Les 6. Daniël

• Godsdienst
• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 1-3

De profeet Daniël 

Het leven van Daniël uit de Bijbel is een fascinerend verhaal van geloof, moed en wijsheid. Zijn verhaal wordt verteld in het boek Daniël, dat deel uitmaakt van het Oude Testament. 

Leerdoelen

• Je kunt vertellen over de tijd dat Daniël leefde, inclusief de Babylonische ballingschap en hoe het Babylonische Rijk een rol speelde in de Bijbelse geschiedenis.
• Je weet wat de belangrijkste gebeurtenissen waren in het leven van Daniël: zoals zijn beslissing om geen onrein voedsel te eten, zijn uitleg van de droom van koning Nebukadnezar, zijn ervaring in de brandende oven, zijn tijd in de leeuwenkuil en zijn profetische visioenen.

Wat weet je al over Daniel ?

Wie was Daniel?

Daniël was een jonge Joodse edelman die samen met andere jonge mannen 

uit de elite van Juda werd weggevoerd naar Babylonië.

Ze werden meegenomen om te dienen aan het hof van de koning.

In ballingschap

Ze werden geselecteerd vanwege hun uiterlijk en intelligentie. 

Daniël was een jonge Joodse edelman die samen met andere jonge mannen uit de elite van Juda werd weggevoerd naar Babylonië toen koning Nebukadnezar Jeruzalem veroverde in 605 v.Chr. Ze werden meegenomen om te dienen aan het hof van de koning.

In de Bijbel wordt Daniël beschreven als iemand van aanzienlijke afkomst, waarschijnlijk behorend tot de Joodse elite. In Daniël 1:3-4 (NBV) staat:

"De koning gaf het hoofd van zijn hofhouding, Aspenas, opdracht enkele Israëlieten uit het koninklijk geslacht en de belangrijkste families naar zijn hof over te brengen: jonge mannen zonder enig lichamelijk gebrek, knap om te zien, die alle wetenschap en kennis in zich opnamen, vlug van begrip en in staat om aan het hof te dienen."

Uit deze passage blijkt dat Daniël en zijn vrienden, Hananja, Misaël en Azarja, werden gekozen uit de koninklijke en adellijke families van Juda om naar het Babylonische hof gebracht te worden. Ze werden geselecteerd vanwege hun uiterlijk, intelligentie en potentieel om te dienen aan het hof van koning Nebukadnezar. Dit impliceert dat ze afkomstig waren uit de hogere sociale klassen in Juda.

Wie was Daniel?

Daniël en zijn vrienden, Hananja, Misaël en Azarja (beter bekend als Sadrach), 

Mesach en Abednego.

Daniël's nieuwe naam was Beltesassar. 

Opleiding en dienst aan het Hof

Opleiding en Dienst aan het Hof: Daniël en zijn vrienden, Hananja, Misaël en Azarja (beter bekend als Sadrach, Mesach en Abednego), kregen een opleiding in de Babylonische cultuur en taal. Ze weigerden echter om de koninklijke spijzen en wijnen te consumeren, omdat deze hen ritueel onrein zouden maken volgens de Joodse wetten. In plaats daarvan aten ze alleen groenten en water en bleken ze gezonder en sterker dan de andere jongeren.

Daniel interpreteerde de droom van koning Nebukadnezar, wat zijn positie aan het hof versterkte.

De droom 

Daniël kreeg bekendheid toen hij de droom van koning Nebukadnezar uitlegde, 

waarin een groot beeld met een gouden hoofd en voeten van klei verscheen. 

Daniël legde uit dat de verschillende materialen van het beeld de opeenvolgende wereldrijken voorstelden.

Hoofd van Goud: Dit vertegenwoordigde koning Nebukadnezar zelf en zijn machtige Babylonische rijk.

Borst en Armen van Zilver: Dit symboliseerde het volgende rijk dat minder machtig zou zijn dan Babylon. Dit wordt vaak verbonden met het Medo-Perzische rijk.

Buik en Dijen van Brons: Dit vertegenwoordigde een derde rijk, dat de wereld zou overheersen. Dit wordt meestal gezien als het Griekse rijk van Alexander de Grote.

Benen van IJzer: Dit stond voor een sterk vierde rijk. Veel uitleggers zien dit als het Romeinse rijk vanwege zijn sterkte en militaristische aard.

