lesplan

Succescriteria

Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.

Succescriteria. Een werkvorm met de sleepvraag.

WAT IS HET?

Naast leerdoelen is er gelukkig ook steeds meer aandacht en ruimte in de les voor succescriteria. Waarbij een leerdoel vaak generieker en algemener is geformuleerd, meestal vanuit de docent, geven succescriteria de leerlingen de mogelijkheid om zelf te reflecteren op hun leerproces. Niet in grote leerdoelen, maar in kleine brokjes. Succescriteria geven een leerling dus het inzicht om vast te stellen of hij/zij een leerdoel heeft bereikt.
Bij deze werkvorm kunnen de leerlingen aan het eind van de les aangeven in hoeverre zij hun leerdoelen hebben behaald. Dit gebeurt d.m.v. een sleepvraag waarin leerlingen sterren plaatsen bij de verschillende succescriteria.
   
In deze werkvorm kunnen de leerlingen sterren plaatsen achter het succescriterium. Eén ster als je nog niet zo tevreden bent, vijf als je heel tevreden bent. Simpel, maar effectief.

Hoe maak je het?

Uiteraard leggen we in dit stappenplan uit op welke wijze je een sleepvraag kunt inzetten bij succescriteria, is de allerbelangrijkste stap de formulering van de succescriteria. Deze moeten namelijk helder zijn en niet op verschillende manier geïnterpreteerd kunnen worden. Het gebruik van de juiste werkwoorden is daarbij essentieel. Werkwoorden als ‘begrijpen’ en ‘weten’ zijn daarom nogal vaag en multi-interpretabel. De site Vernieuwenderwijs.nl heeft een aantal jaar geleden een mooi overzicht met ‘goede’ werkwoorden gepubliceerd:
De werkwoorden zijn geplaatst binnen de verschillende onderdelen van de taxonomie van Bloom. Belangrijk om hierbij te vermelden dat deze onderdelen niet hiërarchisch zijn afgebeeld. De taxonomie is namelijk geen hiërarchie. Pas later is hieraan de bekende, en foutieve, visualisatie in de vorm van een driehoek gegeven. Dit is echter niet zoals Bloom de taxonomie heeft ontwikkeld, maar is ontstaan tijdens de latere herziening (Anderson & Krathwohl, 2001). Ook de indeling in 'lagere orde' en 'hogere orde' is pas later toegevoegd en heeft eigenlijk niets te maken met de ideeën van Bloom.

Stap 1
De succescriteria worden in een tabel gezet. Deze voeg je toe via +Component, Tabel. In het voorbeeld is gekozen voor 2 kolommen, maar dat kunnen er natuurlijk ook meer zijn. In de eerste kolom staan de succescriteria. In de tweede kolom plaatsen de leerlingen straks de sterren.

In dit voorbeeld is ook het generieke leerdoel in de slide opgenomen. De leerlingen kunnen zo ook reflecteren t.o.v. het leerdoel van de les.

Stap 2
Plaats in elk van de cellen een sleepdoel. Om het geheel overzichtelijk te houden, worden de rode kaders ‘onzichtbaar’ gemaakt via de instellingen van het sleepdoel. Haal hiervoor het vinkje weg bij ‘Toon het sleepdoel-icoon en rode rand’. Verwijder tevens het vinkje bij ‘Centreer sleepkaartjes automatisch wanneer ze in de sleepdoel zijn geplaatst’.



Stap 3
Voor de sterren hebben we in het voorbeeld gebruik gemaakt van het sleepcomponent Hotspot, met daarin ster als icoon. Eventueel voorzie je de hotspot ook van een kleur.
Stap 4
Kopieer het sleepcomponent nu net zo vaak als je het nodig hebt. In het voorbeeld zijn er 3 succescriteria en kunnen de leerlingen dus maximaal 15 sterren plaatsen.

Omdat er geen goed of fout is, maak je geen koppelingen tussen sleepdoel en sleeponderdelen. Ook voor de rapportage is dit geen vereiste: de positie van de sterren wordt hoe dan ook opgeslagen.

Hoe zet je dit in?

Elke les heeft een leerdoel welke wordt benoemd aan het begin van de les. Daarnaast heeft een cyclische les een reflectiemoment. Naast een exit ticket kan deze werkvorm daarop een aanvulling zijn. Omdat succescriteria expliciet zijn geformuleerd vanuit de leerling, herkent hij/zij de vorderingen in zijn/haar eigen leerproces.
 
Mocht je nog nooit gebruik hebben gemaakt van succescriteria, dan kan dit een eenvoudige eerste stap zijn. Een die formatief evalueren in jouw lessen en klassen weer effectiever maakt.
De voorbeeldles uit dit artikel is hier te vinden.

Moeilijkheidsgraad (ontwerpen): **