerste vrouw, werd geschapen uit een rib van Adam (Genesis 2:7, 21-22).

Mensen zijn gemaakt naar het beeld van God, wat betekent dat ze een speciale status en waardigheid hebben (Genesis 1:26-27).

Wat betekent het dat de mens gemaakt is naar het beeld van God?

Bijzondere waarde: Mensen hebben een speciale waarde en waardigheid. Ze zijn belangrijker dan andere schepselen.

Eigenschappen van God: Mensen hebben eigenschappen die lijken op die van God, zoals liefde, creativiteit, intelligentie en het vermogen om keuzes te maken.

Verantwoordelijkheid: Mensen hebben de taak om goed voor de aarde en de dieren te zorgen. Ze moeten eerlijk en rechtvaardig handelen.

Relatie met God: Mensen kunnen een speciale relatie met God hebben. Ze kunnen met Hem praten (bidden) en naar Hem luisteren.

Wat zou "gemaakt naar het beeld van God" betekenen?

1. Dat we uiterlijk op God lijken
2. De we als mens perfect zijn net zoals God
3. Dat wij eigenschappen hebben die God ook heeft
4. Dat we eigenlijk ook God(en) zijn

Noem 1 eigenschap die God heeft en die wij als mensen ook hebben?

Eigenschappen van mensen die lijken op die van God.

Wanneer de Bijbel zegt dat mensen naar het beeld van God zijn gemaakt, betekent dit dat ze enkele eigenschappen delen met God. 

Liefde:

Mensen kunnen liefhebben en zorgzaam zijn voor anderen, net zoals God liefdevol is.

Creativiteit:

Mensen hebben de mogelijkheid om te creëren, zoals kunst, muziek en technologie, net zoals God de schepper is van het universum.

Intelligentie:

Mensen kunnen denken, leren, plannen en problemen oplossen, wat een reflectie is van Gods wijsheid.

Vrije wil:

Mensen hebben de vrijheid om keuzes te maken, goed of slecht, net zoals God kan beslissen en handelen.

Moreel besef:

Mensen hebben een gevoel van goed en kwaad, rechtvaardigheid en onrecht, wat een deel is van Gods karakter.

Communicatie:

Mensen kunnen spreken, luisteren en relaties aangaan, net zoals God met mensen communiceert en een relatie met hen wil hebben.

Emoties:

Mensen kunnen voelen en uiten zoals vreugde, verdriet, woede en medeleven, wat laat zien dat God ook emotioneel betrokken is bij zijn schepping.

Deze eigenschappen maken mensen uniek en speciaal, en laten zien dat ze een bijzondere band hebben met hun Schepper.

Mensen moeten de aarde bevolken en beheren. Ze hebben de taak om over dieren en natuur te heersen (Genesis 1:28-30).

Door ongehoorzaamheid aan God kwam zonde in de wereld, wat lijden en dood veroorzaakte (Genesis 3).

Mensen kunnen een persoonlijke relatie met God hebben en zijn bedoeld om in gemeenschap met Hem te leven en Hem te aanbidden.

Doel en opdracht:

Mensen hebben de opdracht gekregen om de aarde te bevolken en te beheren. Ze moeten heersen over de vissen in de zee, de vogels in de lucht en alle levende wezens die zich op de aarde bewegen (Genesis 1:28-30).

Zondeval:

De mens viel in zonde door ongehoorzaamheid aan God, wat resulteerde in de breuk met God en de introductie van lijden en dood in de wereld (Genesis 3).

Relatie met God:

De Bijbel benadrukt de persoonlijke relatie die mensen kunnen hebben met God. Mensen zijn bedoeld om in gemeenschap met God te leven en Hem te aanbidden.

Wat betekent "heersen over de natuur en dieren"?

Wat betekent het dat de mens moet heersen over de natuur en de dieren?

Wanneer de Bijbel zegt dat de mens moet heersen over de natuur en de dieren, betekent dit:

Verantwoordelijkheid:

Mensen hebben de taak om goed voor de aarde en de dieren te zorgen. Ze moeten ervoor zorgen dat de natuur gezond blijft en dat dieren goed behandeld worden.