Voeten van IJzer en Klei: Dit stelde een verdeelde en zwakkere fase van het vierde rijk voor, vaak geïnterpreteerd als een latere fase van het Romeinse rijk of een toekomstige wereldorde.

Steen die het Beeld Verbrijzelt: Deze steen stond symbool voor een koninkrijk dat door God zelf zou worden gesticht en alle eerdere koninkrijken zou overwinnen. Het wordt vaak gezien als het koninkrijk van God dat door de Messias zal worden opgericht.

De droom van Nebukadnezar en de uitleg ervan zijn beschreven in het Bijbelboek Daniël, hoofdstuk 2. 

De Droom

Koning Nebukadnezar van Babylon had een droom die hem verontrustte, maar hij kon de droom niet herinneren. Hij riep al zijn wijzen, tovenaars en astrologen bijeen om de droom en de betekenis ervan uit te leggen. Toen ze dit niet konden, dreigde hij hen allemaal te doden. Daniël, een balling uit Juda die diende in het koninklijke hof, bad tot God om de droom te openbaren.

Daniël's Uitleg

God openbaarde de droom en de betekenis aan Daniël, die vervolgens voor de koning verscheen en hem vertelde wat hij had gedroomd en wat het betekende.

De Droom: Nebukadnezar droomde van een groot beeld met een hoofd van goud, borst en armen van zilver, buik en dijen van brons, benen van ijzer, en voeten deels van ijzer en deels van klei. Een steen, gehouwen zonder mensenhanden, sloeg het beeld op zijn voeten en verbrijzelde het. De steen werd een grote berg die de hele aarde vulde.

De Uitleg:

Hoofd van Goud: 

Dit vertegenwoordigde koning Nebukadnezar zelf en zijn machtige Babylonische rijk.

Borst en Armen van Zilver: 

Dit symboliseerde het volgende rijk dat minder machtig zou zijn dan Babylon. Historisch wordt dit vaak geassocieerd met het Medo-Perzische rijk.

Buik en Dijen van Brons: 

Dit vertegenwoordigde een derde rijk, dat de wereld zou overheersen. Dit wordt meestal geïdentificeerd als het Griekse rijk van Alexander de Grote.

Benen van IJzer: 

Dit stond voor een sterk vierde rijk. Veel uitleggers zien dit als het Romeinse rijk vanwege zijn sterkte en militaristische aard.

Voeten van IJzer en Klei: 

Dit stelde een verdeelde en zwakkere fase van het vierde rijk voor, vaak geïnterpreteerd als een latere fase van het Romeinse rijk of een toekomstige wereldorde.

Steen die het Beeld Verbrijzelt: Deze steen vertegenwoordigde een eeuwig koninkrijk dat door God zelf zou worden opgericht en alle voorgaande koninkrijken zou vernietigen. 

Dit wordt vaak gezien als het koninkrijk van God dat wordt gevestigd door de Messias.

Theologische Interpretatie

Christenen interpreteren de steen vaak als een symbool voor Jezus Christus en zijn koninkrijk, dat alle aardse rijken zal vervangen. Voor Joden kan de steen symboliseren het toekomstige koninkrijk van God dat in de eindtijd wordt gevestigd.

Dit verhaal benadrukt de vergankelijkheid van menselijke rijken en de uiteindelijke triomf van Gods koninkrijk.

Wat ontving Daniel over toekomstige gebeurtenissen en koningen?

1. Visioenen met belangrijke profetieën
2. WhatsApp berichtjes via de telefoon
3. Berichten via duiven
4. Brieven met voorspellingen

In de droom van Nebukadnezar wordt het beeld beschreven met voeten die deels van ijzer en deels van klei zijn gemaakt. Waar staat dit volgens de uitleg van Daniël symbool voor?

De voeten van ijzer en klei symboliseren een verdeelde en zwakkere fase van het vierde rijk, dat historisch vaak wordt geassocieerd met het Romeinse rijk of een toekomstige wereldorde. 

waarom zou een combinatie van ijzer en klei een passend symbool zijn voor een verdeelde en zwakkere fase van een rijk?

IJzer is sterk, maar klei is broos, en de combinatie van beide materialen zorgt voor een onstabiele structuur. Niet veilig en stevig. Het fundament is niet goed en betrouwbaar.

