3.3: Het verloop van de Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 2

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Eerste Wereldoorlog verliep en waarom er in de Eerste Wereldoorlog zoveel doden vielen.

Instructies

Dit is de tweede les in een reeks over de Eerste Wereldoorlog. De eerste les is hier te bekijken.

De Eerste Wereldoorlog

3.3: Het verloop van de Eerste Wereldoorlog

H3: De Eerste Wereldoorlog en het Interbellum

3.3: Het verloop van de Eerste Wereldoorlog

Sleep de punaise naar het logo dat hoort bij het onderwerp van deze les:

 De Eerste Wereldoorlog

Sleep de juiste beschrijving naar het juiste begrip

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

Bondgenootschappen

Nationalisme

Militarisme

Wapenwedloop

Strijd om de sterkste wapens

Verheerlijking van het leger

 liefde voor het eigen land

afspraken over samenwerking tussen landen

Sleep de punaise naar de kaart waar de belangrijkste landen van het bondgenootschap de Centralen donker gekleurd zijn.  

Leerdoelen

1. Je kunt het verloop van het Duitse oorlogsplan beschrijven.

2. Je kunt verschillende nieuwe wapens noemen die werden gebruikt tijdens de Eerste Wereldoorlog.

3. Je kunt beschrijven hoe de Verenigde Staten bij de Eerste Wereldoorlog werd betrokken.

4. Je kunt uitleggen waarom Rusland uit de Eerste Wereldoorlog stapte.

5. Je kunt uitleggen wat communisme is.

Wij gaan winnen!

Overal in Europa is er veel enthousiasme om

te gaan vechten én vertrouwen om te winnen: 

''met Kerst zijn we weer thuis!''

Start WO1

Duitsland zat ingesloten tussen Frankrijk en Rusland. Ze wilden niet op twee fronten tegelijk vechten. 

Oplossing: het Von Schlieffenplan. In dit plan stond beschreven dat Frankrijk zo snel mogelijk moest worden verslagen om daarna Rusland pas aan te vallen. 

Dit plan mislukte: 

• Russische mobilisatie ging veel sneller dan verwacht
• België kreeg hulp van Engeland

Het Von Schlieffenplan in beeld

De loopgraven in

De soldaten kunnen geen kant op! Ze maken uitgebreide gangenstelsels om te schuilen voor alle kogels. Dit noem je loopgraven. In totaal werd er voor 40.000 km aan loopgraven aangelegd. 

De loopgraven waren ook nodig: de nieuwe wapens waren veel te krachtig! De loopgraven werden gegraven in een zig-zagvorm, omdat een rechte lijn te makkelijk te bombarderen is. Daarnaast werd er veel gebruik gemaakt van prikkeldraad. 

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

http://www.bbc.co.uk/schools/0/ww1/

360˚ video van een loopgraaf

Tijdens de video kun je alle kanten opkijken! Probeer het maar eens uit!

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

Aanvallen vanuit de loopgraven zijn zinloos. Soldaten zijn kanonnenvoer. Het gebied tussen de vijandige loopgraven verandert in het niemandsland. 

Sleep de punaise naar het kaartje over de 

Eerste Wereldoorlog.

Klik op de voor de omschrijvingen en 

sleep ze vervolgens naar de juiste plek.

Het niemandsland

De voorste loopgraaf. Van hieruit schoten de soldaten op de vijand.

Een smalle loopgraaf in het niemandsland gegraven. Hier kon je soms horen wat de vijand deed.

Reserveloopgraaf. Hier konden soldaten in terugtrekken

Verbindingsloopgraaf tussen de voorste loopgraaf en de reserveloopgraaf.

Nieuwe wapens

Tijdens de oorlog werden er enorm veel nieuwe wapens gebruikt:

• de Dikke Bertha: voor het afvuren van granaten
• Duikboten
• Vliegtuigen/Zeppelin
• Tanks
• Vlammenwerpers
• Gifgas zorgt voor blindheid en brandwonden

Hierdoor werd er nauwelijks land veroverd. 

De Dikke Bertha

De Eerste Wereldoorlog was een oorlog van uitvindingen. 

