lesplan
Opbouw van je les
Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.
Wat je leert: wat de factoren zijn van een goede opbouw van je les en hoe je deze factoren kunt gebruiken in jouw les van morgen.
In hoeveel tijd: 40 minuten (incl. opdracht).
👀 Liever geen lange teksten lezen? Scroll dan naar beneden voor dezelfde informatie in een doorklikbare LessonUp les of een PDF-document met meer illustraties. Tip: sla de les op in je account!
factoren voor een goede lesopbouw
Een goede lesopbouw is van belang om de aandacht van jouw leerlingen bij de les te houden. Er zijn meerdere factoren die invloed hebben op een goede lesopbouw. Denk aan herkenbaarheid van je les, de structuur en de volgorde van lesonderdelen. We lopen de verschillende factoren met je door.
1. herkenbaarheid en structuur
Herkenbaarheid en structuur in een les zorgen ervoor dat leerlingen de lesstof beter tot zich kunnen nemen. Ze ervaren meer rust en snappen sneller wat er staat. Denk hierbij aan:
- Positie van de tekst en afbeeldingen
- Volgorde van onderdelen in je les
- Vast lettertype en -grootte
- Kleurgebruik
Tip: maak een herkenbare lay-out voor elk onderdeel van je les en sla deze op onder favorieten, zodat je deze gemakkelijk kunt hergebruiken.
Iedere docent heeft een eigen lesstructuur die hij/zij fijn vindt. Wij assisteren je graag bij een goede structuur in je les. Je kunt gebruik maken van de didactische lesfases in LessonUp door op het hoedje te klikken linksbovenin het bewerkscherm.
2. leerdoelen benoemen
Het benoemen van de verwachtingen in de vorm van leerdoelen helpt enorm voor een goed leerredendement. In LessonUp zie je dan ook steeds vaker lessen met aan het begin een slide die het leerdoel aangeeft. Dit kunnen vakinhoudelijke leerdoelen zijn of leerdoelen die over het proces en de vaardigheden gaan.
Op welke wijze de leerdoelen worden geformuleerd is een persoonlijke keuze, maar het formuleren van een leerdoel vanuit de leerling is vaak veel krachtiger: "Je kunt..." of: "Ik kan...".
3. voorkennis activeren
Het activeren van voorkennis is niet alleen een leuke enegizer, het heeft ook een ander belangrijk nut: door te vragen naar voorkennis wordt de nieuwe lesstof beter onthouden. De voorkennis wordt naast de nieuwe informatie in het 'werkgeheugen' van de leerling geplaatst (Ausubel, 1968).
Je kunt hiervoor het interactieve woordweb gebruiken om erachter te komen wat leerlingen al weten over een bepaald onderwerp. Hiernaast zie je een voorbeeld van Plastic Soup Foundation.
4. informatieve slides
Statische slides gebruik je om informatie te geven. We geven je graag enkele suggesties voor het gebruik van tekst in je slide:
- Gebruik woorden, geen zinnen
- Zorg voor voldoende contrast tussen de tekst en achtergrond
- Gebruik maximaal 20 slides per half uur
Tip: bij het werken met teksten in de slides is het mogelijk om teksten te laten invliegen. Gebruik hiervoor het toverstafje. Op deze manier worden leerlingen niet in één keer overladen met informatie, maar kun je het op je eigen tempo laten verschijnen.
5. afbeeldingen en video
Een afbeelding kan heel effectief zijn in je les. Het kan tot de verbeelding spreken, waardoor de aandacht van leerlingen wordt vergroot. Welke afbeeldingen je gebruikt is sterk afhankelijk van het leerdoel. Twee tips die we je graag geven:
- Gebruik zoveel mogelijk rechtenvrij beeldmateriaal
- Kies relevante afbeeldingen
Voor de meeste vakken zijn mooie en bruikbare video's te vinden. Youtube en Vimeo video's zijn goed te embedden in jouw LessonUp les.
Het voorbeeld hiernaast komt uit de les Anne Frank Krant van de Anne Frank Stichting.
6. interactieve lesonderdelen
LessonUp kent naast het woordweb nog veel meer interactieve lesonderdelen, zoals de interactieve video, de fotovraag, de poll en nog veel meer. Al deze onderdelen kennen een eigen karakter, waardoor jouw les dynamischer wordt. Nog belangrijker: ze bieden uitgebreide mogelijkheden om de leerstof te verwerken.
In het niveau 'Beginner' van deze Academy in module 2 'Interactie in de klas' behandelen we alle interactieve onderdelen. Wil je stap-voor-stap uitleg per interactief onderdeel? Bekijk dan het artikel over alle interactieve onderdelen in LessonUp.
7. lesfasen
Hoewel de docent precies weet in welke fase de les zit, is het tijdens een klassikale les voor leerlingen niet altijd even duidelijk waar ze mee bezig zijn. Het kan dan handig zijn om dit op een subtiele manier weer te geven. Deze serie iconen kun je als component Afbeelding (via de knop: + component) in je LessonUp-les plaatsen, waardoor leerlingen in een oogopslag kunnen zien in welke lesfase de les zich bevindt. Deze serie bestaat uit vier fasen:
- Dit weet je al
- Dit leer je nu
- Doen
- Terugkijken
8. exit ticket
Het benoemen van een leerdoel alleen is niet voldoende. Een leerdoel heeft pas zin als je hier aan het einde van de les op terugkomt. Met een exit ticket geef je leerlingen de mogelijkheid om te reflecteren op de les, zowel op de inhoud als op hun eigen rol en/of de opgedane kennis.
De twee meest gebruikte lesonderdelen in LessonUp zijn twee open vragen:
- Schrijf drie dingen op die je deze les hebt geleerd.
- Stel een vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen
Dit voorbeeld komt uit de les Orkestsecties van Phion.
🛠️ opdracht
Maak een les met daarin de volgende elementen:
- Een leerdoel
- Een woordweb om de voorkennis te activeren
- Ten minste 1 informatieve slide met tekst en/of een afbeelding
- Ten minste 1 interactief onderdeel
- Een exit ticket
🧑🎓 Leer verder in de volgende module
"Vormgeving van je les"
Je hebt nu meer geleerd over de verschillende factoren die bijdragen aan een goede lesopbouw. In het volgende lesplan krijg je tips over het vormgeven van je les.
👉 Ga direct naar het volgende lesplan: Vormgeving van jouw les (deel 1).