Dit symboliseert hoe een rijk dat intern verdeeld is of uit verschillende, slecht samenwerkende delen bestaat, minder krachtig en duurzaam is. Een voorbeeld uit de echte wereld zou kunnen zijn wanneer een land/ of Unie bestaat uit verschillende regio's (landen) die vaak met elkaar in conflict zijn, waardoor het  geheel minder stabiel en sterk is.

Wat was de positie van Daniel aan het hof van koning Nebukadnezar?

1. Hij interpreteerde de droom van de koning
2. Hij was de generaal van de koning
3. Hij was de adviseur van de koning
4. Hij was de kok van de koning

Daniel interpreteerde de droom van koning Nebukadnezar, wat zijn positie aan het hof versterkte.

De Brandende Oven

Zijn vrienden, Sadrach, Mesach en Abednego, werden in een brandende oven gegooid omdat ze weigerden een gouden beeld te aanbidden.

God beschermde hen en ze kwamen zonder een schrammetje uit de oven.

Dit liet de macht van God zien aan de Babyloniërs.

Koning Nebukadnezar had een enorm gouden beeld opgericht en gebood dat iedereen, bij het horen van muziek, moest neerbuigen en het beeld aanbidden. Wie weigerde, zou in een brandende oven worden gegooid.

De Gebeurtenissen

De Weigering: Sadrach, Mesach en Abednego, trouwe dienaren van de God van Israël, weigerden het beeld te aanbidden, ondanks de dreiging van de dood. Ze verklaarden dat hun God in staat was hen te redden, maar zelfs als Hij dat niet zou doen, zouden ze niet buigen voor het beeld.

De Straf: Woedend over hun ongehoorzaamheid, beval Nebukadnezar dat de oven zeven keer heter dan normaal werd opgestookt. Sadrach, Mesach en Abednego werden vastgebonden en in de brandende oven gegooid.

Het Wonder: Tot grote verbazing van de koning en zijn raadslieden zagen ze vier mannen vrij rondlopen in de oven, ongedeerd door de vlammen. De vierde man leek op "een zoon der goden". Nebukadnezar riep de drie mannen naar buiten, en ze kwamen zonder enige schade aan hun lichaam of kleren uit de oven.

De Gevolgen

Nebukadnezar erkende de macht van de God van Sadrach, Mesach en Abednego en verklaarde dat niemand slecht mocht spreken over hun God. Dit wonder leidde tot een erkenning van de God van Israël door een heidense koning.

Daniel interpreteerde de droom van koning Nebukadnezar, wat zijn positie aan het hof versterkte.

Hooggeplaatste Positie

Daniël diende onder verschillende heersers, 

waaronder Darius de Meder en Cyrus de Grote.

Daniël werd erg gewaardeerd vanwege zijn wijsheid en zijn gave om dromen en visioenen uit te leggen.

Darius de Meder

Darius de Meder wordt genoemd in het Bijbelboek Daniël. Volgens Daniël 5:31 werd Darius koning van het Babylonische rijk na de val van koning Belsazar. Hij staat bekend om zijn reorganisatie van het rijk en het instellen van satrapieën, of provincies, en het aanstellen van satrapen, of gouverneurs.

Bijbelse Vermelding: Darius wordt genoemd als degene die Daniël in de leeuwenkuil wierp (Daniël 6), maar ook als iemand die Daniël gunstig gezind was en hem wilde redden.

Cyrus de Grote

Cyrus de Grote was de stichter van het Perzische rijk onder de Achaemeniden en wordt gezien als een van de grootste veroveraars in de geschiedenis. Hij regeerde van 559 v.Chr. tot zijn dood in 530 v.Chr. Cyrus is vooral bekend om zijn verovering van het Babylonische rijk in 539 v.Chr.

Bijbelse Vermelding: Cyrus wordt geprezen in de Bijbel als de bevrijder van de Joden uit de Babylonische ballingschap. In 538 v.Chr. vaardigde hij een decreet uit dat de Joden toestond om terug te keren naar Jeruzalem en hun tempel te herbouwen (Ezra 1:1-4). Dit maakt hem een belangrijke figuur in de Joodse geschiedenis en profetieën.

Historische Rol: Cyrus was bekend om zijn beleid van tolerantie en respect voor de verschillende culturen en religies binnen zijn rijk. Hij wordt vaak herinnerd als een rechtvaardige en wijze heerser.

Daniel interpreteerde de droom van koning Nebukadnezar, wat zijn positie aan het hof versterkte.