Beheer:

Heersen betekent niet alleen de baas zijn, maar ook verstandig omgaan met de middelen van de aarde. Dit houdt in dat mensen de aarde gebruiken zonder haar te vernietigen.

Bescherming:

Mensen moeten de natuur en dieren beschermen tegen schade. Dit betekent bijvoorbeeld bossen beschermen, vervuiling verminderen en bedreigde diersoorten helpen overleven.

Duurzaamheid:

Mensen moeten ervoor zorgen dat de aarde ook voor toekomstige generaties een goede plek blijft om te leven. 

Dit betekent duurzame praktijken gebruiken zoals recyclen, zuinig omgaan met water en energie, en verantwoord omgaan met landbouw en veeteelt.

Kortom, heersen over de natuur en de dieren betekent dat mensen zorgvuldig en respectvol omgaan met de aarde, ervoor zorgen dat ze niet uitgeput of vernietigd wordt, en dat ze zorgen voor alle levende wezens.

Wat is volgens de Bijbel het doel van de mens?

Volgens de Bijbel heeft de mens verschillende doelen en verantwoordelijkheden:

Relatie met God:

Het belangrijkste doel van de mens is om een persoonlijke relatie met God te hebben. Dit betekent God liefhebben, Hem gehoorzamen en Hem aanbidden (Deuteronomium 10:12).

Rentmeesterschap over de aarde:

Mensen hebben de opdracht gekregen om goed voor de aarde te zorgen en te heersen over de schepping. Ze moeten de natuur respectvol gebruiken en beschermen (Genesis 1:26-28).

Liefde voor anderen:

Mensen moeten anderen liefhebben en dienen. Dit omvat het zorgen voor de behoeften van anderen, rechtvaardigheid en mededogen tonen (Matteüs 22:37-39).

Geestelijke groei:

Het leven op aarde is een kans voor mensen om te groeien in hun geestelijke leven en karakter. Dit omvat het ontwikkelen van eigenschappen zoals geduld, vriendelijkheid en zelfbeheersing (Galaten 5:22-23).

Eeuwig leven:

Het uiteindelijke doel voor gelovigen is om eeuwig leven te hebben in de aanwezigheid van God na dit leven op aarde (Johannes 3:16, 1 Johannes 2:25).

Kortom, het doel van de mens volgens de Bijbel is om God te kennen, Hem te dienen, goed voor de schepping te zorgen, anderen lief te hebben en te groeien in geestelijke volwassenheid, met het vooruitzicht op eeuwig leven bij God.

Wie is de mens volgens de evolutietheorie?

Mensen zijn geëvolueerd uit eerdere soorten, net als alle andere dieren. 

We delen een verre voorouder met apen zoals chimpansees.

De sterkste en best aangepaste dieren overleven en krijgen nakomelingen. Dit proces heet natuurlijke selectie en zorgt ervoor dat soorten zich aanpassen aan hun omgeving.

Mensen zijn niet in één keer ontstaan, maar hebben zich in miljoenen jaren ontwikkeld van eenvoudige organismen tot complexe wezens.

Wie is de mens volgens de evolutietheorie?

Afkomst van gemeenschappelijke voorouder:

Mensen zijn geëvolueerd uit gemeenschappelijke voorouders, net als andere dieren.

Natuurlijke selectie:

Charles Darwin stelde dat organismen die beter aangepast zijn aan hun omgeving meer kans hebben om te overleven en zich voort te planten.

Fossiele bewijzen:

Fossielen tonen een geleidelijke ontwikkeling van vroege mensachtigen naar moderne mensen, zoals Australopithecus en Homo sapiens.

Genetische overeenkomsten:

Mensen delen veel DNA met andere primaten, zoals chimpansees, wat wijst op een gemeenschappelijke afstamming.

Hoe denkt de evolutietheorie dat mensen zijn ontstaan?

