VO - Elke stem telt

• Burgerschapskunde
• Mentorles
• +4
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Introductie

Deze les gaat over stemmen en specifiek over de gemeenteraadsverkiezingen. Hoe zit het eigenlijk met je ‘stem’, heeft het nut en maakt het verschil? Nog steeds staan jongeren onderaan de lijst van ‘opkomst’ bij stemmingen. Ga met jouw klas aan de slag met de les ‘elke stem telt’ en ontdek hoe het zit met stemmen en gemeenteraden! Daarnaast gaan de leerlingen zelf een burgerinitiatief bedenken (en wie durft, ook realiseren).

Instructies

Doel van de les     
IInformatieve les over stemmen en de gemeenteraadsverkiezingen. Enkele begrippen worden behandeld zoals: gemeenteraad, volksvertegenwoordigers, raadsleden en burgerinitiatief.

Daarnaast gaan de leerlingen in groepjes zelf aan de slag met het bedenken van een burgerinitiatief waarin ze een plan maken op wat zíj willen veranderen / kunnen toevoegen in/aan de buurt.

Werkvormen    
Klassikale informatieve les, in groepjes brainstormen, in groepjes een projectplan opstellen, klassikaal presenteren en reflecteren.

Optioneel: plan(nen) uitvoeren.
Kennis/competenties/ vaardigheden    
Basiskennis over stemmen en de gemeenteraadsverkiezingen, mening vormen en onder woorden brengen, dialoog voeren, samenwerken, creatief vermogen.

Burgerschap
Deze les vindt aansluiting bij de burgerschapsdomeinen & doelen van:

-Macht en inspraak
- Democratische Cultuur
- Vrijheid en gelijkheid
- Diversiteit
- Solidariteit  
- Denken- en handelswijze.

Elke stem telt!

De gemeenteraadsverkiezingen komen eraan! Met deze les leg je in het kort uit waarom we stemmen en hoe de verkiezingen werken.

In deze les bespreken we ‘ingewikkelde’ begrippen als gemeenteraad, raadsleden, volksvertegenwoordigers en zetels.  Ook gaan de leerlingen in de les aan de slag met hun eigen burgerinitiatief. Wat vinden ze écht belangrijk? Wat zijn hun idealen? Wat willen ze veranderen in de buurt? En vooral; hoe kunnen zíj het verschil maken!

Meer politiek in praktijk brengen?
Houdt dan ook echte klas- of zelfs schoolverkiezingen!
Vorm een gemeenteraad en laat de ministers van Schoolzaken ook een aantal echte beslissingen nemen. Het kan zo groot als je wil. ;)

Vandaag:

1e uur     - Informatie over Stemmen

                  - Keuze H. 6  Lesstof/Rekenen oefenen

2e uur    - Toets Wiskunde

3e uur    - Vervolg werken aan je keuze H.6 en afronden

Vorige week: Verslag Gemeente

Inzicht in wat onze gemeente doet en wat dit voor jou en je gezin betekent. 

De overheid bestaat uit de volgende drie lagen:

• Rijksoverheid
  

• Provincie
  

• Gemeente
  

Gemeente

• Is een aanspreekpunt voor burgers.
  
• Paspoort en rijbewijs aanvragen. Ook geef je daar aan waar   je naartoe verhuist als je gaat verhuizen.
  
• Bedenkt en voert lokale plannen uit voor de burgers van de gemeente. De plannen worden door de gemeenteraad goedgekeurd.

Hardenberg 2022:  

26 evenementen krijgen subsidie van de gemeente. 

In totaal keert de gemeente bijna 170.000 euro uit aan organistoren van evenementen.

Stemmen, hoe zit het nou precies?

Iedere Nederlander boven de 18 jaar met kiesrecht krijgt een oproep om te stemmen. Je verliest dit recht alleen door hele zware misdaden te plegen (en als je dus letterlijk in de gevangenis zit).