De Leeuwenkuil

Daniel werd in de leeuwenkuil gegooid vanwege zijn geloof.

Onder koning Darius werd een wet ingesteld dat niemand behalve de koning gedurende 30 dagen aanbeden mocht worden.

Daniël weigerde en bleef echter trouw aan zijn geloof en bad drie keer per dag tot God, zoals hij altijd deed.

God beschermde hem en hij overleefde.

De Leeuwenkuil: Onder koning Darius werd een wet ingesteld dat niemand behalve de koning gedurende 30 dagen aanbeden mocht worden. Daniël bleef echter trouw aan zijn geloof en bad drie keer per dag tot God. Hij werd gearresteerd en in een leeuwenkuil gegooid, maar God beschermde hem en hij bleef ongedeerd. Dit leidde tot de erkenning van de macht van Daniëls God door Darius.

Waarom werd Daniel in de leeuwenkuil gegooid?

1. Vanwege diefstal
2. Vanwege zijn geloof in God
3. Vanwege een politiek conflict
4. Vanwege een misverstand

Waarom staan Daniel en zijn vrienden bekend in de Bijbel?

1. Ze waren de beste atleten
2. Ze waren befaamde architecten
3. Ze waren uitmuntende musici
4. Ze bleven trouw aan hun geloof

Bedenk een situatie waarin je aan je geloof, overtuigingen of principes houdt, zelfs als het moeilijk is.

Leerlingen kunnen verschillende situaties uit hun leven bedenken, zoals het opkomen voor een vriend die gepest wordt, weigeren deel te nemen aan oneerlijk gedrag, of vasthouden aan persoonlijke overtuigingen ondanks sociale druk. Ze kunnen beschrijven hoe ze reageerden op de uitdaging, hoe anderen reageerden, en welke resultaten hun keuzes opleverden, vergelijkbaar met hoe Daniël zijn geloof handhaafde en beschermd werd in de leeuwenkuil.

Daniel interpreteerde de droom van koning Nebukadnezar, wat zijn positie aan het hof versterkte.

Visioenen en Profetieën

Daniel ontving beelden in zijn hoofd over toekomstige gebeurtenissen en koningen, 

die belangrijke profetieën bevatten.

Als profeet is Daniël een belangrijke figuur in zowel het jodendom als in het christendom.

Zijn boek in de Bijbel bevat profetieën (voorspellingen)  die de toekomstige gebeurtenissen van zijn tijd tot aan de eindtijd bespreken.

Daniël wordt in de Bijbel voorgesteld als een profeet en een man van grote wijsheid en geloof. Hij was een Joodse balling in Babylon, waar hij een prominente positie bekleedde aan het hof van koning Nebukadnezar en later onder andere Babylonische en Perzische heersers.

Als profeet ontving Daniël verschillende visioenen en boodschappen van God over toekomstige gebeurtenissen en het lot van volkeren en koninkrijken. Zijn profetieën bevatten vaak symbolische beelden en boodschappen van hoop, waarschuwing en belofte van verlossing.

Een van de bekendste verhalen uit het boek Daniël is zijn interpretatie van de droom van Nebukadnezar over het grote beeld, dat de opkomst en ondergang van wereldrijken symboliseerde. Daniël werd ook bekend door zijn trouw aan God, zoals blijkt uit zijn weigering om onreine spijzen te eten, zijn vasthoudend gebedspraktijk en zijn weigering om andere goden te aanbidden, zelfs als dit hem in conflict bracht met de wetten van het land.

Als profeet en visionair is Daniël een belangrijke figuur in zowel de Joodse als de christelijke tradities, en zijn boek in de Bijbel bevat profetieën die de toekomstige gebeurtenissen van zijn tijd tot aan de eindtijd bespreken. Zijn leven en leringen dienen als inspiratie voor gelovigen om trouw te blijven aan hun geloof, zelfs in moeilijke omstandigheden, en om hoop te koesteren in de beloften van God.

Wat biedt het leven van Daniel ons volgens de informatie?

1. Lessen over koken en bakken
2. Lessen over tuinieren en plantkunde
3. Lessen over geloof, moed en standvastigheid
4. Lessen over schilderen en tekenen

Lessen van Daniël 

Daniel's leven biedt ons waardevolle lessen over geloof, moed en standvastigheid.

Deze lessen inspireren ons om trouw te blijven aan onze overtuigingen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.