1. Mensen zijn direct geschapen door een god
2. Mensen zijn geëvolueerd uit andere dieren, zoals apen, over een lange periode
3. Mensen zijn ontstaan door toevallige veranderingen in de genen
4. Mensen zijn ontstaan door een plotselinge gebeurtenis in de natuur

Oorsprong:

• Bijbel: Mensen zijn rechtstreeks door God geschapen, apart en uniek.
• Evolutietheorie: Mensen zijn voortgekomen uit eerdere soorten, zoals apen, door een proces van geleidelijke verandering over lange tijd.

Proces:

• Bijbel: God schiep alles door Zijn directe handelingen, Hij sprak en het ontstond.
• Evolutietheorie: Evolutie is een langzaam proces dat zich over miljoenen jaren heeft voltrokken, waarbij soorten zich aanpasten aan veranderende omstandigheden.

Vergelijking tussen Bijbelse opvatting 

en evolutietheorie.

Vergelijking tussen Bijbelse opvatting en evolutietheorie

Oorsprong:

Bijbel: Mensen zijn direct door God geschapen.

Evolutietheorie: Mensen zijn geëvolueerd uit gemeenschappelijke voorouders.

Proces:

Bijbel: Schepping door God is een directe handeling.

Evolutietheorie: Evolutie is een langzaam proces over miljoenen jaren.

Doel:

• Bijbel: Mensen zijn geschapen om een speciale relatie met God te hebben en Zijn schepping te beheren.
• Evolutietheorie: Evolutie heeft geen vooropgezet doel; het draait om aanpassing en overleving in een veranderende omgeving.

Menselijke status:

• Bijbel: Mensen hebben een bijzondere positie omdat ze gemaakt zijn naar Gods beeld, wat betekent dat ze speciale verantwoordelijkheden en rechten hebben.
• Evolutietheorie: Mensen zijn een van de vele soorten die zijn geëvolueerd.

Vergelijking tussen Bijbelse opvatting 

en evolutietheorie.

Doel:

Bijbel: Mensen hebben een speciale relatie met God en een doel.

Evolutietheorie: Evolutie heeft geen inherent doel, het draait om aanpassing en overleving.

Menselijke status:

Bijbel: Mensen hebben een unieke status als beelddragers van God.

Evolutietheorie: Mensen zijn een van de vele soorten die zijn geëvolueerd. 

In essentie, de Bijbelse opvatting benadrukt de relatie tussen mens en God, terwijl de evolutietheorie focust op de biologische ontwikkeling van soorten door natuurlijke processen.

Wat zou hier het antwoord op de vraag zijn: 

'Wie is de mens?'

Het antwoord op de vraag "Wie is de mens?" in de context van dit verhaal wijst op de mens als een wezen dat door de jaren heen verandert en evolueert, niet alleen fysiek maar ook in zijn prioriteiten en levensstijl.

De oude man beschrijft hoe Nick, een voormalige klasgenoot, in de loop der tijd materieel succes heeft bereikt - een grote auto, een eigen huis met alle luxe. 

Echter, dit succes lijkt ten koste te zijn gegaan van zijn vroegere passie voor muziek. 

Dit roept vragen op over wat de essentie van de mens is: 

• is het ons materiële succes en bezit 
• zijn het onze passies, creativiteit en menselijke verbindingen?

Het verhaal suggereert dat mens-zijn niet alleen gaat over wat we hebben bereikt of bezitten, maar ook over wat ons vreugde en vervulling geeft, zoals kunst, muziek en de tijd nemen voor dingen die ons werkelijk definiëren.

 Daarom zou het antwoord op de vraag "Wie is de mens?" als volgt kunnen worden verwoord: 

De mens een wezen is dat zoekt naar balans tussen materiële welvaart en persoonlijke vervulling, inclusief passies en creativiteit die ons menselijk maken.

"Hij heeft het vest" is een uitdrukking die betekent dat iemand de leiding of verantwoordelijkheid ergens voor heeft. Het wordt vaak gebruikt om aan te geven dat iemand de controle of het gezag over een situatie of organisatie heeft. Het idee is dat de persoon die "het vest" draagt, degene is die de beslissingen neemt of de verantwoordelijkheid draagt.