Welke nieuwe wapens werden er toen ingezet? Sleep de antwoorden naar het groene vak.

Nieuwe wapens WOI

Tanks

Gas

Duikboten

Kanonnen

Hand-granaat

Mitrailleur

Vliegtuig

Geweren

Kern-wapens

Door de grootschaligheid van de oorlog werd de Eerste Wereldoorlog ook wel ''de Grote oorlog'' of een ''totale oorlog'' genoemd.

Welke drie kenmerken van de Eerste Wereldoorlog horen bij het begrip totale oorlog? 

Totale oorlog

Voor het eerst werd op grote schaal de burgerbevolking getroffen door belegeringen en bombardementen.

Er werden veel militairen op grote schaal ingezet.

Er werd gevochten met nieuwe, modernere wapens en wapentuig, zoals kanonnen, tanks, gifgas en kernwapens.

Door de verschillende bondgenootschappen werden veel landen bij de oorlog betrokken.

Gevolgen

Vier jaar oorlogvoeren met verwoestende wapens zorgt voor fysieke en mentale klachten. De bekendste is shellshock. 

Na de oorlog werd er geëxperimenteerd met  plastische chirurgie om de slachtoffers te helpen. 

Vier jaar lang in natte loopgraven zorgde voor rotte voeten, soms was amputatie de enige optie. 

Voor en na

Keerpuntjaar 1917

Het jaar 1917 is cruciaal voor het verloop van de Eerste Wereldoorlog. 

Op zee werd gevochten door duikboten. Duitsland torperdeerde per ongeluk het Amerikaanse passagiersschip de Lusitania. 

Dit in combinatie met het zimmerman-telegram zorgde voor deelname van de VS aan de oorlog. 

Keerpuntjaar 1917

Rusland stopt juist met deelname aan de oorlog. Het land vocht met te oude wapens en het leger bestond uit boeren en fabrieksarbeiders. De leider (Tsaar) werd afgezet en bloedig vermoord. 

In Rusland kregen de communisten o.l.v. Lenin veel steun. Ze grepen de macht tijdens de Russische Revolutie. 

Rusland sloot begin 1918 vrede met Duitsland en heette vanaf 1922 de Sovjet-Unie.

Klik op de vraagtekens om de zinnen te bekijken

Waarom is 1917 een keerpuntjaar?

Sleep de zinnen naar de juiste plek

Duitsland geeft zich over

Frankrijk geeft zich over

De Verenigde Staten stoppen met de oorlog

Franz-Ferdinand wordt vermoord

Na de Russische Revolutie stopt Rusland met de oorlog

Duitsland wordt bondgenoot van Rusland

De Verenigde Staten doen mee met de oorlog

Nederland wordt neutraal

De Eerste Wereldoorlog

Sleep de pictogrammen naar de juiste plek zodat je het verloop van de Eerste Wereldoorlog duidelijk maakt.

...

...

...

...

...

...

Begrippencheck! Geef in de poll aan welk begrip je nog lastig vindt. 

Fronten

Von Schlieffenplan

Mobilisatie

Loopgraven

Niemandsland

Dikke Bertha

Gifgas

Shellshock

Zimmerman-Telegram

Communisten

Leerdoelen-evaluatie

1. Je kunt het verloop van het Duitse oorlogsplan beschrijven.

2. Je kunt verschillende nieuwe wapens noemen die werden gebruikt tijdens de Eerste Wereldoorlog.

3. Je kunt beschrijven hoe de Verenigde Staten bij de Eerste Wereldoorlog werd betrokken.

4. Je kunt uitleggen waarom Rusland uit de Eerste Wereldoorlog stapte.

5. Je kunt uitleggen wat communisme is.

Werktijd

Nu

Volgende keer

KLAAR ?

Maak paragraaf 3.3: Het verloop van de Eerste Wereldoorlog (opdr. 1a - 18d)

Hoe?

• Alleen
• Muziek in mag
• Vraag? Steek je vinger op!

Keerpunten in de oorlog

Nakijken 

Hoe?

• Lever je opdrachten in en laat het me weten. Je kan via Tijd voor GS zelf nakijken.