In sommige landen zijn er andere regels voor kiesrecht, maar bijna overal ter wereld mogen alle volwassenen meestemmen.

Wat heb je nodig om te stemmen?

Het enige wat je nodig hebt is je stempas en je ID-bewijs. Mag je stemmen? Dan ontvang je de stempas persoonlijk via de post.

Op de dag van de verkiezingen neem je deze samen met je ID-bewijs mee naar het stemlokaal in de buurt.

Stemhokje

Stemmen doe je alleen! Je bepaalt zelf op wie je stemt en hoeft dat aan niemand te vertellen.

In het stemlokaal breng je je ‘stem’ uit in een afgesloten stemhokje. Vóór de verkiezingsdag krijg je met de post een kandidatenlijst. Hierop staan alle partijen en hun mensen waar je op kunt stemmen. Deze lijst lijkt exact op het stembiljet van het stembureau.

Denk van tevoren dus goed na op wie je gaat stemmen. Niet alleen de partij, maar ook de persoon!

Kruis je voor de grap of per ongeluk teveel aan, dan is je stembiljet ‘ongeldig’ en telt hij niet mee.

8 Partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen Hardenberg

CDA

ChristenUnie

OpKoers.nu  

VVD

Partij van de Arbeid

50PLUS

GROENLINKS

D66

Meeste stemmen gelden!
Waarom zou je gaan stemmen?

Mensen zeggen wel eens ““wat maakt één stem meer of minder nou uit, mijn stem heeft toch geen nut!”. Dat klopt niet helemaal.

Elke stem telt!
Elke stem geeft een partij meer macht in bv. de gemeente, provincie, Eerste en/of Tweede Kamer. Eén stem van een Kamerlid kan dan net genoeg zijn om een belangrijke beslissing te steunen of tegen te houden. Bijvoorbeeld een heuse wet wel of niet door laten gaan, of een gebouw of snelweg net wel of niet te bouwen. Elke stem is er één en, één kan net een verschil maken!

Wat je belooft moet je doen!

In de verkiezingstijd beloven partijen veel, om stemmen te winnen. Het is voor het volk natuurlijk belangrijk dat de partijen deze beloftes ook echt nakomen. Dat is soms lastig, vooral als je als partij (om een meerderheid te krijgen) samen moet gaan werken met een partij die heel andere dingen belooft. Samen moeten de partijen er zo goed mogelijk uitkomen, voordat ze kunnen gaan regeren.

Na de verkiezingen kost het altijd veel tijd om goede afspraken met elkaar te maken.

Raadsleden
De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen beslissingen die voor de gemeente belangrijk zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.

• Andere taken van de raadsleden zijn:
• controleren of het college van burgemeester en wethouders het beleid goed uitvoert;
  
  
• contact hebben met inwoners om te weten wat er speelt;
  
  
• het behandelen van veel praktische zaken in de gemeente, zoals verkeer, milieu, gezondheidszorg, cultuur en sport;
  
  
• het maken van algemene regels (verordeningen) waar inwoners van de gemeente zich aan moeten houden;
  
  
• de begroting vaststellen en het financiële jaarverslag van de gemeente controleren.

Wat gebeurt er met je stem voor de gemeenteraad?

Bekijk het filmpje van Prodemos: https://www.youtube.com/watch?v=6oCt5x6jeLY

De grootste groep ‘niet-stemmers’ zijn nog altijd de jongeren van 18 t/m 25 jaar. Dat is jammer, want jongeren hebben juist een belangrijke visie op en rol in de toekomst.

Het is júllie toekomst!
Dus… als je 18 bent… LAAT je stem horen!

Noem een plan van de gemeente bij jou in de buurt

Aan de slag met een Burgerinitiatief!
- In groepjes -

Maak groepjes van ongeveer vier leerlingen en deel aan elk groepje het Burgerinitiatief formulier uit.

STAP 1
Kijk met je groepje naar de inspiratie thema’s en brainstorm over jullie buurt/gemeente. Gebruik de onderstaande vragen:

• Welk thema vinden wij belangrijk als je kijkt naar de inspiratie thema’s?
• Wat mist er in onze buurt/gemeente?
• Zijn er kwetsbare doelgroepen/groepen die wellicht over het hoofd worden gezien of ondersteuning kunnen gebruiken?
  
• Is er een probleemsituatie bij ons in de wijk/gemeente?
• Hoe kunnen we onze krachten inzetten?
• Wat kunnen wij op een positieve manier toevoegen aan onze buurt?

Schrijf de ideeën op. Beslis vervolgens samen welk idee jullie het best vinden en verder gaan uitwerken.

Tip: vergeet niet jullie namen rechts boven in het werkblad in te vullen. Het is handig als één iemand in het groepje dingen noteert.

STAP 2 Wat hebben we nodig?

Denk samen het plan verder uit.
Wat hebben jullie daadwerkelijk nodig om het idee te realiseren?

Zijn er misschien lokale instanties of ondernemers die daarbij kunnen helpen?
Om hoeveel tijd en geld gaat het eigenlijk?

STAP 3
Is er belangstelling voor ons plan?

Het is goed om te peilen of andere bewoners jullie idee ook wat vinden. Hiermee ga je onderzoeken of er draagvlak is voor jullie plan.

Bedenk hoe jullie dit het beste kunnen aanpakken. Je kan in gesprek gaan met buurtbewoners door letterlijk aan te bellen of misschien is er wel een facebookgroep of een buurtapp.

Hoe meer enthousiastelingen jullie vinden hoe beter! Dan heeft jullie plan veel meer kans van slagen en weet je dat het écht nodig is.

Let’s GO! De meeste stemmen!

Welk plan krijgt de meeste stemmen?
Laat elk groepje hun idee en plan pitchen aan de rest van de klas. Aan het eind gaan jullie stemmen welk idee het best is en de meeste kans van slagen heeft.

Daag de leerlingen uit om vragen te stellen over de plannen die gepresenteerd worden.

Tip: schrijf de ideeën van de groepjes mee op het (digi)bord. Dan kun je tijdens het stemmen de score bijhouden.

Dierenvoedselbank
Wat denk je bijvoorbeeld van Bianca, die een Dierenvoedselbank opzette voor mensen mét huisdieren, maar zonder geld.


TIP: wil je deze les in twee delen geven. Dan is dit een goed moment om hem los te knippen.  Begin les twee dan met een van deze voorbeelden:

Kijk hier dan het filmpje over Bianca en de Dierenvoedselbank:

https://www.npostart.nl/bianca-peter-van-de-dierenvoedselbank/03-03-2020/POMS_BV_16002419

Deel met je buren
Deelinitiatieven, wat zijn dat?

Er bestaan apps waarbij je spullen kunt delen zodat niet iedereen alles hoeft te kopen. Dit bestaat al op sommige plekken voor gereedschap, auto’s en bootjes.

Dat is duurzaam én verlaagd de drempel om je buren te leren kennen. Wat zou je nog meer met je buren kunnen delen?

Een schone buurt of park!

Zwerfafval gesignaleerd?

Je kunt samen de wijk schoonhouden door afvalprikkers te bestellen en bijvoorbeeld een prik-rooster te maken. Of actief te zorgen dat er geen afval rondzwerft. 

Maar misschien kan de buurt rondom school nog wel een grotere opknapbeurt gebruiken?

Welke initiatieven zouden jullie bedenken? Waar heeft de gemeente, omgeving en hebben de bewoners volgens jullie echt iets aan?

Keuze 

- Oefentoets H. 6 online (score doorgeven, moeilijkheden       noteren).

- Rekenen H.6 (tweetallen): Werkblad maken en nakijken (online   te vinden)