Social media

Het verkrijgen van een goed beeld van wie de mens is door middel van sociale media is complex en heeft voor- en nadelen:

Voordelen:

Directe verbinding: Sociale media biedt directe toegang tot het leven van mensen over de hele wereld. Het stelt ons in staat om te zien hoe anderen hun dagelijks leven ervaren, hun gedachten delen en hun emoties uiten.

Diversiteit van perspectieven: Door sociale media krijgen we toegang tot een breed scala aan perspectieven en ervaringen die we anders misschien niet zouden kennen. Dit kan helpen om onze kennis en begrip van verschillende culturen, achtergronden en standpunten te vergroten.

Interactie en communicatie: Sociale media moedigt interactie aan tussen individuen van over de hele wereld. Het stelt mensen in staat om ideeën uit te wisselen, discussies te voeren en relaties op te bouwen, wat kan bijdragen aan een beter begrip van elkaar.

Nadelen:

Selectieve presentatie: Mensen hebben de neiging om selectief te zijn in wat ze delen op sociale media, waardoor ze een gefilterde versie van zichzelf presenteren. Dit kan leiden tot een vertekend beeld van de werkelijke persoonlijkheid en leven van mensen.

Beperkingen in communicatie: Sociale media beperkt de communicatie vaak tot korte berichten, afbeeldingen of video's, waardoor het moeilijker kan zijn om diepgaande, echte gesprekken te voeren die nodig zijn om iemand echt te leren kennen.

Risico op misleiding: Sociale media kan ook een platform zijn voor misinformatie, gefabriceerde verhalen en valse identiteiten, waardoor het moeilijk kan zijn om te weten wie echt is en wie niet.

Conclusie:

Hoewel sociale media ons zeker een venster biedt in het leven van anderen en kan bijdragen aan ons begrip van de mensheid, is het belangrijk om kritisch te blijven en niet alles wat we zien als volledig representatief te beschouwen. Het kan een startpunt zijn voor begrip, maar diepgaande kennis van wie iemand werkelijk is, vereist vaak meer persoonlijke interactie en context dan wat sociale media kan bieden.

De volgende dia's bevatten vragen rondom het thema "Social media". Onderwerpen zoals  zelfbeeld en de impact van sociale media op zelfvertrouwen en zelfperceptie komen aan bod.

Deze vragen kunnen helpen om een open gesprek te voeren over sociale media en hoe het de persoonlijke ontwikkeling en interacties van jongeren beïnvloedt.

Het is belangrijk om een ondersteunende omgeving te creëren waarin leerlingen zich vrij voelen om hun gedachten en ervaringen te delen.

Social media

positief

negatief

Als leerlingen het woordweb hebben ingevuld, kun je samen met hen de antwoorden verdelen over positief en negatief.

Eventueel een aanleiding tot een klassengesprek.

Hoe vaak gebruik je sociale media ?

1. Een paar uur per dag
2. Ik zit bewust niet op social media
3. De hele tijd
4. Af en toe

Hoe vaak gebruik je sociale media ?

Deze vraag helpt om te begrijpen hoeveel tijd ze besteden aan sociale media en wat hen aantrekt tot deze platforms.

Heb je ooit iets gepost waar je later spijt van hebt gehad? 

Wat heb je daarvan geleerd? 

Let op!

Deze vraag is anoniem

Dit kan hen helpen nadenken over de impact van hun online activiteiten en over verantwoordelijkheid nemen voor wat ze delen.

"Wat zou je doen of adviseren als je merkt dat iemand in je omgeving wordt gepest op social media?"

Let op!

Deze vraag is anoniem

Dit kan hen helpen nadenken over de impact van hun online activiteiten en over verantwoordelijkheid nemen voor wat ze delen.

Hoeveel invloed (denk je) heeft sociale media op hoe mensen zichzelf zien?

0100

Denk je dat mensen zichzelf anders voordoen op social media dan in het echte leven? Waarom denk je dat ze dat doen?

Dit stimuleert kritisch denken over de authenticiteit van online persona's en hoe sociale normen van invloed kunnen zijn op zelfpresentatie.

Hoe vind je dat je gewerkt hebt deze les?

0100