Materie

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Materie

Atomen en moleculen

Wat weet je van
atomen?

Het periodieke systeem

Moleculen

Een molecuul bestaat uit 1 óf meerdere atomen

Enkele van de 100 atomen

• Waterstofatoom  -  H
  
• Zuurstofatoom  - O
  
• Koolstofatoom  - C
  
• Stikstofatoom  -  N
  
• Natriumatoom  -  Na

Veel voorkomende moleculen

• Water  -  H2O  -
• Koolstofdioxide  -  CO2  - 
• Zuurstofgas  -  O2  -

Een atoom is opgebouwd uit moleculen.

1. Juist
2. Onjuist

Elk element heeft een:

1. Teken
2. Symbool
3. Atoom
4. Molecuul

Een watermolecuul is

1. 1,5 mm
2. 0,015 mm
3. 0,00015 mm
4. 0,00000015 mm

Daardoor passen er in 1 druppel water

1. 1.000 moleculen
2. 100.000.000 moleculen
3. 100.000.000.000.000 moleculen
4. 100.000.000.000.000.000.000.000 moleculen

Faseovergangen

Waarom stijgt een luchtballon als je de lucht verwarmd?

Druk verhogen

3 manieren om druk te verhogen:

• Temperatuur verhogen
• Inhoud verkleinen
• Hoeveelheid verhogen

Verlaging temperatuur

Hoe lager de temperatuur des te lager de druk:

Bij het absolute nulpunt is er dus geen druk!

Reacties

Welke reacties zijn chemische reacties?

1. Aardgas verbranden
2. Zeewater koken
3. Koffie zetten
4. Cake bakken

Verschil natuur-en scheikunde

Scheikunde gaat over onomkeerbare veranderingen.

Natuurkunde gaat over omkeerbare veranderingen. 

Scheiden en ontleden

Scheiden: bij indampen ben je moleculen aan het scheiden. 

Ontleden: bij elektrolyse ben je atomen aan het scheiden. 

Scheidingstechnieken

• Filtreren
  
• Indampen
• Extraheren
• Destilleren
• Elektrolyse

Welke reactievergelijkingen stellen ontleden voor?

1. A
2. B
3. C
4. D

Bij welke scheidingstechnieken vindt ontleding plaats?

1. Indampen
2. Destilleren
3. Elektrolyse
4. Extraheren

Atoombouw

Tot nu zeiden we dat er niets kleiner is dan een atoom, maar dat is niet waar.

Een atoom bestaat uit:

• Elektronen
  
• Protonen
  
• Neutronen
  

= aantal protonen

= aantal neutronen

= aantal elektronen

Isotopen voorbeeld

Hoeveel elektronen heeft 4He?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 6

Wat is de atoommassa van 4He?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 6

Hoeveel elektronen heeft Li?

1. 3
2. 5
3. 8
4. 11

Hoeveel neutronen heeft Li?

1. 3
2. 5
3. 8
4. 11

Radioactiviteit

Niet alle isotopen zijn stabiel, sommige zijn instabiel

Ze willen liever een stabiel atoom zijn en 'vervallen' terug naar een stabiel atoom.

Bij dit terugvallen ontstaat radioactieve straling!

Radioactiviteit

Materie

Atomen en moleculen