moleculen en atomen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Formules van stoffen

Indeling van stoffen 

Deze les leer je

• molecuulformules opstellen

Wat gaan we doen?

1. wat weet je nog van de vorige lessen? (elementen)
   
2. molecuulformules 
3. opgaven maken

de juiste symbolen van de atoomsoorten zink, calcium en broom zijn:

1. Zn, Ca, B
2. Zn, C, B
3. Zn, C, Br
4. Zn, Ca, Br

de juiste symbolen van de atoomsoorten stikstof, fosfor en tin zijn:

1. N, P en Sn
2. N, F en Ti
3. S, P en Ti
4. S, F en Sn

de juiste symbolen van de atoomsoorten cadmium, lood en kwik zijn:

1. Ca, I, Hg
2. Cd, Pb, Hg
3. Ca, Pb, Ag
4. Cd, I, Ag

In dit plaatje zie je:

1. een verbinding die ontleedt in twee ontleedbare stoffen
2. een verbinding die ontleedt in 2 niet-ontleedbare stoffen
3. een mengsel dat ontleedt in 2 niet-ontleedbare stoffen
4. een mengsel dat gescheiden wordt in 2 stoffen

Macro - Micro niveau

Stoffen bestaan uit moleculen. 

Niet-ontleedbare stof

Ontleedbare stof

formules van niet-ontleedbare stoffen

• een stof = heel veel moleculen samen 

       dit laat je zien met de fase (s), (l), (g), (aq)

       dus:     Fe = 1 atoom ijzer            Fe(s) = de stof ijzer

NIEUW (noteer!)

formules van niet-ontleedbare stoffen

er zijn 7 niet-ontleedbare stoffen waarvan de moleculen uit 2 dezelfde atomen bestaan:
      ClBrINHOF

LEER!

Cl​2​​

F​2​​

I​2​​

H​2​​

O​2​​

N​2​​

Br​2​​

welke uitspraak over de stof zuurstof is juist

1. zuurstof is een ontleedbare stof , want de formule is O2
2. zuurstof is een niet-ontleedbare stof, want de formule is O2
3. zuurstof is een ontleedbare stof, want de formule is O
4. zuurstof is een niet-ontleedbare stof, want de formule is O

formules van ontleedbare stoffen

de molecuulformule laat zien hoeveel atomen er van elke soort aanwezig zijn:

index = aantal atomen

coëfficiënt = aantal moleculen
 

     

LEER!

Molecuulformules lezen en begrijpen

de index "2" staat rechtsonder het atoom

H₂

Molecuulformules lezen en begrijpen

Uit hoeveel H-atomen en hoeveel O-atomen bestaat 1 molecuul water? 

Molecuulformules lezen en begrijpen

Uit hoeveel H-atomen en hoeveel O-atomen bestaat 1 molecuul water? 

De index "2" staat rechtsonder H, dus er zijn 2 H-atomen

als een atoom maar 1x voorkomt, laat je de index weg

Molecuulformules lezen en begrijpen

Hoeveel atomen van welke soort zitten er in 1 molecuul

Wat is de molecuulformule van dit molecuul:

Molecuulformules lezen en begrijpen

Hoeveel atomen zijn er aanwezig in

6H​2​​SO​4​​

1. 6H, 2S en 4O
2. 2H, 1S en 4O
3. 12H, 6S en 24O
4. 12H, 1S en 4O

Leg uit wat het verschil is tussen 2
en

NO​2​​

N​2​​O​4​​

Namen van ontleedbare stoffen

 systematische namen

1. je ziet welke atomen erin zitten >  ...ide                       

• voorbeeld:
• CuO = koperatomen en zuurstofatomen > koperoxide
• FeS = ijzeratomen en zwavelatomen > ijzersulfide
• AgBr = zilveratomen en broomatomen > zilverbromide

Namen van ontleedbare stoffen

 systematische namen      

2. je ziet hoeveel atomen erin zitten > telwoorden 

• voorbeeld
•                N2O4 = 2x stikstofatoom + 4x zuurstofatoom 
•                                      distikstoftetraoxide

Namen van ontleedbare stoffen

               N2O4                   = 2x stikstofatoom + 4x zuurstofatoom 

                                  

               distikstoftetraoxide

N2O4

LET OP:

de index staat ACHTER het atoom in de formule

een telwoord staat VOOR het atoom in de naam

Geef de systematische naam van

Al​2​​O​3​​

Welke twee namen kun je geven aan het molecuul

SO​2​​

Afronden leerdoelen

• Je kunt een molecuulformule opstellen en begrijpen:
  

                  - practicum 5 > bouwdoos

                  - opgave 10, 11, 12

• Je kunt de systematische naamgeving toepassen:
  

                  - opgave 13, 14, 17, 18, 19

Hoe goed kun jij een molecuulformule opstellen en begrijpen?

1. ik heb geen idee hoe dat moet
2. ik kon de uitleg volgen, maar denk niet dat ik het zelf kan
3. met de aantekeningen erbij gaat me dat wel lukken
4. geen probleem, dat lukt me wel

hoe goed kun jij de systematische naam van een stof geven als de formule gegeven is?

1. wat is een systematische naam?
2. dat lukt me niet, want ik begrijp de formules niet
3. met de tabellen erbij kan ik dat wel
4. dat lukt me prima, ik ken de naamgeving

Hoe goed kun jij de formule van een stof geven als de systematische naam gegeven is?

1. dat kan ik niet. Ik begrijp de formules en naamgeving niet
2. dat lukt me niet, ik ken de symbolen van de elementen niet
3. dat lukt me niet, ik weet niet waar ik de getallen moet neerzetten
4. dat lukt me prima, ik ken de symbolen en de plek van de getallen

Als je nog een vraag hebt over deze les, stel hem dan hier: